Odyssee van bootvluchtelingen sterk in beeld gebracht
La pirogue, dat in
het Engels The pirogue en in het
Nederlands De prauw betekent slaat op
een vaartuig waarmee aardig wat mensen vervoerd kunnen worden. In de film zitten
er dertig personen in het open ruim en zijn vanaf de buitenkant onzichtbaar.
Volgens de informatie na afloop vluchtten tussen 2005 en 2010 30.000 Afrikanen
met dit soort vaartuigen naar de Canarische Eilanden om vandaar verder Europa
in te trekken. Een zesde van hen liet daarbij het leven. De krantenberichten
over aangespoelde lijken op de eilanden zijn daarvan het trieste gevolg. De
Senegalese filmmaker Moussa Touré (1958) zag in dit onderwerp een film. Volgens
de informatie maakte hij die in een paar maanden tijd. De acteerkwaliteiten
zijn misschien niet heel sterk, maar juist de naturelle stijl maakt de film aangrijpend.
Moussa begint met beelden van een imposante worstelwedstrijd
in een kuststadje in Senegal, die met veel rituelen en hysterie omgeven is. De
twee jonge mannen Baye Laye en Kaba bekijken de strijd en praten tegelijk over
hun deelname aan een boottocht naar de Canarische Eilanden. Baye Laye is
gevraagd om kapitein te worden, maar weet niet of hij zijn vrouw en zoon wel in
de steek moet laten, Kaba wil graag een voetbalcarrière in Europa beginnen. De
vrouw van Baye Laye wil liever niet dat hij haar verlaat. Ze zegt dat hij beter
naar China kan gaan omdat Europa in crisis verkeert, maar tenslotte besluit hij
toch het verzoek aan te nemen. Het geld kan hij goed gebruiken. Hij neemt Kaba
als zijn tweede stuurman aan. Amadou, een muzikale jongen bij hem in de buurt
die juist werkeloos is geworden, staat erop om met hem mee te gaan. De tocht
duurt maar zeven dagen en en Senegal valt voor hem niet te bereiken.
Twee andere groepen, elk bestaande uit tien mannen, komen
van elders en worden met busjes aangevoerd. Ieder heeft zijn eigen reisdoel. De
leider van de groep uit Guinee draagt een fez, heeft zijn zinnen erop gezet om
in Andalusië in de landbouw te gaan werken en wil organisator Lansana niet
meteen het geld geven maar eerst weten wie de kapitein is. Lansana wil graag
meteen het geld en wijst op Kaba die buiten met de motor bezig is. De fez vindt
hem erg jong, maar Lansana verzekert hem dat hij heel handig is op een prauw en
dat zij bij hem in goede handen zijn. Ze moeten alleen nog wachten tot de
weersomstandigheden gunstig zijn. Het afscheid van Baye Laye van zijn vrouw
Kiné is smartelijk en mooi in beeld gebracht. Ze wil dat hij een shirt voor
zijn zoon Bouda meeneemt.
De reis zelf is een odyssee waarbij de vluchtelingen geen
ellende bespaard blijft. Aan boord bevinden zich twee flessen met een drankje dat
alleen in tijden van nood geopend mag worden. Lansana ontdekt meteen al een
verstekelinge. Ze heet Nafy en wil naar Parijs omdat ze daar aan het werk kan.
Omdat ze geen geld heeft moet ze voor de anderen koken. Deelnemer Yaya heeft
het te kwaad in het ruim. Hij wil terug maar wordt vastgebonden en de mond
gesnoerd. Dramatisch is de ontmoeting met een andere prauw die stilgevallen is
en ronddobbert. Als steeds meer mensen vanuit die prauw naar hen toe zwemmen
maakt Baye Laye zich uit de voeten. Hij is trots dat hij een tweede motor aan de
praat krijgt als de eerst het begeven heeft. Na een zware storm, die de nodige
mensenlevens kost en waarbij Kaba over boord slaat, komt ook de tweede motor tot
stilstand. Lansana raakt zwaar over zijn toeren. Yaya overlijdt, terwijl
anderen een slok van de vloeistof krijgen toegediend. Gelukkig gaat voor hen
het spreekwoord op dat wanneer de nood het hoogst is, de redding nabij is.
De gepassioneerde zang die af en toe te horen is geeft nog
meer urgentie aan de film en vormt een mooi contrast met het eentonige dreunen
van de motor, al moet die de deelnemers ook als muziek in de oren geklonken
hebben. De kijker blijft achter met een gevoel van smart over de velen die
omgekomen zijn in een poging enig geluk in Europa te vinden. De oproep tot een
rechtvaardiger wereldorde kan niet heftiger verwoord worden.
Hier
de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten