Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 16 december 2016

Ronit Palache over Ontroerende onzin, VPRO Boeken, 27 november 2016


Heterogene joodse gemeenschap in beeld gebracht

Journaliste en schrijfster Ronit Palache (1984), zelf opgevoed in de orthodox joodse traditie, wilde wel eens onderzoeken hoe het heden ten dage in Nederland zit met de joodse identiteit en ging daarom een groot aantal personen interviewen.

Jeroen van Kan vraagt hoe ze aan die mensen kwam.
Palache vertelt dat de joodse gemeenschap in Nederland zo groot niet meer is en dat een oproep in het Nieuw Israëlitisch Weekblad - het oudste tijdschrift van Nederland – voor veel aanmeldingen zorgde. Ze had het idee voor dit boek omdat ze geboeid is door de vraag wat joods-zijn inhoudt. In het Voorwoord van haar boek spreekt ze van een worsteling met het onderwerp. De ambivalente houding van verbondenheid en afstand herkende ze ook bij anderen.

Van Kan zegt dat in haar boek alle mogelijke posities ten aanzien van de houding ten opzichte van Israël vertegenwoordigd zijn.
Palache wilde een representatief beeld schetsen van de joodse gemeenschap in Nederland. Ze hoorde over de herkenning van joden als men op bezoek gaat in Israël, het gevoel ergens bij te horen, maar joods zijn is meer dan kippensoep eten op de vrijdagavond. Het geloof is niet altijd belangrijk. De joodse cultuur en de literatuur spelen ook een belangrijke rol, in ieder geval in haar eigen leven.

Van Kan spreekt van een heterogene gemeenschap, waarin de veel voorkomende vaderjood niet altijd een welkom persoon is.
Palache vindt het al een vreselijk woord en betreurenswaardig dat dit zo is. Kinderen met alleen een joodse vader mogen niet naar een joodse school en evenmin trouwen in de synagoge. Het is pijnlijk dat kinderen van mensen die in Auschwitz zijn omgekomen, niet volwaardig meetellen, net als joodse homoseksuelen. Gelukkig kan men tegenwoordig wel lid worden van de liberale gemeenschap, al moet men wel eerst bevestigd worden. Een vrouw in het boek die moeilijk haar joodszijn kon bewijzen, werd pas toegelaten toen men hoorde dat ze jiddisch sprak.

Van Kan stelt dat men al gauw ruzie heeft als joden bijeen zijn.
Volgens Palache geldt dat voor alle gesloten gemeenschappen. Ze maakt daarmee meteen duidelijk waarom er geen islamitische partij is. Net als de joden, hebben islamieten veel meningsverschillen. Er is pas eenheid als Israël wordt aangevallen. Dan wordt zelfs zij belaagd over de rechtse politiek die Netanjahoe volgt, terwijl haar rubriek in het NIW nota bene de titel Mensch droeg. Het stijgende antisemitisme zegt iets over de sfeer in onze samenleving, waarin mensen steeds meer in categorieën worden ingedeeld. Het is belangrijk daarvoor de ogen niet te sluiten.

Van Kan refereert aan Frits Bolkestein die in 2010 stelde dat bewuste joden beter uit Nederland kunnen emigreren.
Palache zegt dat ze daarom haar boek aan Bolkestein heeft aangeboden. Ze laat daarmee zien dat zij hier bestaan. Bolkestein is niet teruggekomen op zijn standpunt. Zij hoopt niet dat de uitspraak van deze, volgens haar, visionaire liberaal ooit profetisch zal blijken te zijn geweest.
  
Hier een kort interview van Palache met Arnon Grunberg uit 2013 in de tijd dat zijn moeder nog leefde, gefilmd door Pascal Bonnier, hier een toespraak in het Engels van Palache tijdens een symposium over Spinoza in december 2015, hier een interview met Palache over de tot stand koming van haar boek en een verklaring van de titel in NIW.  

Geen opmerkingen:

Een reactie posten