Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 28 december 2017

Hier ben ik (2017), documentaire van Sarah Vos en Sander Snoep


De machteloosheid van een lam in een opbokscultuur

In 2014 maakte Sander Snoep al eens samen met Loes Gompes de documentaire Fatsoenlijk land, dat ging over een onbekende verzetsgroep in de Tweede Wereldoorlog. Dit jaar werkte hij opnieuw samen met Sarah Vos, met wie hij eerder de documentaire Curacao maakte. De twee laten zien dat het niet zo gemakkelijk is een invoelende documentaire te maken over een sociaal onderwerp, dit maal het beroepsleven van mensen uit het rijke Noord-Hollandse Bloemendaal, afgezet tegen hun kerkelijke leven. De documentaire Hier ben ik met dominee Ad van Nieuwpoort als centrale figuur zwabbert alle kanten uit en laat de kijker in verwarring achter.

De documentaire begint heel suggestief met het stel Charlotte en Vincent dat hardloopt in de duinen en meteen het drukke weekprogramma doorneemt. Vanwege hun veeleisende banen hebben ze net aan tijd om alle afspraken te regelen en voor hun kinderen te zorgen. De ambitieuze Charlotte praat aan de eettafel tegen de kinderen over haar besluit om ouderling te worden. Ze wil daarmee meer teamgeest bereiken, net zoals haar zoon op de hockeyclub. Gemakkelijk heeft ze het niet omdat Vincent al eens op het randje van de dood zweefde tijdens de marathon van New York en zij ook nog eens hoort dat ze boventallig is op haar werk aan de Zuid As.

Frank bezoekt met zijn vriendin Suzanne het graf van zijn oma in Tilburg. Hij kan het eerst niet vinden maar staat er dan vlak voor. Hij is ontroerd omdat ze hem altijd zo gesteund heeft en hij zich bij haar thuis voelde. Dit ben ik, zegt hij en levert daarmee de titel voor de documentaire. Hij mist haar nog steeds in de wereld waar zo weinig verbinding is, temeer omdat hij met zijn vader niet kan praten over zijn opvoeding die hem nog steeds dwars zit.  

De verbinding wordt sterk aanbevolen door Van Nieuwpoort die aan de ontbijttafel met zijn vrouw Mirjam zijn preek alvast voorbereid terwijl hun dochtertje Trui de paaseieren verft. Het liefst zou hij de absurditeit van het bestaan ontmaskeren in een economisch systeem dat de mens tot slaaf heeft gemaakt. Als hij niet op zijn werkkamer zit, onderhoudt hij een nauw contact met de kerkleden, waaronder Frank en Suzanne over hun manier van leven die ze straks in hun huwelijk meer op elkaar willen afstemmen.

Veel aandacht heeft hij ook voor Jantien die na vijfentwintig jaar gescheiden is van Joep en tegenwoordig in de kerk helpt. Ze heeft in haar huwelijk haar best gedaan om sociaal te stijgen maar heeft het gevoel dat ze bedrogen is uitgekomen. Ze kan moeilijk geloven dat ze goed is zoals ze is, zoals Van Nieuwpoort haar vertelt, maar hij is dan ook niet iemand met veel psychologische kennis zoals we al zagen in het gesprek met Charlotte en Vincent over de mislukte marathon in New York.   

Het grootste probleem is dat de scènes geënsceneerd zijn, slecht gemonteerd en weinig geloofwaardig overkomen. Hier ben ik zegt veel over de vele documentaires die wel goed gelukt zijn. Het laat zien dat een heldere opbouw en een spontane interactie geen vanzelfsprekende zaak is. Zelfs de goede bedoelingen van Van Nieuwpoort komen om in krachteloze zedenprekerij. Hij vertegenwoordigt het machteloze lam in een opbokscultuur, die zich niet door een dominee laat oprollen.  

Hier de trailer, hier mijn bespreking van Fatsoenlijk land.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten