Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 10 februari 2017

The land of the enlightened (2016), documentaire van Pieter-Jan de Pue


Onduidelijke keuze tussen film of documentaire trekt verband uit elkaar

De Belgische filmmaker Pieter-Jan de Pue maakte zijn regiedebuut met een poëtische documentaire over een groep jongens uit Afghanistan die zich in leven voorzien door karavanen te overvallen, opium en dure stenen buit te maken en die door te verkopen. Ze verrichten ook hand en spandiensten voor de weinige Amerikanen die nog over hun veiligheid waken. Ze zijn zelfs blij dat Obama, zoals we op de radio van een van de jongens horen, in 2014 aankondigt dat de troepen geheel worden teruggetrokken, want dat betekent dat zij nog meer hun eigen gang kunnen gaan.

De documentaire wordt ingekleurd met een filmisch verhaal over Gholam, de leider van de bende die later een knap meisje uit zijn dorp wil huwen, maar daartoe eerst geld in de vorm van opium moet bezitten om haar van haar vader te mogen overnemen. Hij heeft plannen om haar mee te nemen naar een paleis in Kabul, waar hij als Khan zijn toekomst heeft gedacht.

Binnen dit kader overspoelt De Pue de kijker met talloze beelden die, op een door de documentaire slingerende mythische tekst na, zonder enig commentaar van hot naar haar gaan. Vaak bevinden we ons op een observatiepost van het Amerikaanse leger waar men de tijd doodt met een work-out of een havik uit de lucht halen, als er geen werk aan de winkel is. De groep jongens fungeert daarbij nog als koeriers, die in ruil voor boodschappen de lege koperen hulzen mogen oprapen. Een andere keer zien we een Amerikaanse commandant die de bevolking nogal bars toespreekt over de schuilplaats van de Taliban of het transport van soldaten per helikopter naar de basis, waar men op de foto gaat met de kerstman. De documentaire raakt daarmee wel erg ver van het onderwerp. De zeer verschillende muziek, waaronder een klassiek fragment tijdens het tonen van beelden van een tank, de harde beat tijdens de workout en een Russische ballade geven aan dat De Pue door heel veel verschillende culturen koerst.  

Bijzonder zijn beelden van het woeste besneeuwde land, waarin de jongens samen in een grot een schapenkop opeten. Dat gedlt nog meer voor de ontmanteling van een landmijn door een van de jongens. Terwijl hij het ronde projectiel uitgraaft, mompelt hij dat het de mijn goedgezind moge zijn en dat hij niet uit elkaar moge spatten. De mijn is hem ter wille, wordt in de laadruimte van een pick- up gelegd en verkocht aan mensen die in een mijn werken waar de dure lapis lazuli na het toebrengen van explosies uitgehakt wordt.

Dit soort fraaie fragmenten kan niet verhelen dat The land of the enlightened waar De Pue met gevaar van eigen leven vele jaren aan werkte, zijn doel voorbij schiet. Het beeld van de groep is daartoe te fragmentarisch, hun onverzettelijkheid, zoals op de poster te zien, te weinig overtuigend in beeld gebracht, wellicht ook door het gebrekkige acteertalent van de spelers, waaronder het geliefde meisje dat wel heel erg van bordkarton blijft. De Pue leek te hinken op twee of misschien nog wel meer gedachten en het uit de weg gaan van een duidelijke keuze tussen film en documentaire heeft hem parten gespeeld. 

De bedoeling van het project ondergaat daarmee hetzelfde lot als Nasir, die na een tocht per paard naar Kabul, waarbij ook nog eens de paardenhoeven vertraagd worden opgenomen, zijn gedroomde paleis totaal verwoest ziet. Verlichting is ver te zoeken.

Hier de trailer, hier meer informatie op de site van de documentaire.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten