Zelfmoord zegt meer over het leven dan over de dood
Elke dag plegen twee Finnen zelfmoord. Daarmee scoren ze
hoog als land. In de documentaire Once I
dreamt of live doen Similii Matainen en Jukka Kärkkäinen onderzoek naar de
achtergronden van deze statistiek. Zonder oordeel laten ze mensen aan het woord
die een zelfmoordpoging deden en familieleden van personen die een eind aan hun
leven maakten. De verhalen zetten aan het denken en vormen wellicht een aanzet
om anders met elkaar om te gaan. Zoals de onderzoekers op hun site zeggen, zegt
zelfmoord meer over het leven dan over de dood.
Voorafgaande aan de verhalen krijgen we drie gesproken fragmenten
te horen die vergezeld gaan door toepasselijke zoeklichten. Het zijn uitsneden
uit de verhalen van de jonge, knappe Maiju die het leven niet meer zag zitten
en naar een park ging om daar haar pillen te slikken, Mina die samen met haar
zus thuiskwam en ontdekte dat hun broer Perttu zichzelf had doodgeschoten en de
vader van de jonge Panu die machteloos aan de keukentafel zit.
De verhalen beginnen met deze vader, Annti geheten, die nog
dagelijks denkt aan zijn zoon. In zijn dromen ziet hij een kleine jongen, die Panu
in werkelijkheid ook nog was, die het leven was misgelopen. Annti denkt na over
zijn opvoeding. Panu was een bescheiden jongen en erg precies. Hij had een
jonger broertje dat ziek werd en naar het ziekenhuis moest. Panu dacht dat hij
de reden daarvan was. De laatste keer bleef Panu als een afscheid in de buurt
van zijn vader. Zijn moeder vond hem in zijn appartement. Na een zwaar jaar
veranderden de hevige emoties van de vader in een diep verdriet en pijn over het
definitieve einde, alsof er een vogel uit de lucht gevallen was.
Een moeder in mantelpak leest vanaf een zitbank een brief
voor die haar overleden zoon Aleksi schreef aan zijn familie. Aleksi stond erop
om na de middelbare school in Jerusalem viool te gaan studeren. Hij ontmoette
daar een Fins meisje, maar dat ging fout. Later hoorde de moeder van een vriend
dat Aleksi geen gemakkelijke tijd in Jerusalem had gehad. Hij deed nog een
poging op religieus gebied, maar kon daar ook zijn heil niet in vinden. Hij was
ook gefrustreerd omdat hij geen piloot kon worden. Het laatste gesprek met een
psycholoog ging niet goed. Het was vreselijk zijn flat leeg te halen. De moeder
maakte een boek over haar zoon om het verdriet te verwerken.
Mina,de zus van Perttu, las in zijn afscheidsbrief dat hij
te oud was om nog in de wereld te passen. Ze ging zich daardoor zelf ook anders
voelen. Perttu studeerde aan de Economische Hogeschool in Helsinki en was zeer
ambitieus. Tijdens een kerst thuis voelde hij zich niet goed. In het ziekenhuis
constateerde men een psychose vanwege slaapdeprivatie. Hij wilde zich niet
laten behandelen. Na het dodelijke incident wachtten de zussen op hun ouders.
Ze vreesde dat ze zelf niet meer gelukkig zou worden. Ze hield haar gevoelens
achter om haar ouders niet tot last te zijn. Een trap van een paard gaf haar
weer de zin om te leven terug.
Tero (zie foto) zit op bed en kan er eerst moeilijk over praten, maar
vertelt dan over een afgewezen liefde zo rond zijn twintigste, die maakte dat
het zwart werd in zijn hoofd. Hij voelde zich erg alleen. In een impuls dacht
hij dat hij zichzelf kon doodschieten met het jachtgeweer uit het zomerhuis. Zijn
vader vond hem aan de rand van het meer. Tero vertelde hem over zijn plan. Zijn
vader stuurde hem naar een psychiater. Tero liet zich opnemen en denkt
inmiddels weer helderder.
Maiju vertelt in een lege ruimte over haar depressie en
paniek. Emotioneel was ze nog een kind. Ze schaamde zich niet om hulp te vragen,
maar haar angst was onverdraaglijk. Ze wilde ontsnappen aan de pijn door
zichzelf te doden. Ze herinnert zich haar plannen nog vaag. Ze belde in het
park naar haar vrienden. Een jongen was zo geschrokken dat ze hem de plaats
waar ze zat verklapte. Ze geniet inmiddels van de lente.
De verhalen worden afgewisseld door een sobere animatie die
doet denken aan het verhaal van Aleksi, een jongen met een viool die verloren
raakt in de wereld.
Hier de site die
bij de documentaire hoort.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten