Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 24 mei 2013

Recensie: De verjaardagen (2012), Hanneke Hendrix



Parallelle dorpsgeschiedenis over twee outcasts, die elkaar vinden

Hendrix schetst in het begin van haar debuutroman De verjaardagen het dorp waar het verhaal zich afspeelt. Het is een dorp zoals elk ander, met de nodige plaatselijke voorzieningen en bewoners die erg met elkaar bezig zijn. De bakkerij neemt in dit verhaal een bijzondere plaats in. De ongetrouwde bakkersvrouw Fockeleyn heeft een dochter, Lies, die vanwege een ernstige huidziekte een bestaan binnenshuis leidt. Ze is wel goed op de hoogte van de toestanden in het dorp. Vanachter de vitrage hoort ze de dorpsvrouwen met elkaar de laatste nieuwtjes uitwisselen. Boris Bijsterbosch, de vernielzuchtige zoon van haar buren, komt regelmatig negatief er sprake. Zelf heeft Lies sympathie voor de jongen. Ze zwaaien naar elkaar als Boris langs komt.

Tussendoor horen we over de parallelle geschiedenis van Boris en Lies. Beiden zijn door een onwettige vader verwekt. Marie, de moeder van Boris, werd op de avond voordat dat ze zestien jaar werd, op onweerstaanbare wijze naar een café in de stad getrokken en dronken gevoerd door een getrouwde vertegenwoordiger die haar na sluitingstijd verkrachtte. De vader van Marie was zo boos dat Marie zich nooit meer op straat durfde te vertonen.
De moeder van Lies zette op een avond in een nieuwe jurk de bloemetjes buiten en werd door een barman voor een one-night stand meegenomen naar zijn appartement, waarna zij vrolijk afscheid van hem nam.

De vergelijkbare omstandigheid schept een band, drijft Boris en Lies in elkaar armen, al maakt de vernielzucht van Boris een vlotte verhouding onmogelijk. Mevrouw Van de Venne, diens vroegere lerares Nederlands, moet het ontgelden, althans haar tuinhek en later begaat Boris ernstiger vergrijpen.   

In korte hoofdstukjes zet de verteller de dorpsgeschiedenis uiteen. Op een knappe manier trekt ze de lezer in de eerste twee delen het verhaal in. Ze maakt de pijn en de blaren van Lies en haar behoefte aan affectie goed invoelbaar, beter dan de vernielzucht van Boris die enigszins uit de lucht komt vallen. Het derde deel is een beetje mosterd na de maaltijd. Met uitgerekte dialogen gaat de verteller plichtmatig in op het gezinnetje dat Lies en Boris na zijn lange gevangenisstraf vormen, al is er wel een venijnig incident met de vaste hulp Wilma die niet kan uitstaan dat Lies Boris in huis heeft gehaald.

Hendrix durft zichzelf neer te zetten. De echo’s in de roman geven er een eigenheid aan, bijvoorbeeld vanuit het hoofd van de gefrustreerde vertegenwoordiger die naast Marie in het café staat in te nemen: ‘Lekker lachen. Daar houden ze van, die ouwe lullen aan de bar. Lekker lachen.’ Ook komt ze met psychologische uitspraken zoals over de illusie dat keuzes invloed op je levensgeluk hebben, de alledaagsheid die elk leven op den duur normaal maakt of over Lies die door haar ziekte een normaal lichamelijk contact met haar moeder moest ontberen. ‘Het afgesneden worden van de moeder is überhaupt iets waar de mens zijn leven lang niet meer overheen komt. Ons hele leven zijn we bezig om een scherfje, een splintertje terug te vinden van dat wat ons ooit heel maakte.’  

Maar het is vooral de beeldende manier van schrijven die de kracht vormt van De verjaardagen. De zwachtels van de zachtmoedige, onfortuinlijke, maar sterke Lies blijven de lezer bij.  

Hier een blog van Hanneke Hendrix met regelmatig een nieuw verhaal over verjaardagen vanwege haar nominatie voor de Academica literatuurprijs 2013.  



Geen opmerkingen:

Een reactie posten