Ervaren actrice slaat nieuwe wegen in
De vraag van de meervoudig bekroonde actrice Elsie de Brauw (1960)
aan de Vlaamse choreograaf en regisseur Alain Platel (1959) of hij een
voorstelling met haar wilde maken, waarop hij meteen positief reageerde, vormde
de aanzet tot de voorstelling tauberbach
die over waardig overleven gaat en op dit moment met veel succes door Europa
trekt en straks door de wereld. In de documentaire met de ondertitel Elsie de Brauw in de wereld van Alain Platel
zien we hoe de actrice zichzelf te midden van dansers opnieuw moet
uitvinden maar met een zeer bevredigend resultaat.
De voorstelling tauberbach
is gebaseerd op een documentaire Estamira, die over een oudere schizofrene vrouw
gaat die op een vuilnisbelt in Rio de Janeiro woont. De muziek is van Bach en
wordt ten gehore gebracht door een dovenkoor.
De Brauw zegt zelf dat ze zich in een ander land begeeft en
een eigen taal moet vinden die aansluit bij de taal van de vijf dansers die
haar omringen, de draak met haar steken en haar lastig vallen. Anders dan bij
het toneel waar men een tekst heeft en personages vastliggen, begint men in de
danswereld met niets, met het eigen lichaam en de eigen impulsen.
In de herfst van 2013 begonnen de repetities die in
drieëneenhalve maand moesten leiden naar de première in de Münchener Kammerspiele.
Platel vroeg De Brauw schriftelijk hoe zij teder voor zichzelf was en hoe ze
zichzelf strafte, intieme vragen waarmee Platel haar overviel, maar die wel
meteen de teneur van de samenwerking aangaven. De Brauw is onder de indruk van
de onbevangenheid van de dansers en wil die zelf ook weer terugvinden. Het spel
te midden van de vodden op de vloer is erg fysiek, tot molestatie aan toe. Fraai de zware stem die door de microfoon vraagt: like it here? Haar
echtgenoot Johan Simons zegt op de terugweg in de auto dat ze het allemaal niet
te erg op zichzelf moet betrekken.
Twee weken voor de première is er nog veel te doen. Platel
voelt de geschiedenis van Estamira nog niet in de vertolking van De Brauw. De
Brauw voelt zich verloren en heeft behoefte aan meer structuur. Simons zegt op
zijn beurt dat het begin van de voorstelling niet te zwaar moet zijn. De Brauw
begrijpt dat de voorstelling grappig moet zijn ondanks zichzelf.
Vier dagen voor de première leert De Brauw de Engelse tekst.
Ze heeft een meningsverschil met Platel over de gemoedstoestand van Estamira, of
die trots is dan wel woedend. De Brauw meent dat de grilligheid van Estamira
moet voortkomen uit stappen in haar hoofd, maar begrijpt later dat ze juist
niet moet denken, maar zeggend acteren. Platel en zij komen op hetzelfde moment
tot eenzelfde inzicht over de rol, hetgeen de kracht aangeeft van deze zoekende
manier van samenwerken.
Na de generale repetitie is De Brauw voldaan ondanks een
blauwe plek op haar bovenbeen. Ze heeft haar denken uitgezet, zich geopend voor
haar zintuiglijke ervaring en daarmee afgerekend met haar faalangst. Platel
vindt dat de onrust onder haar huid gekropen is.
Haar zoon belt voor de première om haar sterkte te wensen.
Ze oefent nog wat in de kleedkamer. Na de première klinkt veel applaus. De
Brauw is tevreden hoewel er het nodige mis ging, ook op technisch gebied. Ze is
niet afgehaakt, maar doorgegaan en heeft het gehaald, iets gedaan wat ze niet
kon, hetgeen ze een verrijking vindt. Vanaf nu is er een leven voor en na Alain
Platel.
Hier
een dubbelinterview met Platel en De Brauw op de site van NTGent.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten