Parallelle dorpsgeschiedenis over twee outcasts, die elkaar vinden
Hendrix schetst in het begin van haar debuutroman De verjaardagen het dorp waar het
verhaal zich afspeelt. Het is een dorp zoals elk ander, met de nodige plaatselijke
voorzieningen en bewoners die erg met elkaar bezig zijn. De bakkerij neemt in
dit verhaal een bijzondere plaats in. De ongetrouwde bakkersvrouw Fockeleyn heeft
een dochter, Lies, die vanwege een ernstige huidziekte een bestaan binnenshuis
leidt. Ze is wel goed op de hoogte van de toestanden in het dorp. Vanachter de
vitrage hoort ze de dorpsvrouwen met elkaar de laatste nieuwtjes uitwisselen. Boris
Bijsterbosch, de vernielzuchtige zoon van haar buren, komt regelmatig negatief er
sprake. Zelf heeft Lies sympathie voor de jongen. Ze zwaaien naar elkaar als
Boris langs komt.
Tussendoor horen we over de parallelle geschiedenis van
Boris en Lies. Beiden zijn door een onwettige vader verwekt. Marie, de moeder
van Boris, werd op de avond voordat dat ze zestien jaar werd, op
onweerstaanbare wijze naar een café in de stad getrokken en dronken gevoerd
door een getrouwde vertegenwoordiger die haar na sluitingstijd verkrachtte. De
vader van Marie was zo boos dat Marie zich nooit meer op straat durfde te
vertonen.
De moeder van Lies zette op een avond in een nieuwe jurk de
bloemetjes buiten en werd door een barman voor een one-night stand meegenomen
naar zijn appartement, waarna zij vrolijk afscheid van hem nam.
De vergelijkbare omstandigheid schept een band, drijft Boris
en Lies in elkaar armen, al maakt de vernielzucht van Boris een vlotte
verhouding onmogelijk. Mevrouw Van de Venne, diens vroegere lerares Nederlands,
moet het ontgelden, althans haar tuinhek en later begaat Boris ernstiger
vergrijpen.
In korte hoofdstukjes zet de verteller de dorpsgeschiedenis uiteen.
Op een knappe manier trekt ze de lezer in de eerste twee delen het verhaal in.
Ze maakt de pijn en de blaren van Lies en haar behoefte aan affectie goed invoelbaar,
beter dan de vernielzucht van Boris die enigszins uit de lucht komt vallen. Het
derde deel is een beetje mosterd na de maaltijd. Met uitgerekte dialogen gaat de
verteller plichtmatig in op het gezinnetje dat Lies en Boris na zijn lange
gevangenisstraf vormen, al is er wel een venijnig incident met de vaste hulp
Wilma die niet kan uitstaan dat Lies Boris in huis heeft gehaald.
Hendrix durft zichzelf neer te zetten. De echo’s in de roman
geven er een eigenheid aan, bijvoorbeeld vanuit het hoofd van de gefrustreerde
vertegenwoordiger die naast Marie in het café staat in te nemen: ‘Lekker
lachen. Daar houden ze van, die ouwe lullen aan de bar. Lekker lachen.’ Ook komt
ze met psychologische uitspraken zoals over de illusie dat keuzes invloed op je
levensgeluk hebben, de alledaagsheid die elk leven op den duur normaal maakt of
over Lies die door haar ziekte een normaal lichamelijk contact met haar moeder
moest ontberen. ‘Het afgesneden worden van de moeder is überhaupt iets waar de
mens zijn leven lang niet meer overheen komt. Ons hele leven zijn we bezig om
een scherfje, een splintertje terug te vinden van dat wat ons ooit heel
maakte.’
Maar het is vooral de beeldende manier van schrijven die de
kracht vormt van De verjaardagen. De
zwachtels van de zachtmoedige, onfortuinlijke, maar sterke Lies blijven de lezer bij.
Hier een blog van Hanneke Hendrix met regelmatig een nieuw verhaal over verjaardagen vanwege haar nominatie voor de Academica literatuurprijs 2013.
Hier een blog van Hanneke Hendrix met regelmatig een nieuw verhaal over verjaardagen vanwege haar nominatie voor de Academica literatuurprijs 2013.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten