Beyoncé – life is but a dream (2013), documentaire van Ed Burke

Gedreven zangeres, maar vooral gelikt

Beyoncé laat je niet toe in haar belevingswereld, kopte dagblad Trouw over een concert dat de 31 jarige Texaanse aflopen zondag in de Ziggo Dome in Amsterdam gaf. Ik was benieuwd of ze in de documentaire van Ed Burke meer over zichzelf los zou laten.

Burke toont beelden van haar ouderlijk huis, een weelderige villa tussen het groen. Het gezin bestaande uit twee lieve ouders en hun drie dochters vormt de basis van het leven van Beyoncé Knowles. Ze deden spelletjes tussen de bomen, ze renden door de watersproeier en zij aten ijslollies. Later hielp ze mee in de haarstudio van haar moeder en trad daar ook op.

Het geluk vormt de ondergrond van een druk leven met de tijdsdruk van shows, cd’s en een enorm team dat haar bijstaat, waarin iedereen wat te zeggen wil hebben.

Beyoncé praat in een simpel wit overhemd en haar lange haren op een rasta-manier geknoopt vanaf een zitbank ontspannen de beelden aan elkaar. Zakelijk en beleefd gaan niet samen heeft ze ondervonden. Alles is politiek, zegt ze, waarmee ze waarschijnlijk bedoeld dat ze zelf de touwtjes in handen wil houden, al is ze wel tegelijk wel afhankelijk van anderen.

Haar optredens zijn seksueel getint, glad, gelikt is misschien wel het beste woord dat bij haar presentatie past. Als een krolse kat schuift ze over het podium. Ze staat vaak met haar lange benen wijd, zit of ligt ook vaak op de rand het podium, dicht bij haar publiek, dat haar zo’n beetje opvreet. Perfectionisme is haar niet vreemd.

Centraal in de documentaire staat de zwangerschap van Beyoncé. Ze is nog druk aan het repeteren voor een optreden als ze in verwachting blijkt. Het voelt als een verliefdheid die ze graag naar buiten wil brengen, maar ze heeft nog niets tegen haar medewerkers gezegd. Ze is daardoor wel misselijk en moet soms snel lopen om de wc te halen. Haar dokter heeft haar geadviseerd gewoon door te gaan met werken. Het is nogal spannend omdat ze eerder een miskraam had. 

Ze was eerder behoorlijk overstuur over de breuk met haar vader en manager, maar ze vond het nodig haar eigen stem te vinden. De muziekindustrie slokte haar teveel op. Wat wil ik? is een vraag die haar bezighield en nog steeds bezighoudt. Ze begon haar eigen carrière met heftige songs in een rymth and blues stijl en Columbia Records was enthousiast. Het album 4 bevat de hits Run the World (Girls) and Best Thing I Never Had. Hier de clip van Run the World  (Girls).

Ze zegt dat ze een vrouwbeeld voorstaat, dat niet wordt ingevuld door mannen, maar door de vrouwen zelf. Die hebben allemaal dezelfde onzekerheden over hun capaciteiten. Sisterhood is voor haar belangrijk. Men moet niet denken dat een gevierde zangeres immuun is voor de levensmoeilijkheden. Ze heeft gevoelens net als ieder ander. Ze weet vaak niet hoeveel ze van zichzelf moet laten zien, maar gelukkig heeft ze de steun van haar echtgenoot Jay Z, die als artiest in hetzelfde schuitje zit.

Het is de vraag hoe geloofwaardig zij is, of ze zelf niet ingekapseld is in de commercie? Haar uitspraken over groei, zelfvertrouwen, weten wie je bent, passen zo in de damesbladen: haar baby is haar mooiste levenservaring, alles heeft een reden, kleine aanwijzingen leiden tot de volgende stap, zo vinden we onze bestemming.

Op de vraag naar haar belevingswereld kreeg ik wel en niet een antwoord. Wellicht is de belevingswereld van Beyoncé vooral bepaald door de ijslollies, die ze ook aan haar publiek trakteert. Haar shows verlichten gedurende twee uur de dagelijkse zorgen. Lift up your hands! 

Hier de trailer.