Gebroken jeugd van een begaafde joodse jongeman in een Zweeds
boerengezin
Simon and the oaks
vertelt de roman van Marianne Fredriksson na over de halfjoodse Simon Larsson die
tijdens de Tweede Wereldoorlog in het kinderloze boerengezin van Erik en Karin op
het Zweedse platteland opgroeit. Tijdens zijn middelbare schooltijd op het
lyceum vanaf 1939 trekt hij naar de joodse Isak die kunstzinnige, gefortuneerde,
uit Duitsland gevluchte ouders heeft. Pas na de oorlog krijgt Simon kennis van
zijn ware achtergrond. Lisa Ohlin maakte er een bijna klassiek drama van met
fraaie natuurbeelden en stemmige muziek.
Pleegvader Erik kan het niet uitstaan dat Simon de hele tijd
maar in een boomhut in een eik zit te lezen en brengt Simon de nodige assertiviteit
bij die hem op het lyceum van pas kan komen. Hoewel Simon weinig op heeft met de
opvoedpraktijk van Erik, komt diens boksles hem goed van pas. Als Isak Lentov door
andere jongens uitgescholden wordt voor jood, slaat hij er meteen op los. Het
is meteen het begin van een dikke vriendschap. Simon vertelt zijn zogenaamde
ouders opgewonden over de vele kunst in het appartement van de Lentovs, maar
daar hebben Erik en Karin geen oog voor. Simon onttakelt in een vlaag van woede
zijn boomhut en staart naar de mist op zee. Als Karin een arm om hem heen slaat
zegt hij dat mist het verdriet van de zee is.
Ruben, de vader van Isak is boekhandelaar en moeder Olga is
vooral panisch voor de Nazi’s. Ze probeert zichzelf en haar zoon te vergiftigen
en steeds vervolgens het appartement in brand maar Ruben weet een fatale afloop
net aan te verhinderen. Als Isak later in de film depressief wordt, vertelt
Ruben tegen Simon over de vreselijke ervaring die zijn zoon doorstond toen Nazi’s
wilde controleren of hij besneden was. Erik is degene die Isak uit zijn
depressie haalt door samen met hem een boot te bouwen. Simon trekt tot ergernis
van Erik naar de kunstzinnige Ruben. Af en toe komt Inga, een nicht van Erik,
op de boerderij. Als de nazi’s voor de deur staan, wil Karin dat Inga een brief
verbrandt, zodat de ware identiteit van Simon niet aan het licht komt.
Pas na de oorlog vertelt Erik Simon over zijn ware identiteit,
maar kan over diens joodse vader niet veel meer zeggen dan dat hij muziekleraar
was, omdat alle informatie uit voorzorg vernietigd is. Simon reageert boos,
beseft waarom hij nooit goed genoeg was en neemt zijn intrek bij Ruben, die
inmiddels een nichtje te logeren heeft die levend uit Auschwitz gekomen is. Simon
probeert een relatie met haar aan te gaan maar de jonge vrouw is te
getraumatiseerd om zich te kunnen binden. Studente Klara op de universiteit is
meer geschikt voor Simon. Als Simon toch maar eens langs Inga gaat om over zijn
vader te informeren, blijkt zij de brief nog steeds bewaard te hebben.
De finale wordt ingezet met een brief van de broer van de
ware vader van Simon die dirigent in Berlijn is en laat weten dat de vader van
Simon overleden is. Simon reist met Ruben naar Berlijn en hoort dat zijn vader
niet in een concentratiekamp is overleden maar een paar jaar daarvoor aan
kanker. Het maakt het des te wranger dat Simon niet eerder in de gelegenheid
was om hem op te zoeken. Daarbij komt nog dat Karin tijdens hun bezoek bezwijkt
aan een hartinfarct. De gebrokenheid van Simon komt mooi terug op het eind als
Simon met het dochtertje van Isak in de boomhut zit en zij hem vertelt over de
mist als het verdriet van de zee, iets waarover Karin haar inlichtte.
Bill Skarsgård
speelt een fantastische rol als de jonge, gevoelige Simon, die zich door zijn
jeugd slaat in een milieu dat zichtbaar niet bij hem past. Zijn geschiedenis
verheft zich boven alle sentimentaliteit.
Simon and the oaks
is een bewerking van de roman Simon och
Ekarna van Marianne Fredriksson, in het Nederlands uitgekomen als Simon.
Hier de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten