Onze borsten, onze wapens, Reyers Laat, 16 september 2013

Geen vleeskeuring bij Femen

Ik kreeg het laatst bijna aan de stok over Femen met mijn Vlaamse Facebook vriendin Celia Ledoux, die erg tegen deze protestbeweging was, terwijl ik het juist wel sterk vond hoe ze Poetin tijdens een bezoek in Duitsland provoceerden, al wist ik niet wat ze, behalve een shockerende manier van actievoeren voor vrouwenrechten, precies in hun mars hadden.

Ann-Sofie De Keyser, Vlaams journaliste bij De Standaard, was daar ook nieuwsgierig naar. Zij ging vier maanden undercover om meer te weten te komen over deze beweging.

Lieven Van Gils ondervraagt haar, voorafgegaan door beelden van een nogal uitzinnige demonstratie met veel blote borsten, in het programma Reyers Laat op Canvas.

De Keyser was erbij toen de vorige week een persbericht verscheen met de tekst dat men niet zot was om soldaatje te spelen voor een paar geverfde blondines. De Belgische afdeling van Femen hield daarmee op te bestaan. De Keyser zegt dat er veel werd gepalaverd over de tekst van het persbericht, maar dat men het vertrouwen in de top van de organisatie kwijt was.

De Keyser kwam werd nieuwsgierig naar Femen, na hun actie tegen de Belgische bisschop Léonard die van homofobie werd beschuldigd (zie foto). In elke Belgische krant stond de actie op de voorpagina afgedrukt. Wie zijn die meisjes? vroeg De Keyser zich af. Wat drijft hen? Kon men alleen lid worden als men aan een schoonheidsmodel voldeed, niet zwanger was of was geweest?

De Keyser stuurde een email, las het manifest van Femen en kon lid worden zonder haar borsten te tonen. Er was dus geen vleeskeuring, zegt ze, wel een gesprek over haar motivatie en een bijeenkomst op een geheime plaats. De Keyser deed ook mee met een vierdaagse in het hoofdkwartier in Parijs, waar ze het niet moeilijk vond om haar borsten te tonen. Daar kwam geen erotiek aan te pas. Ze deden oefeningen met veel adrenaline, dienden stevig op de voeten te staan, met de handen tot vuisten gebald en de duimen naar buiten en vooral mochten ze niet lachen. 

De Keyser bleef professioneel bezig tijdens die vier dagen, maar toen ze een tatoeage moesten laten zetten van een Oekraïns woord voor vrijheid dat tegelijk de naam was van een extreemrechtse partij, kreeg ze het moeilijk. Geveinsde anarchie redde haar. Er werd ook een documentaire getoond waarin te zien was dat een patriarchische Oekraïner de touwtjes bij Femen in handen had. Dat was moeilijk te verteren voor meisjes die tegen de macht van mannen protesteren. Ze vroegen zich af wat er nog meer voor hen verborgen werd gehouden. Ook in de boekhouding was weinig transparant.

De Keyser vertelde een dag voor publicatie van haar artikel tegen de leden Femen dat ze als undercoverjournalist had gewerkt. De leden waren daar niet gelukkig mee, het was een moeilijk gesprek, al schreef ze objectief over hetgeen hen drijft.

Is dit het begin van het einde? vraagt Lieven Van Gils.   

De Keyser denkt van niet. Femen heeft het feminisme weer op de kaart gezet. Het debat geopend.

Gistermiddag hoorde ik in een radiojournaal, dat tijdens Prinsjesdag ook een stel Nederlandse vrouwen half ontkleed langs de route stond, onder het motto dat ze werden uitgekleed. De politie wikkelde hen meteen in dekens. Of ze van Femen waren werd er niet bij vermeld.

Hier de uitzending op de site van Canvas met daarin ook een fragment van de vierdaagse in Parijs.