Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 10 juni 2016

De vier winters van Theo van den Boogaard (2016), documentaire van Nathalie Crum



Door het leven getekende striptekenaar houdt moed om door te gaan

Regisseuse Nathalie Crum, die in 2014 afstudeerde aan de Filmacademie en eerder een opleiding tot beeldend kunstenaar deed, lijkt de geschikte persoon te zijn om een portret te maken van striptekenaar Theo van den Bogaard, die bekend is van zijn strips over Sjef van Oekel in samenwerking met Wim T. Schippers. Dat dit zo is, blijkt uit de manier waarop ze de gepijnigde Van den Boogaard ondervraagt. Die doet denken aan Frans Bromet: direct, aanhoudend en met medegevoel.

De documentaire begint met een beeld waarin Van den Boogaard de kamer insluipt en met een jas over zijn hoofd aan de tekentafel plaatsneemt. Hij wil het liefst niet gezien worden. Het leven heeft hem getekend na zijn ziekte en de dood van zijn partner Karel Sol. Hij maakt een kindertekening die een cover voor HP/De Tijd moet worden en haalt daarbij Piet Keizer aan die al wist dat simpel het moeilijkst was.

Het is mooi dat Crum niet meteen over de ziekte van Van den Boogaard begint. Dat levert de nodige spanning op in de documentaire. Net als het kaarsje dat hij voor Karel aansteekt, die door een hartaanval om het leven kwam. Af en toe werpt Crum een blik naar buiten vanuit het benedenhuis aan een Amsterdamse gracht waar rondvaartboten moeite hebben met draaien en een stelletje aan de waterkant zit te zoenen, net zoals Van den Boogaard eerder tekende.

Hij laat oud werk uit zijn archief zien met kwartovellen die hij van zijn vader kreeg. Als zesjarige was hij al in de ban van Suske en Wiske die hij erg levendig getekend vond. Dat wilde hij zelf ook. Hij herinnert zich dat hij tegenover zijn moeder aan tafel zat en bezig was om zijn favoriete figuren na te tekenen, toen de inkt op zijn korte broek viel en zijn moeder erg haar best deed om die er weer uit te krijgen. Ze hadden het niet breed in het gezin met elf kinderen.

Van den Boogaard illustreerde de seksuele revolutie in de jaren zestig en werkte later samen met Wim T. Schippers. Ze bedachten de figuur Sjef van Oekel die door Dolf Brouwers op televisie werd neergezet. Crum merkt op dat Van den Boogaard de stripfiguur steeds realistischer ging tekenen. Van den Boogaard antwoordt dat diens raarheid daardoor beter tot zijn recht kwam. Over de afloop van dat project wil hij niet veel zeggen. ‘Ik ben geen Hans Goedkoop!’ roept hij uit, waarschuwend dat hij niet te veel in het verleden wil spitten.

Na een behandeling tegen darmkanker in 2007 kreeg hij last van neuropathie, waardoor hij niet zo gemakkelijk meer tekende. Later kwam daar ook nog artrose bij. De klare lijn, een term die bedacht werd door Joost Swarte naar aanleiding van de precieze stijl van Hergé, de maker van Kuifje, wilde niet meer zo lukken en daarom veranderde hij van stijl in Bob Dylan Illustrated. Die werd noodgedwongen losser.

Van den Boogaard blijft zich ontwikkelen. Hij is op dat moment bezig met illustraties voor het project Four winters in a row over een lied dat hij op zijn 27 ste schreef over een man die vier winters achter elkaar beleeft. Hij zingt het nummer zelf in, net als hij deed met Bob Dylan. De man zit onder de sneeuw en heeft het moeilijk, net als hij zelf in die tijd. Geluk moet je in jezelf vinden, weet Van den Boogaard. Door zijn doorzettingsvermogen weet Van den Boogaard toch nog wat van zijn leven te maken en zijn moed maakt de documentaire zeer de moeite waard.

Hier de trailer, hier een artikel van Rick Stet in HP/De Tijd, hier de site van Van den Boogaard met daarop zijn uitvoering van Four winters in a row.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten