Recensie: Badal (2011), Anil Ramdas

Vermalen tussen white trash en multiculti-shit.

In Badal blikt journalist en schrijver Anil Ramdas (1958) terug op een tumultueus bestaan. De Hindoestaanse Surinamer wilde een rol spelen in het debat over de multiculturele samenleving en had daarover originele gedachten, maar werd begin 2000, toen de polemieken harder werden, steeds meer op zichzelf teruggeworpen. Persoonlijk kon hij zich slecht staande houden. Hij was erg verlegen en kon de druk van het televisiewerk niet aan. Alcohol werd een strohalm. De scheidslijn tussen cultuurkritiek en zelfdestructie bleek maar dun.

Het verhaal start in Zandvoort. Alter ego Harry Badal is door zijn vrouw uit hun huis in Abcoude gezet en vertrekt naar Zandvoort om daar in een studio af te kicken van zijn alcoholverslaving en te werken aan een essay over white trash, zijn benaming voor de Tokkies ofwel de volkse Nederlanders, die in Zandvoort veel voorkomen. Hij praat in plaatselijke cafés met zijn Hindoestaanse vriendin S. over zijn leven. Kastijden wil hij. Eerst kastijdde hij de allochtonen, die teveel een uitzonderingspositie wilden, inmiddels wil hij de blanken op de pijnbank leggen.

De gesprekken met S. gaan over de tijd dat hij vanwege zijn sprankelende artikelen werd aangenomen bij het Weekblad - waarin de Groene te herkennen is - en door Frits Bolkenstein werd uitgenodigd op de thee. Bij het Weekblad ontmoette hij allochtone vrienden en vriendinnen, met wie hij zeven jaar lang omging. Een van hen werd op verzoek van Bolkenstein parlementariër bij de VVD. Badal, die inmiddels ook reportages maakte voor de televisie en optrad als discussieleider, vond dat een domme keuze.

Nadat zijn artikelen voor het Bijvoegsel - duidelijk een katern van het NRC – achteruit gingen in kwaliteit, bood men hem een correspondentschap aan in India. Hij raakte steeds meer verslaafd aan alcohol en moest in een ziekenhuis worden opgenomen met een acute alvleesklierontsteking. Zijn vrouw was niet blij. Harry kreeg ook nog eens ontslag als correspondent. Dat was in de tijd dat in Nederland Pim Fortuyn opkwam en Paul Scheffer schreef over Het drama van de multiculturele samenleving, dat vooral het blanke onbehagen verwoordde.

Badal zag in Wilders een werkelijk gevaar en probeerde een analyse te maken van het white trash, het volk dat elke andere cultuur als een bedreiging ervaart. Hij kocht een huis in Abcoude, maar de schijnwerpers maakten hem eenzaam. Over zijn vrouw wordt minder bekend dan over andere relaties met vriendinnen - die overigens niet seksueel getint waren -  zoals de Hindoestaanse S., de Vietnamese journaliste Ahn, die voor The Guardian werkte en de Indiaanse Isha, die wel vliegensvlug haar sari kon uittrekken.

Het verhaal is geschreven in de hij-vorm en voldoet niet als roman, omdat Harry Badal te weinig als personage wordt uitgebeeld. De lezer kijkt teveel op hem neer als hij gesprekken voert met S. die eigenlijk kapstokken zijn om zijn ideeën aan vast te knopen. Het begint  ermee dat de titels van de hoofdstukken verwijzen naar muzieknummers of naar (Bollywood-) films, die wel erg vaak in het boek worden uitgelegd en besproken. In plaats van levensechte dialogen wordt er een bak informatie over het hoofd van de lezer uitgestort. Ramdas springt daarbij ook nog veel heen en weer van de ene vriendin naar de andere.

Pas op het eind komt er ontroering in het verhaal als Badal met de trein naar een concert in Venlo gaat om daar Tokkies te observeren. De mensenmassa overziende vraagt hij zich af of hij de laconieke intellectuelen wel kan wakker schudden. Hij is inmiddels afgekickt en bedenkt dat hij beter naar zijn gezin kan gaan. Hij wurmt zich door het publiek naar een taxi maar gedurende de anderhalf uur durende reis naar Abcoude vraagt hij zich af of zijn vrouw hem zal binnenlaten. Hij besluit eerst naar zijn stamkroeg te gaan. Tegen sluitingstijd beseft hij dat hij niet meer kan thuiskomen. Een vrouw uit het café brengt hem terug naar Zandvoort. 

Dit debuut zou wellicht leesbaarder zijn in een verhaalvorm. Als roman is het te overladen, een omgevallen boekenkast. Badal maakt wel duidelijk dat het leven van een allochtoon in onze westerse cultuur niet gemakkelijk is, vooral niet al men zich in het cultuurdebat wil roeren. Het is de verdienste van Anil Ramdas geweest dat hij de moeilijkheden daarbij niet uit de weg ging, al moest hij het met zijn leven bekopen.