Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 13 oktober 2016

Filmrecensie: The return (2003), Andrej Zvyaginstev


Familiedrama in krachtige beelden verteld

De openingsscène van The return, waarin een kleine jongen niet van een toren in het water durft te springen, stond me in het geheugen gegrift, maar nergens kon ik vinden dat ik de film al gezien had, dus ik vermoed dat deze scène eens door een Zomergast geselecteerd is. In ieder geval is het een gedenkwaardige scène, ergens in Rusland, waar een groep jongens de zomer met elkaar doorbrengt zoals jongens dat overal ter wereld doen, met voetballen en zwemmen en nog zowat van die jongensachtige activiteiten. Vanja, het broertje van Andrei, staat boven op de toren, durft niet naar beneden te springen en blijft achter, net zo lang tot zijn moeder hem tenslotte komt ophalen. Zo’n lieve moeder die haar armen om haar rillende kind heen slaat.

Behalve angstig is Vanja ook behoorlijk eigenzinnig. De volgende dag probeert hij weer aansluiting te vinden bij de groep die in een parkeergarage aan het voetballen is. Hij krijgt meteen te horen dat hij een watje is en maakt ruzie met zijn broer Andrei, die zijn blouse kapotscheurt. Hij rent terug naar huis, achtervolgd door zijn broer, maar is alle onenigheid opeens vergeten door de terugkomst van de vader die Vanja alleen als heel klein kind heeft meegemaakt. Zijn vader is twaalf jaar weg geweest, ligt in bed te slapen en heeft zijn auto buiten in de straat geparkeerd. Het eerste wat Vanja doet is een foto opdiepen uit zijn kist om te zien of de man op de gezinsfoto lijkt op de man in bed. Tijdens het avondeten wordt de terugkomst gevierd met wijn en afgesproken dat vader en zoons een paar dagen gaan vissen. De moeder wacht in bed in een zijdezacht zwart onderjurkje tevergeefs op haar man.

De vader intrigeert daarmee. Ook de zoons weten niet precies wie hij is en wat hij in die twaalf jaar gedaan heeft. De man gedraagt zich behoorlijk autoriteit en speelt daarmee zijn zoons ook tegen elkaar uit, hetgeen soms tot een broederlijke ruzie leidt. Vanja kan verschrikkelijk lelijk kijken, bijvoorbeeld op de eerste dag van het uitstapje in het restaurant als hij het verdomt om zijn soep op te eten en zijn vader met papa aan te spreken. Later wordt hij zelfs afgezet bij een kanaal. Hij maakt niet de minste indruk van angst en is zelfs boos als hij nat van de regen weer wordt opgehaald.

De vader vertelt zijn zoons dat hij ook nog een klus te doen heeft en of ze ermee akkoord gaan dat de trip een paar dagen langer duurt. Andrei die zijn fotocamera mee genomen heeft legt vast hoe zijn vader een buitenboordmotor van een schip haalt. Daarmee gaan ze naar een bootje dat er nog geteerd moet worden voordat ze ermee naar een eiland kunnen gaan waar een kist begraven ligt. De sfeer tijdens de gebeurtenissen, die zich gedurende een week afspelen, is naargeestig. Net als in het restaurant tijdens de soep spreekt er dreiging uit het zwijgzame gedrag van de vader. Vanja steelt zelfs een mes van hem om zich in ieder geval tegen hem te kunnen verdedigen. Hij toont het tijdens een ruzie omdat ze te laat zijn teruggekomen van een vistocht. Overstuur als hij is, gooit Vanja het mes van zich af en rent naar de vuurtoren waar ze eerder naar toe gingen. Hoewel hij toen niet naar boven durfde, klimt hij nu uit wanhoop en achtervolgd door zijn vader helemaal omhoog. Het vervolg is dramatisch.

Op het eind worden de foto’s die Andrei maakte op het scherm vertoond. Ze zijn ook terug te vinden in het boekje dat bij de dvd hoort. Daarnaast zijn er ook foto’s van eerder in het gezin. De laatste foto is van de vader die zijn baby zoon in de arm houdt. Het zet aan het denken over de relaties in het gezin. Zvyaginstev, die het verhaal met mooie trage beelden vertelt, laat ruimte voor de kijker om de inhoud zelf in te vullen en vergroot daarmee de kracht van dit familiedrama.  

Hier de trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten