Het faillissement van de persoonlijke God
Het geloof blijft een bron van verwarring. Een oud Godsbeeld
kan behoorlijk tegenwerken. Dit blijkt wel uit de documentaire van domineeszoon
Hans Busstra die, gelukkig met enige ironie, zijn eigen geloofstwijfel als uitgangspunt en onderwerp neemt.
De filmbeelden staan vaak op zijn kop. Op zijn zoektocht naar een gelovige
ervaring gaat hij bij familie en vrienden langs, maar geholpen wordt hij pas
door good old Jozef van de Berg, de voormalige poppenspeler die zich bekeerd
heeft tot de Russische orthodoxie.
Busstra begint over de film Superman. De hoofdrolspeler
vertoont overeenkomsten met zijn eigen held, Jezus,want die was ook een
superman. Hij is opgevoed in een christelijke traditie maar ervaart God echter niet.
Tijdens een gesprek met vriend Niels vertelt hij dat hij weliswaar gelooft dat
er meer is dan men kan zien, maar dat hij ook twijfels kent. Ook voor zijn
huwelijk twijfelde hij eraan of zijn vrouw Marguerite de juiste partner was,
maar dat bleek onterecht.
Zijn jongere zus Lydia heeft medelijden met zijn geworstel
en vindt het vooral sneu voor hun ouders. Zijn vader vertelt aan de eettafel
dat hij zijn leven te danken heeft aan Jezus en dat hij het verdrietig vindt
dat Hans dat niet heeft. De dominee nam het geloof van zijn eigen vader over,
met uitzondering van zijn vastliggende Godsbeeld, dat de mens weinig vrijheid
gaf. Twee oudere zussen hebben meer begrip voor hun broer. Ook zij doorleven
hun geloof niet persoonlijk, twijfelen wel en vrezen dan afvalligen te worden,
maar vinden dat Hans rebelleert.
Evangelist Johan van Ooyen mist bij Busstra de overgave,
maar denkt dat het wel goed komt met zijn geloof. Diens vader plakt posters met
Kies voor Jezus op borden langs de snelweg.
De vrijzinnig predikant Klaas Hendrikse, Nederlands enige
atheïstische dominee, kan hem meedelen dat God niet bestaat. Erbij horen en je
hart overgeven is typisch voor de geloofsbeleving, maar volgens Hendrikse moet
Busstra het op zijn eigen manier doen.
Vriend Eric kan daarmee instemmen. Filosoof Ad Verbrugge
meent dat Hans, zoals veel dertigers, op zoek is naar een rite om in een ander
leven te komen, maar nog steeds de twijfelende en koppige adolescent in hemzelf
niet kan achterlaten en dat de film hem wellicht weinig verder brengt.
Busstra vraagt zich af wat overgave is. Hij wordt moe van
zichzelf. Gelukkige gelovigen vindt hij naïef. Marguerite vraagt zich af
wanneer de film klaar is: als Hans uit het probleem is of als hij een duidelijk
beeld van zijn probleem gegeven heeft. Hans heeft het liefst beide. Hij denkt
dat hij ervoor moet gaan, Jezus in hem moet laten wonen en daardoor zelf ook
een ander te worden. Hij gaat naar een Jezuskamp in de Ardennen, wat schimmige
beelden oplevert van een groep die door een rivier waadt en in de nacht
wandelt. Vriend Patrick vertelt dat hij zich tijdens zijn studietijd geneerde
voor zijn geloof, maar dat daardoor een fundament werd weggeslagen die heel
somber kan maken. Busstra zegt voor de camera dat hij bezig is met een
innerlijke dialoog waarbij hij God mijdt. Patrick raadt hem aan God juist op te
zoeken. Busstra denkt dat het goed is zoals het is, dat hij zichzelf teveel
heeft vastgezet, maar dat het innerlijke proces doorgaat.
Tenslotte is er dan Jozef van de Berg (zie foto), die hem vertelt dan
men vlinders niet vangt met een net of maar hen in de stilte naar zich toe laat
komen. Waarmee het faillissement van de oude vertrouwde persoonlijke God wordt
uitgesproken en maar weer eens wordt aangetoond dat het beter is geen beelden
te maken zoals van superman.
Hier
de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten