Don’t shoot the messenger (2013) documentaire van Aliona van der Horst e.a.

Sommige dingen in het leven zijn onverdraaglijk

De ergste houding is onverschilligheid

Zeggen ‘Niks aan te doen, ik red me wel’

Verontwaardiging is kostbaar, koester het.

Met dit motto van Stéphane Hessel, schrijver en initiator van de Occypybeweging, portretteerde een collectief bestaande uit Aliona van der Horst, Fabie Hulsebos, Suzanne Raes, Hens van Rooy, Sanne Rovers, Mario Steenbergen en Yan Ting Yuen een viertal personen die vanaf oktober 2011 betrokken waren nauw bij de Occupybeweging in Amsterdam: Elke Uitentuis, Geert Beijer, Rick Insanetuna en Willem de Boer.

Don’t shoot the messenger begint met een demonstratie door de binnenstad van Amsterdam waarin op cynische wijze opgeroepen wordt om toch vooral veel te winkelen en niet te praten over de klimaatcrisis. Daarna zien we beelden van een bespreking in het tentenkamp. Men spreekt handgebaren af om goed- of afkeuring aan te geven en herhaalt steeds elke zin van de spreker.

Elke is politiek beeldend kunstenaar. Ze is met haar vriend op het Beursplein, ooit de eerste handelsbeurs ter wereld, en heeft een reis naar Finland afgezegd om haar betrokkenheid te tonen. Hoewel ze vindt dat activist een vieze bijklank heeft gaat het om het activeren van mensen. Met haar kunst wil ze vorm geven aan de maatschappij. Dat is democratie. Ze was gegrepen door de revolutie in Egypte en neemt deel aan een leesgroep om beter te begrijpen wat Occupy inhoudt. Nederlanders vindt ze stijf. Ondanks veel goede ideeën wordt er weinig mee gedaan. Ze ziet de beperking van Occupy in.

Geert vindt dat de maatschappij mogelijkheden onbenut laat. Hij werkte als concept ontwikkelaar maar vroeg zich af wat hij met zijn levensenergie deed en koos voor een andere richting. Hij maakt nu safehavens voor bijen in de stad.

Rick zegt dat mensen pas veranderen bij een bepaald kennisniveau en dat er voldoende aanhang moet zijn. Thuis experimenteerde hij met duurzame vondsten en deelde dat op internet. Hij ging van huis met niets en kende niemand, maar meldde zich aan als peacekeeper in de nacht. Hij denkt na over het onderscheid tussen rechtvaardigheid en onrechtvaardigheid, is opgevoed met de bijbel en discussieert met een CDA- er over Leviticus.

Willem had nooit actie gevoerd. Hij was een manager met een huis en maakte geld over naar Greenpeace. Hij ging met een leeg hoofd naar het Beursplein, maar werd geïnspireerd door de opzet. Hij kwam tot een andere leefwijze en liet zijn vastgeroeste denkwijze los. Ooit had hij een spaarloonregeling met aandelen, nu doet hij mee met de bezetting van zijn bank.   

Men diende in het tentenkamp de kou te trotseren, maar ook dronken studenten die nogal agressief waren. Onderlinge ruzies zorgen voor een uitputtingsslag; drugs, alcohol en randfiguren maken het leven in het kamp onmogelijk. Elke weet niet of ze nog wil blijven.

Burgemeester Van der Laan komt op bezoek om te bespreken hoe het verder moet. Hij wil dat het permanente kamp wordt omgezet in dagactiviteiten. Men herhaalt zijn woorden, maar erg veel zin om te vertrekken heeft men niet. Rick wil zo lang mogelijk blijven om meer mensen te bereiken. Hij praat met een agent over vloerverwarming. Geert vindt dat de organisatie te veel tijd vergde en gaat verder met zijn bijen. Willem vindt het moeilijk door te gaan met de vele zwervers om hem heen. Rick dreigt te stoppen als peacekeeper als men wantoestanden blijft gedogen. Als de politie het kamp het kamp ontruimt, kijken Elke en Rick toe. 

Een jaar later is Elke zwanger. Wellicht helpt ze daarmee de wereld ook verder, zegt ze. Willem is een overtuigd activist geworden, al gelooft hij niet meer heilig in een actie als Occupy. Geert gaat verder met het redden van de bijen. Rick waarschuwt dat men niet de boodschapper moet ombrengen.

Hier de trailer.