Schoenpoetser met hart op de goede plaats
In een tijd waarin bootvluchtelingen in de Middellandse Zee
verdrinken en anderen verjaagd worden uit hun gammele onderkomens, past een
film waarin mensen voorkomen die het opnemen voor deze verschoppelingen en hen
een dak boven hun hoofd bieden.
Marcel Marx is zo iemand met zijn hart op de goede plaats.
Hij heeft een artistiek verleden gekend in Parijs en werkt als schoenpoetser in
de Noord-Franse havenstad Le Havre. Hij zegt in de film dat hij daarmee dicht
op de mensen zit en in staat is de Bergrede van Jezus toe te passen. Dat doe
hij dan ook in deze film. Hij poetst onvermoeibaar door, ook als hij voor een
schoenenwinkel wordt weggestuurd. Toch is Marx geen doetje. Hij heeft veel
humor. Als een klant in het begin van de film wordt doodgeschoten, merkt Marx koeltjes
op dat hij tenminste betaald heeft.
Marcel Marx is een sjacheraar die aan het eind van de dag - nadat
hij uit de bakkerswinkel van Yvette illegaal een stokbrood heeft meegenomen,
dat ze, als ze het ziet, maar op zijn rekening moet schrijven - thuiskomt en
braaf het verdiende geld voor zijn tanige vrouw Arletty op tafel legt. Zij
schuift een briefje naar hem terug zodat hij, in de tijd dat zij gaat koken,
een borrel te gaan halen in het buurtcafé. De camera blijft bij haar en
registreert hoe ze een hand op haar pijnlijke buik legt. Als Marx later van
zijn avondmaal geniet, zit zij er zwijgend bij. Ze zegt hem dat ze al eerder
met een vriendin wat gegeten heeft.
Later als Marx haar naar het ziekenhuis heeft gebracht, waar
ze moet blijven vanwege een behandeling tegen kanker - iets dat ze probeert te
verzwijgen tegen haar man - , neemt Marx een zwarte jongen in huis die met een
groep is aangekomen in een container en daaruit ontsnapt is. Hij ontmoet deze Idrissa
als hij zijn lunch eet in de haven en opeens de zwarte jongen gewaar wordt die tot
zijn middel in het water staat. Hij doet zijn best om hem verder te helpen, al
woont er een verklikker in de buurt. Marx gaat naar het vluchtelingenkamp in
Duinkerken en vervolgens naar een opvangcentrum, waar hij van de grootvader van
Idrissa dat de vader van de jongen overleden is maar dat de moeder als afwasser
in Londen werkt. Hij belooft diens kleinzoon te helpen en zamelt geld in voor
de overtocht per boot naar Engeland door een benefietvoorstelling te organiseren.
Le Havre is een wat
vervreemdende film, niet in de laatste plaats vanwege het oude interieur waarin
Marcel en Arletty samen met hun hond Laika in een achterbuurt wonen. Ook het
buurtcafé Chez Claire oogt verloederd. De film ademt de sfeer van de jaren
vijftig, maar men betaalt wel gewoon met euro’s en de kijker is getuige van een
ontruiming van een vluchtelingenkamp bij Sangatte. Een bijzondere rol wordt
ingenomen door politie inspecteur Monet met zijn zwarte gleufhoed, die ook niet
kan helpen dat hij de wet moet handhaven, maar toch probeert om recht te doen
aan mensen die door een wreed lot getroffen worden.
De indruk die achterblijft is van boosheid over bolwerk
Europa, dat hoge muren optrekt tegen mensen uit andere delen van de wereld en,
heel anders dan de Verenigde Staten, niets wil weten van de waarde van
vermenging en het eigen volk eerst propagandeert. In Le Havre wordt in fraaie pasteltinten een ander beeld getoond, dat
van solidariteit in een wereld van verklikkers en ambtenaren die moeten
schipperen tussen de leer en het leven.
Hier
een filmsite met daarop de trailer, die het sterke begin van de film laat zien.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten