Theaterrecensie: Het moet wel leuk blijven, Golden Palace, Toneelschuur 24 september 2016

Slapstick overheerst de ontroering in hilarische voorstelling

Toneelgroep Golden Palace pakt boeiende onderwerpen aan. Na de voorstelling Seksbom van afgelopen herfst, die over de sterke seksualisering van jonge meisjes ging, staat nu de treurige toestand van de maatschappij centraal. Via een grappige invalshoek wordt het verval van ons sociale leven aan de kaak gesteld. De vier spelers, die zich voordoen als leden van de amateurtoneelgroep De Toekomst, hebben ieder hun eigen opvattingen over de wantoestand, hetgeen veel hilarische momenten oplevert, waardoor echter de ernst enigszins verloren gaat.

De toon is meteen goed getroffen. De spelers stellen zich kort voor aan een lange tafel en onder een groot doek met wolkenpartijen dat verder niet in de voorstelling gebruikt wordt. John wil terug naar een meer sociale, wellicht zelfs communistische maatschappij, Linda houdt een vurig pleidooi voor meer onderlinge betrokkenheid, Menno voert actie tegen de vervuiling door plastic en Victor is vooral geïnteresseerd in politieke verandering, onder andere door korter werken en een basisinkomen.

Vervolgens krijgt ieder de tijd de eigen ideeën nader toe te lichten. John (David Eeles, rechts op de omslag) vertelt dat hij als kok in een verzorgingstehuis werkt en daar veel ellende ziet. Hij deed daarvoor de catering voor communitytheater in Berlijn, dat Die Mutter van Bertold Brecht speelde en laat een lied van Eisler horen waarin een daklozenkoor het refrein zingt. Zijn performance is heel sterk en dat geldt ook voor die van Linda (Monique Kuijpers. midden) die met net zoveel strijdlust haar standpunt over verbinding probeert uit te leggen. Als je iemand uitsluit, zegt ze, sluit je een deel van jezelf uit. Ze kiest daarom voor zachtheid en laat dit zien aan de hand van een gesluierde dans. John ziet daarin mogelijkheden voor een combinatie met Brecht, hetgeen tot een hilarische scène leidt.

Dan is het de beurt aan Menno (Titus Boonstra, boven) die in een kringloopwinkel werkt en clownerie als middel ziet om zijn bedoelingen over te brengen. Hij doet dit dan ook in een kolderieke sketch, waarin het plastic bestek de anderen om de oren vliegt. Victor (Chiron Holwijn, links) tenslotte werkt in een elektronicabedrijf en brengt zijn verbeterpunten in een amateuristische rap.

Zwakheden worden opgevangen door de dubbele bodem die de constructie van een amateurvoorstelling biedt, waardoor ze als sneeuw voor de zon verdwijnen. Na een scène waarin men verschillende maatschappelijke typen op straat uitbeeldt waarbij een oud vrouwtje de dupe wordt van een gefrustreerde kerel, zegt Linda dat ze nog op zoek zijn om een manier om het publiek te bereiken, om het helemaal voor hun opvattingen te winnen. John raakt teleurgesteld als hij merkt dat het publiek niet meedoet met hun uitbeelding van recente rampen in een bewegend tableau. Victor wil het probleem op systeemniveau op te lossen, maar Linda kiest voor een directe oplossing. Ze ziet het publiek het liefst naakt op het podium, samen en nooit meer alleen.

Een grappige improvisatie van clowns op zoek naar een betere wereld leidt tot een aankomst op een onbewoond eiland, waar ze volgens Victor meteen kunnen beginnen om zijn vijfpunten programma tot uitvoering te brengen. Linda trekt haar broek en shirt uit om meteen de vrijheid te kunnen voelen, maar John, die de lachers vaak op zijn hand heeft, relativeert de boel door te stellen dat hij niet weet of de brandweer het goed vindt als iedereen maar het toneel op komt, waarna men afsluit met een toepasselijk lied dat Mijn utopie heet.

De gekozen invalshoek biedt veel mogelijkheden om de behoefte aan maatschappelijke verandering voor het voetlicht te brengen, maar leidt tegelijk ook af van de ernstige bedoelingen van de sympathieke spelers. Slapstick overheerst boven de ontroering over hun haast wanhopige pogingen om iets aan de maatschappelijke wanorde te doen. Wellicht kan regisseuse Ingrid Kuijpers het evenwicht tussen die twee nog herstellen voordat de perspremière in Amersfoort plaatsvindt. Dat zou de voorstelling kunnen doen uitgroeien tot een nog groter succes dan het al is.

Hier mijn bespreking van Seksbom.