Gebrek aan diepgang in Grieks koningsdrama
De ontwapenende voorstelling Kwartet van Heiner Müller betekende de vuurdoop voor Nina Spijkers
als regisseur van Toneelschuurproducties. De verwachtingen waren dan ook hoog
gespannen over het vervolg. De voorstelling Phaedra’s
love is een tekst van de vroeg overleden Sarah Kane over de vurige liefde
van een stiefmoeder voor haar onhebbelijke koninklijke stiefzoon. Geheel in de
sfeer van het Griekse drama wordt er aan het eind van het stuk veel bloed vergoten.
De aangekondigde geestigheid is alleen merkbaar in het begin van de voorstelling.
Sander Plukaard zet meteen een fantastische Hippolytus neer,
die vanaf zijn bed met een afstandsbediening de televisiezenders afstruint op
zoek naar vertier. Dat is er niet voor dit Prinsje Nooitgenoeg, dat regelmatig
de chipsresten tussen zijn tanden weg peutert. Als hij de televisie beu is,
pakt hij de bediening van zijn op afstand bestuurbare autootje en laat die de rondjes
door zijn kamer rijden. Als hij daarmee ook klaar is, trekt de viespeuk zich af
in een sok bij de opgewonden stem van een televisiereclame. De verveling van de
lamlendige Hippolytus wordt daarmee door Plukaard op een doeltreffende en geestige
manier in beeld gebracht.
Op de achtergrond waren de schimmen van zijn stiefmoeder
Phaedra, stiefzus Strophe en de dokter door het grote raam al te zien, dat
uitzicht biedt op een bos. Met het ochtendgloren worden hun gestalten steeds
duidelijker. Terwijl Hippolytus in stilte doorzapt, horen we een dialoog tussen
de dokter en Phaedra, waarbij Strophe, de dochter van Phaedra zich afzijdig
houdt met het lezen van kranten. Phaedra wil, bij aanwezigheid van haar man
Theseus, wel eens een duidelijke diagnose over haar stiefzoon, maar de dokter
kan die niet geven. Zijn oplossing om de seksbeluste jongeman te laten sporten
wordt door Phaedra weggewuifd. Strophe geeft haar moeder een betere raad,
namelijk om zich niet in te laten met de verdorven jongen.
Phaedra kan helaas haar begeerte niet de baas. Bien De Moor (op de foto van Sanne Peper wat minder begeerlijk) laat dit mooi zien met haar dunne ochtendjurk, haar lange blonde haren en haar
licht Vlaamse tongval. De mooiste scène van het stuk speelt zich af op de verjaardag
van Hippolytus, als zij naar hem toe gaat met cadeautjes die door het volk zijn
aangevoerd. Hippolytus is echter nergens blij mee. Hij reageert zelfs met
cynisme op het lijfelijke cadeau dat zijn stiefmoeder voor hem bedacht heeft. Met
onverschilligheid laat hij Phaedra weten dat hij haar dochter heeft geneukt. Hij
krijgt zelfs niet zijn zin als hij opnieuw om zijn cadeautje vraagt. Phaedra
vraagt zich vertwijfeld af waarom hij haar haat en krijgt als antwoord een
koekje van eigen deeg.
Het vertrek van Phaedra, die kort daarna zelfmoord pleegt uit
wraak op Hippolytus, zoals Strophe aan haar stiefbroer meedeelt, haalt de angel
uit het stuk. Het vervolg is een nogal logische afwikkeling van de ingezette
koers. Hippolytus neemt dankbaar de schuld voor de, door zijn moeder geïnsinueerde,
verkrachting op zich en laat zich opsluiten in een cel. Een priester kan hem
niet overtuigen een last minute bekering. Het volk mort over de gang van zaken
en wil bloed zien. Theseus meldt zich en geeft gevolg aan de onvrede, maar op
zo’n onbezonnen manier dat hij tenslotte ook zelf voor zijn ondergang kiest.
Het koningsdrama wordt in deze Toneelschuurproductie met
fraaie elementen opgesierd: de subtiele beweging van de bladeren in het bos
tijdens het eerste deel van de voorstelling in het paleis, de dreun waarmee
Hippolytus het paleis verlaat, het spuwen van stukken appels dat de onvrede
onder het volk verbeeld, de theatrale vorm waarmee de smart van Theseus over de
dood van zijn vrouw wordt uitgebeeld, de muziek en dansjes waarmee de scènes aan
elkaar gekoppeld worden. De tekst doet daarbij af en toe wat geacteerd aan, maar
daaraan zijn de korte zinnen van Kane debet. Helaas geeft de schrijfster weinig
informatie over de de biologische moeder van Hippolytus die mogelijk meer kan
verklaren over diens gedrag. Daarmee ontbreekt het aan diepgang, die door alle
fraaie toevoegingen helaas niet kan worden opgevangen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten