Een pand dat meer heeft doorgemaakt dan een mens
In Nijkerk staat een huis. Het monumentale pand uit 1881 was een voormalige pastorie en werd in 2002 gekocht door Henk en Jacqueline Claasen. Het was in
uitgeleefde, vervallen staat. Ze knapten het op en nodigden vroegere bewoners
uit een kijkje te komen nemen. Het valt Jacqueline op dat men het huis bekijkt
met verschillende intenties. Henk, die moeilijk praat, vertelt dat ze bezig
zijn aan een boek over het huis. Tussendoor zien we hem in beeld, onder andere
tijdens een massage door een fysiotherapeut. Langzamerhand komen we te weten
wat er met hem aan de hand is. Dat geeft een pijnlijke dimensie aan de
documentaire.
Henk en Jacqueline horen van Gijsbert Blokhuis dat diens
vroegere familielid Trijntje het huis heeft laten bouwen. Hij toont hen haar
portretje. Ze had nogal veel geld door een erfenis en leefde zuinig. Omdat ze
niet op stand kon trouwen, schonk ze het huis bij haar overlijden aan de kerk,
zoals in die tijd gebruikelijk was.
Mevrouw Brinkman spreekt over de kogelgaten die in de Tweede
Wereldoorlog in het huis geschoten werden. Ze weet nog dat ze dan in de
schuilkelder kropen. Ze wil niet meer naar binnen omdat het haar herinnering
zal aantasten. Haar dochter neemt een kijkje in de schuilkelder.
Geert Ubels herinnert zich de kou, de oranje gloed achter de
micaruitjes in de kachel en de kamer van het dienstmeisje. Hij moest wennen aan
de drempels. Thuis voelde hij zich veiliger dan op school. Hij kwam met zijn
ouders uit Batavia in Nederlands Indië, omdat zijn zusje ziek werd in een
Jappenkamp. Zijn vader was predikant. Op oudejaarsavond 1946 gingen ze naar de
kerk. Er kwam sneeuw uit de lucht en hij wist niet wat dat was.
Eind jaren vijftig kwam Alie Swildens in het huis te werken
als huishoudster van de dominee Griffioen, omdat die een hulp nodig had voor
zijn grote gezin. Ze werkte daar zes dagen in de week en vond de kinderen
leuker dan het huishouden. De domineesvrouw komt ook nog langs. Ze ziet het nog
als haar eigen huis. Alie zegt dat de vrouw niet gemakkelijk was in de omgang.
Ze stuurde haar als een schoolmeisje terug naar de slager als de bestelling
niet naar haar zin was. Alie moest ook langer werken dan overeengekomen en vond
dat geestelijke chantage.
Jacqueline en Henk werkten op dezelfde school. Jacqueline werd
verliefd op Henk. Ze voelde zich vertrouwd met hem. Vanuit dit huis zijn ze in
2003 getrouwd. Twee jaar geleden kreeg Henk ALS. Zijn geest raakt steeds meer
opgesloten in zijn lichaam.
In de jaren zestig kocht boer Sikkema het huis van de kerk. Zijn
dochter Janny was toen 31 jaar oud. Ze trouwde vijf jaar later en haar zus
bleef in het huis wonen. Janny was het er niet mee eens dat die het huis kreeg,
maar wilde er geen ruzie over maken. Haar zus deed er uit zuinigheid weinig
aan. Omdat ze zich alleen voelde verhuurde ze kamers.
In de jaren zeventig kwam onderwijzeres Truus Venema daar op
kamers. Ze schilderde meteen haar kamer in vrolijke kleuren. Ze kreeg een
verhouding met onderwijzer Jaap die na hun trouwen in 1974 ook in het huis trok.
In de jaren negentig werd het huis gekocht door een
projectontwikkelaar Kroon met de bedoeling om het af te breken. Hij kreeg daar
echter geen vergunning voor. Diens dochter Ellie wilde er wel een bed and
breakfast in maken, maar haar vader wilde haar het huis alleen tegen de
marktwaarde verkopen. Ze is blij dat het huis nooit gesloopt is, want iedereen
geniet ervan.
Henk is inmiddels in het eindstadium. Hij ligt aan de
zuurstof. Jacqueline verzorgt hem. Een hele klus maar het huis biedt de ruimte.
Henk kan alleen nog lezen. Vijf boeken tegelijk. De ruwe versie van het boek over
het huis is klaar. Vijf weken later overlijdt hij. Jacqueline zegt dat ze in
het huis blijft wonen.
Het was interessant geweest om e weten waarom de personen
die er woonden er ook weer weg gingen, maar misschien staat dat in het boek,
als dat tenminste is uitgegeven.
Hier
de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten