Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zaterdag 17 september 2016

Mr. Dynamite - The rise of James Brown (2014), documentaire van Alex Gibney


Hard werkende soulartiest vergaloppeert zich in politiek opzicht, maar leeft voort als legende

Alex Gibney is niet alleen een getalenteerd maar ook een zeer productief documentairemaker. In 2014 maakte hij naast Mr. Dynamite -The rise of James Brown en andere documentaires ook nog de lange documentaire Finding Fela over het leven van de Afrikaanse zanger Fela Kuti. De zwarte James Brown die uit South Carolina of volgens anderen uit Tennessee komt, gebruikte net als de Nigeriaan Fela Kuti zijn muziek als wapen. Beiden kregen te maken met tegenstand in hun band, maar leven toch voort als legenden.

Om te beginnen wordt de oudere Brown gevraagd naar zijn definitie van soulmuziek. Die komt volgens de zanger voort uit onderdrukking. Brown werd in het Zuiden van de Verenigde Staten in 1933 geboren en groeide op in een tijd van segregatie. Volgens een legende werd hij doodgeboren maar door een tante met mond op mond beademing tot leven gewekt. Zijn vader was een arme arbeider die dennenbomen ontvelde voor terpentijnproductie en zijn moeder verliet het gezin toen Brown vier jaar oud was. Op zijn zesde ging hij met zijn vader naar Augusta in Georgia en werd daar schoenenpoetser. Hij zong voor het bordeel van zijn tante en danste voor soldaten. Op zijn vijftiende werd hij opgepakt vanwege diefstal. Na zijn vrijlating werd hij opgenomen in het gezin Byrd. Samen met zoon Bobby begon hij The famous flames. Soul was in die tijd vooral bekend als kerkmuziek en Brown weekte het daarvan los.

De armoedige jeugd is ongetwijfeld van grote invloed op de latere carrière van Brown, die in zijn beginjaren een stand in was voor Little Richard. Hij was iemand die heel hard werkte om succes te bereiken en lette goed op dat zijn bandleden goed gekleed gingen. Zijn eerste hit was Please uit 1956. De groep speelde vooral voor zwarten, maar met zijn tweede hit Try me (1958) doorbrak hij de rigide onderscheid tussen de zwarte - en de popmuziek. Vooral de live optredens in het Apollo theater in Manhattan waren zeer succesvol. Brown trad wel zes keer per dag samen met anderen op. Met het album Live at the Apollo (1962) bereikte Brown een nog groter publiek. Mick Jagger, die de documentaire produceerde, stak veel op van zijn optredens en nodigde hem uit om mee te doen met de muziekfilm T.A.M.I. Brown was teleurgesteld dat hij niet de afsluitende act mocht doen en achteraf vond Jagger zijn eigen optreden een anticlimax na het sterke voetenwerk van Brown, maar Brown had daarmee wel nog meer toegang tot het blanke publiek gekregen.

Gibney gaat in op de invloeden die op de muziek van The famous flames inwerkten. De soulmuziek van Brown, die gebaseerd was op gospel en blues, evolueerde op zijn beurt weer verder door de jazz invloed van saxofonist Alfred Ellis en de inbreng van de drummers Melvin Parker, John Starks en Clyde Stubblefield. In 1967 ontstond daaruit de funk met het nummer Cold Sweat. Hoewel Brown geen noot kon lezen, wilde hij wel de touwtjes in handen hebben. Een van de bandleden omschrijft hem als een tiran die tijdens hun optreden boetes uitdeelde door met het openen en sluiten van zijn hand het bedrag aan te geven dat met het verzuim samenviel. Een optreden in de goed bekeken Ed Sullivan show maakte hem beroemd in de hele Verenigde Staten. Brown liet zich gelden aan de zijde van Marten Luther King in de strijd voor gelijke burgerrechten. King zei over Brown dat hij de echte Black Power was. In 1968 bracht hij met zijn slogan Say it loud - I’m black and proud een verandering in de sociale dynamiek teweeg.

Anderzijds was Brown ook een eenzaat die niemand om hem heen vertrouwde en met oogkleppen op zijn eigen weg ging. Hij steunde in 1972 presidentskandidaat Nixon, hetgeen hem veel populariteit kostte en probeerde een restaurantketen op te zetten, die echter niet van de grond kwam. Zijn band leed daaronder en veel leden stapten op door de slechte betaling. Het kostte veel tijd tot de nieuwe band een eigen sound ontwikkeld had. Het nummer met de gewaagde titel Sex machine droeg bij aan de vernieuwing. Hij stond aan de basis van grootheden als Michael Jackson en Prince en leeft voor in de muziek van velen die door de van oorsprong arme kleurling zonder ouders maar met een grote ambitie en veel talent geïnspireerd werden.  

Hier de trailer van Mr. Dynamite -The rise of James Brown, hier mijn verslag van Finding Fela.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten