De rode jaren (2006), documentaire van Leo de Boer

Boeiend portret van echtgenote leider Rode Jeugd

In De rode jaren, dat als uitbreiding heeft: waren wij terroristen?, schetst Leo de Boer een beeld van de links-radicale beweging Rode Jeugd die in de jaren zestig in het kielzog van de studentenopstanden in het straatbeeld verscheen. De Boer blikt met de leiders van deze jeugdbeweging terug en in het bijzonder met de weduwe van Lucien van Hoesel die in 2000 aan een hersenbloeding overleed.

Mirjam van Hoesel-Lucassen zoekt op de zolder naar de archiefdozen met daarin krantenknipsels over de Rode Jeugd. Ook bekijkt ze videofragmenten. Ze is verwonderd over hetgeen zich heeft afgespeeld, kan soms een glimlach niet onderdrukken, is weer in de ban van haar vroegere echtgenoot Lucien, die zo innemend was, charmant in rood gekleed. Mirjam steekt fris af bij de anderen, allemaal mannen die leiding gaven aan plaatselijke afdelingen. Waren wij terroristen? vraagt ze zich af. Nee, maar ze hadden het wel kunnen worden.

Oprichter Willem Oskam, overleden in 2000, spreekt van een disorganiseren van het kapitalistische productiesysteem, medeoprichter Joost van Steenis herinnert zich de medewerking van de Rode Jeugd aan de rellen, begin jaren zestig bij het Telegraafgebouw, Guus Gase vond het klimaat rijp voor directe actie, Theo Reiniers van de afdeling Eindhoven moest op zijn kop een welkom voor de Rode Jeugd op een viaduct schilderen, hetgeen niet gemakkelijk was, Stones-fan Aat van Wijk van Den Haag toont flyers die men drukte.

Reiniers vertelt verder over een demonstratie tegen de Griekse dictatuur voor een gebouw van Philips waar men werd weggemept, hetgeen, net als in Duitsland waar de Rote Armee Fraktion actief was, radicalisering in de hand werkte. Geweld werd niet geschuwd. Lucien noemt in een vraaggesprek het risico dat daarbij omstanders gedood zouden worden een technische zaak. Mirjam, die vers uit Limburg kwam, kijkt er met verbijstering naar terug. Ze was een ernstig meisje uit een katholiek milieu, doordrongen van de missie gedachte en het idee dat de wereld niet deugde en verbeterd moest worden.

De radicalisering en de reactie van de overheid daarop leidde ertoe dat een deel van de Rode Jeugd, net als de RAF, ondergronds ging. De bovengrondse beweging werd de Rode Hulp genoemd. Mirjam belde de krant over een bom bij Autopon, maar weet daar niet zoveel meer van. Ze leerden Adrie en Ciska Eekens van het Palestina Comité kennen en belandden hierdoor in een opleidingskamp in Jemen. De reis ging met de NBBS via Khartoem naar Aden. In het kamp waren ook leden van de RAF, zoals Peter-Jürgen Boock, die later boeken over die tijd schreef. Mirjam vertelt dat zij niet echt serieus met de militaire opleiding bezig was. Voor haar was het meer een romantisch ideaal.

Lidwien Jansen, een van de jonge vrouwen uit het kamp, werd bij terugkeer op de luchthaven van Tel Aviv aangehouden na een poging om, als contraprestatie voor het verblijf in het kamp, aan de PLO informatie te leveren over de beveiliging van het vliegveld. Mirjam herinnert haar als een knappe stille vrouw, wat ongelukkig, omdat haar Palestijnse vriend omgekomen was. Adrie Eeken ontkende voor de VPRO-tv het verblijf in het kamp en hun contact met Lidwien. Mirjam vindt het jammer dat ze nooit meer heeft gedaan voor Lidwien die zes jaar gevangenisstraf kreeg (en de helft daarvan uitzat).

Bij terugkomst in Nederland verhuisden en trouwden Mirjam en Lucien en braken radicaal met het links-extremisme. Het verleden werd in de ban gedaan. De revolutie at zijn kinderen op, zegt RAF-lid Peter-Jürgen Boock.  

Hier de trailer.