De graaf van Oxford legde onder de schuilnaam Shakespeare de
ziel van zijn tijd bloot
Was William Shakespeare de schrijver van de mooiste
toneelstukken en sonnetten in de wereld? In een gedachte-experiment laat de
Duitse regisseur Roland Emmerich zien dat zich achter de geroemde schrijver iemand
anders schuil ging en dat dit te maken had met politieke intriges in het
Engeland van de zestiende eeuw onder leiding van Elisabeth I en de strijd om
haar opvolging.
Anonymous begint
met een moderne voorstelling, waarin Derek Jacobi het publiek in de zaal
toespreekt over de vraag of Shakespeare, de man van 37 toneelstukken, 154
sonnetten en andere werken, wel echt bestond. Hij was een acteur in Londen en
toen hij op 52 jarige leeftijd in Stratford upon Avon overleed liet hij weinig
na, laat staan een manuscript. Na deze inleidding opent hij het doek voor de
voorstelling over de duistere machinaties rond de troonsopvolging van Elisabeth
in de zestiende eeuw.
De hoofdrol is voor Edward de Vere, de zeventiende graaf van Oxford. In de
film zien we, tussen de bedrijven door, stukjes en beetjes van zijn leven. Edward
schreef al op jonge leeftijd en werd na de dood van zijn vader opgeleid aan het
hof volgens de inzichten van de adviseur van Elisabeth, de puriteinse William
Cecil. Deze was wars van kunst en chanteerde Edward om zijn dochter te trouwen
nadat hij een spion van William had doodgestoken. Hierdoor hoopte William de
troonsopvolging zeker te stellen voor zijn zoon Robert. Edward kreeg echter een
verhouding met Elisabeth waaruit, zonder dat Edward dat wist, een zoon werd
geboren. Dit was Henry, de latere graaf van Southampton, die samen met een
andere onwettige bastaardzoon van Elisabeth een vergeefse greep naar de macht deed.
Tenslotte kwam ook Robert Cecil niet op de troon, maar James die Schotland al in
zijn bezit had en naast Engeland ook nog Ierland en Wales in handen kreeg.
Het zestiende eeuwse drama begint met een toneelvoorstelling
geschreven door Ben Jonson, waar veel publiek op af komt. Vanwege zijn kritiek
op de huidige macht wordt hij door William Cecil opgepakt en in de Tower
verhoord over zijn verhouding met Edward. De laatste stuurt een toneelstuk naar
Elisabeth en krijgt haar warm voor het theater, waardoor Jonson vrij wordt
gelaten. Edward sloot een deal met hem om zijn eigen werk onder de naam van
Jonson uit te brengen en daarmee het publiek op zijn hand te krijgen. Toen het
publiek na een boeiende voorstelling de schrijver wilde zien, was Jonson niet
erg happig om zich te tonen en wierp acteur William Shakespeare zich op als degene
die het stuk geschreven heeft. Het enthousiaste publiek liet hem zelfs stagediven.
De verschillende toneelstukken passeren de revue, waarin Edward de persoonlijke
en de machtsverhoudingen blootlegde. Richard
de Derde vormt een breekijzer dat het publiek tot politieke verandering
moet aanzetten, maar de plannen voor een opstand worden door verraad om zeep
geholpen.
Anonymous is nogal
fragmentarisch van opzet. De politieke intriges zijn ingewikkeld en af en toe
moeilijk te volgen maar tenslotte is er na twee uur toch ook de ontroering die
Jonson teweegbrengt als hij aan het sterfbed van Edward zegt dat hij diens werken
de meest wonderbaarlijke vond van altijd, the
soul of the age en dat zijn ze, nadat Jonson in 1623 de opdracht gaf voor de
Verzamelde Werken, nog steeds, al is het onder de naam van William Shakespeare.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten