Hoogleraar veroudering bruist van leven
De jonge hoogleraar veroudering Andrea Maier (1978) is ervan
overtuigd dat we langer kunnen leven en ruim boven de honderd kunnen worden. Ouderdom
is namelijk een ziekte die uitgebannen kan worden. Ze zet zich in om dit doel
te verwezenlijken door middel van haar werk aan de VU en in een academisch ziekenhuis in
Melbourne. Blijheid staat aan de basis van haar onderzoek, die wordt ingegeven
door een bijzondere jeugd.
Maier werd geboren in Duitsland, studeerde medicijnen en
kwam naar Nederland omdat ze hier haar ideeën in praktijk kon brengen. Haar
vader was ook arts. Hij was met veel moeite uit de DDR gevlucht en kwam in
Sleeswijk Holstein de moeder van Maier tegen. Hoewel hij zich een aantal jaren
sterk inzette om zijn dochter een goede jeugd te bezorgen en haar in cultuur te drenken, verdween hij op haar achtste omdat de trauma’s rond
zijn vlucht hem te veel werden. Het is bewonderenswaardig dat
Maier niet boos is op zijn vertrek maar dat ze dit met veel begrip geaccepteerd
heeft en met blijheid terugkijkt naar hetgeen hij voor haar betekend heeft.
Later op de avond vraagt Thomas Erbrink nog over haar moeder die op haar 53ste
aan een hersenbloeding overleed. Ook dat gemis lijkt haar niet echt te deren,
mogelijk omdat ze ook daar los van staat.
Maier was al eerder te zien in de documentaireserie De volmaakte mens (2015) van Bas Heijne.
In de tweede aflevering komt ze aan het woord, net als gerontoloog Audrey de
Gray, die eerder in de computerwetenschap werkte maar overstapte naar de
biologie omdat hij vond dat men daar weinig deed om veroudering tegen te gaan.
In een vraaggesprek met een kritische journalist van de BBC vertelt hij dat de
mens duizend jaar oud kan worden en zelfs onsterfelijk. Maier wil zo ver niet
gaan. Ze vindt 130 voorlopig al een mooie leeftijd. Dat zou voor iedereen op
een gezonde manier haalbaar moeten zijn.
Maier had een internationale carrièrevrouw kunnen worden die
alleen oog heeft voor haar eigen onderzoek en verder niets van doen heeft met de
wereld, maar door haar achtergrond als arts is ze zeer begaan met de oudere
mens. Vandaaruit waardeert ze het zeer dat jonge mensen behoeftige ouderen in
verpleeghuizen met liefde verzorgen. Ze stelt het individu boven de gezondheidsleer,
zoals we zien in een mooi fragment uit La
vie devant soi (Mizrahi, 1977) met Simone Signoret als de joodse Madame
Rosa, die prostitués opvangt en aan het eind van haar leven liever thuis sterft.
De mantelzorg is prima als men daarvoor kiest, zegt Maier heel wijs. Bij haar
geen verplichtingen.
Haar geloof in de medische wetenschap laat onverlet dat hier
schaduwzijden aan zitten. Aan het eind van de avond doet Maier die wat
gemakkelijk af in een vergelijking met een autofabrikant die ook niet
verantwoordelijk is voor files. Je zou toch kunnen denken dat ze meer oog zou
hebben voor de ethische kanten die met haar onderzoek te maken hebben.
Die hadden ingebracht kunnen worden door Erdbrink, maar die komt
in het verhaal geheel niet voor. Hij is iemand die de fragmenten aankondigt en er
verder het zwijgen toe doet, ook al biedt Maier hem voldoende mogelijkheden om
met haar van gedachten te wisselen. Zoals over het belang van seks op de oude
dag, te zien in de documentaire 69:
liefde, seks senior (2013) van Menna Laura Meyer. Helaas had Erdbrink daar
nog nooit over nagedacht. Hij racete daarom verder naar een fragment waarin
zangeres Elisabeth Schwarzkopf een masterclass geeft aan een bekende
Nederlandse sopraan. Maier weerspreekt na afloop gemakkelijk de kritiek die
Erdbrink heeft op de strengheid van de diva. Als je iets wilt bereiken in je
leven moet je er moeite voor doen.
Uit alles spreekt de ambitie van de vader om zijn begaafde dochter
op een goede manier voor te bereiden op het leven. Hij kan dankbaar terugkijken
op zijn inspanningen. Het was fraai om de verlegenheid van Maier te zien toen
Johan Visser in de studio op zijn vingers een liedje voor haar floot, boeiend was
een fragment over de kankercellen van Henrietta Lacks, waarover ik eerder
hoorde in een radioprogramma uit 2013 over Famous
tumors. Mooi was haar bloemjurk, grappig haar Duitse verbasteringen, alleen
was er die haarlok, die ik steeds terug wilde schuiven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten