Leven met een onzekere toekomst
De Belg Alain de Halleux neemt na Tsjernobyl4ever (2009) de schade op na de tsunami en
de ontploffing van de kerncentrale in Fukushima op 11 maart 2011. In de stad
Minamisoma, die op twintig kilometer van de plaats van onheil ligt, trokken veel
inwoners weg, maar na een jaar zijn de meesten teruggekeerd. De Halleux volgt
een paar gezinnen uit de duizend jaar oude stad met zeventig duizend inwoners. De
documentaire geeft een aangrijpend beeld van de onzekerheid waarin men leeft. De
lange termijn gevolgen zijn onbekend en als er weer een aardbeving komt, hetgeen
in de lijn der verwachtingen ligt, is de ellende niet te overzien.
Een half jaar na de ramp vertelt een oud werknemer van Tepco
die de kerncentrales beheerde, dat er nog maar tien duizend inwoners in de
spookstad gebleven zijn. Hij wilde zelf graag getest worden op besmetting, maar
kreeg dat niet gedaan en ging zelf onderzoeken doen en informatie geven aan de
achterblijvers. Hij richtte ook een veilige binnenspeelplaats in waar kinderen
hun energie kwijt konden.
Seiko Kowata zegt dat Minamisoma vooral bekend was vanwege
de vis en het jaarlijkse samurai festival. Haar man is ook werknemer van Tepco
en geeft in zijn vrije tijd voetbaltraining, Hun dochter heeft paniekaanvallen
gekregen na de ramp, waardoor ze verhuisd zijn. De dochter werd opgenomen in
een ziekenhuis. De vader is bang dat zij kanker heeft en heeft daar veel
verdriet over.
Yumiko Nunokawa, een bloemiste, had het gevoel dat ze de
mensen niet in de steek mocht laten die rouwboeketten wilden, maar ook anderen
die jarig waren. Zij maakt zich wel zorgen over haar kinderen. Haar man Masato was
werknemer bij Tepco. Haar zoon was bezorgd over zijn vader. De aardbeving
bracht het gezin dichter bij elkaar. De zoon mocht aanvankelijk niet buiten
spelen, maar nu weer wel en weet zelf niet zo goed wat radioactiviteit is. Zijn
vader denkt dat het gevaar inmiddels wel te overzien is. De overheid houdt de
straling in de gaten.
Een hoogleraar vertelt echter dat de schatting van het
cesiumgehalte te laag is en dat de radioactiviteit vijfhonderd maal hoger is
dan in Hiroshima. Een dokter zegt dat zestig procent van de kinderen in het
gebied besmet is en dat die in de loop van de komende jaren nog erger wordt. Ook
in Tsjernobyl was de besmetting na tien jaar het hoogst. De meeste gevolgen van
de besmetting worden pas na twintig of dertig jaar zichtbaar.
Een man heeft eerder een bosrijk terrein gekocht in het
besmette gebied dat hij heeft opgeknapt en ingericht als een centrum voor
kinderen met het syndroom van Down. Vanwege de besmetting is het terrein
gesloten. Hij vertrekt echter niet om zijn personeel niet in de steek te laten.
Voor een ontsmetting moeten de bomen gekapt. Gelaten vertelt hij dat de natuur
door Tepco vernield is en dat geen schadevergoeding dat kan herstellen. Zijn
zoon maakt zich zorgen als hij zonder mondkapje fietst. Hij heeft altijd geld
bij zich zodat hij kan vluchten op het moment dat er weer een aardbeving komt.
Na een jaar keren veel evacués weer terug. Er is veel
onkunde over het ontsmetten. Seiko Kowata meent dat ze beter eerst het gebied
hadden kunnen ontsmetten en daarna de bewoners laten terugkeren. De dokter
raadde het gezin aan weer terug te keren voor het herstel van de dochter. Masato
zegt dat het werk zwaar is voor de uitvoerders in hun pakken. Hij kreeg een
baan aangeboden op Hokkaido en gaat verhuizen. De burgemeester geeft toe dat er,
op de ontsmetting van de scholen na, weinig vooruitgang wordt geboekt.
Na anderhalf jaar zegt bloemiste Yumiko Nunokawa dat het leven
weer normaler wordt en dat ze zelfs weer in zee surfen. Tijdens het samurai festival
bedankt de burgemeester de medewerkers dat het festijn toch kon doorgaan. De
documentaire begint ook heel mooi met het beeld van een samurai krijger te
paard in de verlaten stad. Dat is surrealistisch zoals de hele sfeer. Tussen de
gesprekken met de gezinsleden door worden feiten zoals over het aantal evacués geprojecteerd.
De laatste is dat een nieuwe aardbeving de rest van de centrale kan beschadigen
waardoor zoveel radioactiviteit vrijkomt dat zelfs Tokio moet worden
geëvacueerd. Het is dus leven met een tijdbom.
Hier
de trailer, hier een interview met de maker, die ook nucleair chemicus is over de toestand in België.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten