Het leven is bitter maar het kan nog bitterder
Het begin van de documentaire Voor het te laat is doet denken aan de documentaire Levenseindekliniek, die eerder dit jaar de
nodige discussie teweeg bracht over de vraag hoe secuur de procedure rond
euthanasie afgehandeld werd. In het begin van Voor het te laat is krijgt Annie Zwijnenberg in haar familiekring
een drankje aangereikt door een neuroloog die bij haar de diagnose Alzheimer
gesteld heeft (zie foto). Ze is er net als Margriet Hermans van overtuigd dat ze beter een
einde aan haar leven kan maken voor het te laat is en ze wilsonbekwaam is.
Gerald van Bronkhorst en Marc Duijsings gaan daarna vier
maanden terug in de tijd. Annie zit in haar huis te puzzelen en zegt dat de
winter niet iets is om naar uit te kijken. Ze was altijd actief en kon goed
alleen zijn. Toen ze drie jaar geleden in haar nieuwe huis kwam kon ze alles
nog en nu kan ze zich maar met moeite aankleden. Ook krijgt ze steeds meer moeite
om woorden te vinden, zegt ze tegen haar vrouwelijke huisarts die tegelijk SCEN
arts is van Margriet.
Margriet zet koffie als deze arts op bezoek komt om haar
toestand te beoordelen en heeft duidelijk moeite om alle handelingen rond het
maken van koffie te verrichten. Ze heeft zelf in de verpleging gewerkt en weet
welke ellende haar te wachten staat. Op de vraag van de arts wat de grootste
ellende is, antwoordt Margriet dat ze steeds van alles kwijt is en het niet
meer kan vinden. Deze toestand is voor haar ondraaglijk.
Samen met haar broer bekijkt Margriet oude foto’s en kan de
begeleidende teksten niet meer lezen. Haar broer zegt dat Margriet altijd voor
iedereen zorgde en Margriet zegt daarop dat dat goed voelde.
De dochter van Annie brengt haar naar de luchthaven voor een
bezoek aan een andere dochter in Finland en zag de ondraaglijkheid van haar
lijden al eerder als ze weer eens iets kwijt was, ook haar zoon zag dan de
wanhoop in haar ogen. Na afloop van de reis leest ze een brief voor aan een
vriendin en krijgt het te kwaad als ze de draad kwijt raakt.
De SCEN arts laat Margriet de wilsverklaring ondertekenen.
Margriet zegt tegen haar broers die daarbij aanwezig zijn, dat ze er toch
moeite mee heeft. Die antwoorden dat ze haar gevoelens niet hoeft op te
kroppen. Vervolgens zien we beelden van de verdere ontwikkeling die voor Annie
en Margriet onomkeerbaar is, zelfs al wordt hen op het hart gedrukt dat ze
altijd nog terug kunnen. Een dochter van Annie is blij dat haar moeder een
keuze heeft, al vindt ze het zelf nog wel moeilijk te accepteren. De vrouwen
houden de regie, zij zijn de baas, horen ze van de arts, hetgeen Margriet tot
de humoristische opmerkingen brengt dat ze dat niet vaak meemaakt en dat ze er
wel aan moet denken dat ze op de afgesproken tijd aanwezig is.
Een ontroerend fragment uit de documentaire gaat over de
keer dat Margriet de weg kwijt was na een bezoek aan de bakker en ze in paniek
raakte. Verkoopster Daisy liep met haar mee en samen vonden ze haar woning
terug, die om de hoek van de bakkerij was. Later gaat Margriet nog eens terug
naar de bakkerij om afscheid te nemen. Daisy schrikt zich dood en moet huilen
en Margriet troost haar. Het leven is bitter maar het kan nog bitterder.
Hier
mijn bespreking van de documentaire Levenseindekliniek.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten