Voortgezette stille twist over de onschendbaarheid van de
roman
Van verschillende kanten werd ik gewezen op de maandelijkse boekenrubriek
van Arie Storm in de Tros Nieuwsshow van afgelopen zaterdag. Niet omdat Arie
daarin een unieke bijdrage zou leveren, maar vanwege zijn gebrouilleerde
verhouding met presentator Mieke van der Weij. Die heeft nog te maken met een
passage in diens laatste roman Luisteren
hoe huizen ademen waarin zijn hoofdpersoon zich nogal beledigend uitspreekt
over de vrouwelijke presentator van de show. Tzum deelde foto’s van een vorige
uitzending waarin Mieke haar gezicht afwendt als Arie aan het woord is. In het VPRO-programma
Boeken van 13 december j.l. vroeg Wim
Brands hem of hij het niet kon uitpraten met Mieke. Dat had Arie geprobeerd
maar dat was niet gelukt. Een onverenigbaarheid van karakters, noemt men dat. Medepresentator
Peter de Bie is daarom ook vandaag de gesprekspartner van Arie.
In tegenstelling tot zijn rubriek in Het Parool waarin Arie vaak meedogenloos uit de hoek komt, is hij op de radio weer
zeer lovend over de drie door hem gelezen boeken. Hij prijst in het krap
bemeten kwartier meteen de roman De
vlammenwerpers van de Amerikaanse Rachel Kushner (zie foto) de hemel in. Het is haar
tweede roman, de eerste kent hij niet. Hij was er zo nieuwsgierig naar dat hij een
gedeelte van het boek al in het Engels las en complimenteert de vertaler. Het
verhaal gaat over kunstenares Reno uit Reno die de snelste motorrijdster in de
wereld wil worden en daarbij geholpen wordt door haar vriend die alles van
motoren weet. Men moet even in het verhaal komen, zegt Arie, maar dan is men verkocht.
De Volkskrant gaf helaas maar vier sterren maar kopte wel zeer juist dat de
roman als een achtbaan leest. Kushner is een geboren vertelster en brengt een
satire op de kunstwereld. Het verhaal speelt in de jaren zeventig, een periode
die Arie niet onbekend is, maar wordt nergens nostalgisch. Al lezend vergat Arie
zelfs dat de tijd veranderd is. Een verder sterk punt van De vlammenwerpers is dat Kushner fictie en werkelijkheid op een
knappe manier door elkaar mengt. Hoewel slechts tien procent fictie is, vraagt
de lezer zich steeds af of iets echt is of niet.
Het tweede boek is van de Mexicaanse Valeria Luiselli. Ze
woont in New York en schreef de debuutroman De
gewichtlozen. Luiselli schreef eerder een essaybundel onder andere over de
werking van het geheugen, een onderwerp dat in de literatuur graag onderzocht
wordt. Arie werd op de bundel attent gemaakt door een quote van Cees Nooteboom
op de omslag. Anders dan wandelaar Nooteboom, fietst Luiselli door grote steden
en doet daarvan verslag. Arie ziet parallellen tussen De gewichtlozen en de roman van Kushner. Het boek begint heel
rustig over een getrouwde vrouw die een roman schrijft over allerlei seksuele verhoudingen
die ze had tijdens een verblijf in New York. Haar man leest in het geheim de
fragmenten en gaat zich toch zorgen maken of de literaire bekentenissen
wellicht ook echt gebeurd zijn. Hij stelt daarover vragen aan zijn vrouw die
dan weet dat hij meeleest en daar in haar roman weer op inspeelt. Op een zeker
moment ziet ze het hoofd van een overleden Mexicaanse dichter in de metro en
komen ook teksten van deze dichter in het boek. Dat klinkt ingewikkeld maar het
zit goed in elkaar. Een intelligent boek, zegt Arie.
Tenslotte heeft hij nog even tijd om Een zoon van Limburg, het autobiografische prozadebuut van Chrétien
Breukers aan te prijzen. Arie kent hem nog uit de jaren negentig, toen hij zich
als dichter manifesteerde. Hij had kasten vol met poëzie en wist alles over dichters
en hun werk. Later ging Chrétien naar Utrecht en begon de interessante literaire
website De Contrabas met roddels en
al. De roman gaat over zijn Limburgse afkomst en gaat op persoonlijke wijze in
op Limburgse tradities en waarden. De vertelling is aanstekelijk en ook mooi
omdat de leesgeschiedenis van Chrétien erin beschreven wordt.
Mieke die een kwartier lang nog niet aan het woord geweest, maar
mag daarna haar zegje doen, over een ander onderwerp weliswaar. Volgende maand
horen we hoe het verder gaat met deze twist over de mate van onschendbaarheid
van een roman en de literaire vrijheid van de schrijver.
Lang heeft de samenwerking niet geduurd. Storm kreeg zijn ontslag of is zelf opgestapt. Zie hier het artikel in NRC.
Lang heeft de samenwerking niet geduurd. Storm kreeg zijn ontslag of is zelf opgestapt. Zie hier het artikel in NRC.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten