Leven van ei tot bord
Postduif Toontje is de hoofdpersoon in de documentaire Dagboek van een postduif van Floris Jan
van Luyn, ofwel Diary of a homing pigeon, zoals de Engelse titel luidt. We zien het leven van Toontje van wieg tot graf uitgebeeld. In dit geval is dat
van ei tot bord. De documentaire opent met het bord waarop de gebraden Toontje
in een restaurant in Peking wordt opgediend. Wat daarvoor in zijn leven gebeurde
wordt door Toontje zelf verteld.
Hij geniet van de vluchten boven het Groningse land met zijn
rechte vaarten en akkers en weet feilloos zijn weg terug te vinden naar zijn
baas Leo Hermans uit Stadskanaal. Zijn taal is wat gezwollen. Hij is een
kampioen uit een familie van doorzetters en vliegt het liefst tegen de wind in.
Mogelijk een Groningse karaktertrek, want Van Luyn, een geboren Groninger,
heeft de tekst zelf geschreven.
Fraai zijn de beelden van een wedstrijd die de postduiven
houden. Die wordt in beeld gebracht vanaf het moment van vertrek vanuit huis
naar de plaats waar de duiven geringd en ingeladen worden om in een vrachtwagen
vervoerd te worden die hen zoveel honderden kilometers verder loslaat. De
duivenmelker staat al in zijn tuin te wachten tot de eerste duif terug is.
Toontje is een ster. Hij mag op de foto. Maar dat is niet
voor het mooie. Hermans wil Toontje graag verkopen in China. We zien Hermans
terwijl hij onderhandelt over de prijs met Chinese handelaren. Toontje is in de
war. Hij komt in een enorm hok van waaruit hij veel oefenrondjes moet vliegen en
heeft zijn baas nooit meer gezien.
Lie Ji is zijn nieuwe baas maar die heeft weinig aandacht
voor Toontje, want de Nederlandse postduif valt niet op te midden van zijn vele
soortgenoten. Toontje heeft na verloop van tijd zijn eigen gedachten over de
baas en zijn vrouw die niet werken maar in een sportwagen rijden en veel geld
uitgeven. Tijdens een wedstrijd weet Toontje zich niet te onderscheiden. Zijn
baas verkoopt hem aan een restaurant waar we weer het beeld zien uit het begin van
Toontje op een bord.
Van Luyn studeerde geschiedenis en Chinese cultuur. Vandaar
ook zijn interesse om documentaires te maken op het snijvlak van Chinese en Nederlandse
cultuur. De onverboden stad (2008) De regenmakers (2010) en De leegte en het woord (2011) gingen aan
Dagboek van een
postduif vooraf.
In het programma Regisseur
aan de keukentafel vertelt Van Luyn gesprek aan Chris Kijne over de
documentaire. Hij is journalist maar vindt het interessanter een fictieve draai
aan de feiten te geven. Hij kwam op zijn idee na het lezen van Een duif en een jongen (2006) van de
Israëlische schrijver Meir Shalev. Zelf kent hij het gevoel van heimwee van
Toontje goed. Het duurde een tijdje voordat ze iemand te pakken hadden met de
juiste stem. Dat luisterde nauw. De stem van de Vlaamse acteur Johan Leysen was
wat laag maar de toon klopte, al vond ik die juist wat nors om daarin gevoelens
van heimwee te ontdekken.
Van Luyn vertelde over de drie verschillende hoogteniveaus
waarop ze gefilmd hebben, met drones, helicopters en met trappen. Gokken is in
China verboden maar inzetten op duivenwedstrijden is door de mazen van de wet
geglipt en wordt dus veel beoefend met gevolg dat het vliegkwaliteit van de
postduiven ook groter is dan in Nederland. De volgende documentaire speelt in
Ethiopië en gaat weer over het vinden van een eigen plek.
Hier de trailer op
Vimeo.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten