Nauwe verwantschap tussen paard en mens
De IJslandse filmmaker Benedikt Erlingsson brengt mens en
natuur samen in een oogstrelende documentairefilm in het IJslandse landschap.
Zoals de titel aangeeft gaat het in het bijzonder over de verbondenheid tussen
paard en mens in een onherbergzame vallei in IJsland. De twee soorten spiegelen
elkaar als het gaat om volharding, ijver, plichtsbetrachting en woede, maar
vooral ook om lust, zoals we zien in de relatie tussen Solveig en Ingvar, een
statige boer met een wit paardje, dat hij met bravoure berijdt, tot hij het een
doodschot geeft. Omdat Erlingsson weinig uitlegt is niet helemaal duidelijk
waarom hij tot zijn daad komt maar ik vermoed dat hij het niet kan uitstaan dat
ze besprongen werd door het zwarte paard van Solveig.
Erlingsson begint heel fraai met de poging van Ingvar om het
witte paardje te temmen. Dat doet denken aan een paardenfluisteraar en is een
genot om naar te kijken. Nadat dit gelukt is, zadelt hij het paard en rijdt in
tultgang naar weduwe Solveig die met haar moeder in een vrijstaand huis woont. Zijn
tocht wordt door anderen uit de vallei gadegeslagen door verrekijkers. Af en
toe licht een flits op van het glas. Niets blijft daar onbespied. Een
toerfietser kijkt bewonderend naar het paardje van Ingvar, die met Solveig en
haar moeder de lunch gebruikt en daar een goede tijd heeft. Tot zijn paardje
bij vertrek besprongen wordt door het paardje van Solveig, dat haar lusten niet
kan bedwingen en het hek waarachter hij staat, wegduwt. Het grappige is dat
Ingvar nog op zijn paard zit als dat van achteren genomen wordt door de begerige hengst (zie poster).
Een ander bijzondere scène is die van een man die zo hard
alcohol nodig heeft dat hij met een paard de zee ingaat als hij ziet dat het
schip waar hij met zijn jeep naar toe zou rijden al vertrokken is. De fietser
uit de vorige scène wordt door de jeep bijna van zijn sokken gereden, maar toch
is de man niet op tijd. Op de boot kijkt men met veel verbazing naar het
zwemmende paard, dat op hen afkomt. Men laat een ijzeren kooi naar beneden waarin het
paard kan uitrusten terwijl de man aan boord gaat om alcohol in te slaan. Hij
wordt nog gewaarschuwd dat hij het moet verdunnen, maar blijkbaar was zijn
drankzucht te groot want de man kotst en sterft als hij eenmaal door het paard weer
aan land is gezet. Ingvar draagt de kist uit de kerk langs Solveig maar zonder
haar een blik waardig te keuren. Later gebeurt dit nog een keer, als een boer het
loodje legt na een achtervolging omdat een ander zijn hek heeft kapot geknipt omdat
dat zich openbare weg zou bevinden. Tijdens een tocht, waarbij wilde paarden
worden opgedreven naar een afgerasterd terrein waarbij iedereen paarden van
zijn gading kan uitzoeken, slaat zij haar slag en trekt Ingvar boven op zich.
Zoals te verwachten is, worden ze gadegeslagen door twee andere vrouwen die
daarmee niet ingenomen zijn.
Mooi is dat Erlingsson af en toe een shot schiet vanuit het
oog van een paard. De natuur is groots en geweldig, al kan het daar ook koud
worden en als men dan verdwaalt, zoals de fietser doet die ook eens een ritje
op een paard wil maken, zijn de levenskansen gering. De fietser houdt zich in
leven en verschanst zich, zoals ik eerder Wart Kamps als Richard III op het
toneel zag doen, in de buik van het dode paard waar hij eerst de organen uit
verwijderd heeft. Ternauwernood wordt hij gered en legt na de drijftocht
contact met Johanna op wie hij al een oogje had. Het is geen zachtzinnig leven,
daar in die IJslandse vallei maar boeiend is het wel, vooral door de verhalende
sfeer die Erlingsson in zijn film legt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten