Uw persoonlijke data zijn goud waard, Tegenlicht, 28 oktober 2013

Pleidooi voor zeggenschap over de gegevens die wij met elkaar uitwisselen

Tegenlicht blijft nog even bij de Big Data. De vorige week onderzocht men daarmee de verhouding tussen Shell en Iran en daarmee ook tussen Shell en de Nederlandse overheid, deze week gaat het over de waarde en de mogelijkheden van persoonlijke data.

Matt Hogan van een databureau uit New York zegt dat de data die wijzelf produceren van waarde zijn, al weten we dat zelf nog niet. Oxford professor Viktor Mayer-Schönberger vult aan dat men vroeger goederen en diensten verkocht, maar dat data inmiddels ook een product zijn. Jaron Lanier (zie foto), schrijver van Who owns the future? schat de waarde van data gemiddeld op honderd dollar. Mayer-Schönberger waarschuwt dat de informatie misbruikt kan worden, bijvoorbeeld als het om seksuele geaardheid gaat.

Michal Kosinki zegt dat onze Likes op Facebook informatie geven over de persoon en voorspellingen over gedrag mogelijk maken. Volgens Lanier hebben we geen controle over degenen die de informatie in handen hebben.

Alex Pentland, professor aan MIT, is positief over de mogelijkheden, maar zegt wel dat er risico’s aan verbonden zijn. Hij toont een app, ontwikkeld voor soldaten, die zijn mentale gezondheid meet aan de hand van gegevens over zijn sociale leven, zijn activiteiten en zijn focus.

Edward Snowden wees op het misbruik van de NSA. Facebook en Google werken samen met deze spionagedienst. Lanier zegt dat men verbaasd zou zijn als men zou weten dat NSA hun gegevens kent. Facebook gebruiker Daniel Bangert vertelt van een bezoek van de politie nadat hij een berichtje over een samenkomst op Facebook had gezet.

Pentland zegt dat Orwell deze ontwikkeling, waarbij de overheid toegang krijgt tot persoonlijke gegevens, niet had kunnen voorzien. De discussie over privacy is volgens Lanier een wassen neus. Hij richt zich liever op de commerciële rechten van individuen.

Data zijn goud waard voor de reclamewereld. Terwijl de moderniteit volgens Lanier het individu dwong zijn gedrag te veranderen, wordt dat inmiddels beperkt door de keuzes die we opgedrongen krijgen.

Datawetenschapper Brian Dalessandro analyseert ons gedrag op basis van onze berichten op de mobiele telefoon. Hij ontdekte patronen in het gedrag en kan daarmee ons toekomstig koopgedrag beïnvloeden. Hoewel de nauwkeurigheid daarvan beperkt is, is het al gauw winstgevend en soms schokkend. De vader van een 16 jarig meisje uit New York kreeg te horen dat zijn dochter zwanger was op grond van een sterk ruikende shampoo die ze kocht.

Lanier zegt dat we worden gestuurd. Het businessplan van Google bedreigt onze vrijheid.

Anderzijds kunnen voorspellingen volgens Mayer-Schönberger bijdragen tot het redden van levens. Pentland voorziet vanwege de menselijke voorspelbaarheid grote veranderingen in de toekomst. Kosinski zegt dat men al weet of iemand een relatie begint, beëindigt of dat men een depressie krijgt. Computer kunnen beter dan de mens zelf kleine veranderingen waarnemen die veel over de persoon zeggen.

Stephen Wolfram analyseert data en kan op grond daarvan voorspellen hoe zijn verhouding met zijn collega’s in de toekomst zal verlopen. Informatie op Facebook geeft aan dat mensen gebaande paden bewandelen. Hun gedrag lijkt op dat van moneculen. Volgens Pentland kunnen betere ontwerpen voor een samenleving voor sommigen angstig zijn, maar ze kunnen wel oorlogen voorkomen.

Lanier zegt dat macht over data zich uitbreidt naarmate de invloed over de data toeneemt. De film Minority reports voorspelde tien jaar geleden misdaden, inmiddels zijn er risicofactoren voor wijken, waar de politie gebruik van kan maken, zodat men een misdaad voor kan zijn.

Volgens Pentland kan men de gevaarlijke kanten aan de dataverzameling ondervangen door data hetzelfde behandelen als geld. Dus regels opstellen aangaande het gebruik ervan. Lanier wil de controle erover teruggeven aan het individu. Hogan startte datacoup, waarmee individuen kunnen beschikken over hun eigen data. Hij voorspelt een vloedgolf aan waarde ervan. Lanier denkt zelf dat het kan helpen om de armoede in de wereld te bestrijden.     

  

Hier meer informatie over de uitzending. Geïnteresseerden kunnen vanavond erover verder praten in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam.