Voorlijk dorpsmeisje windt drie jongens om haar vinger
Het kan dus wel, een Nederlandse film maken die niet over de
top gaat, niet sentimenteel is en tot het eind toe spannend blijft. In ieder
geval kon het in 1991, toen Hugo Heinen de roman De provincie en het korte verhaal Het laatste oordeel van Jan Brokken bewerkte voor regisseur Jan
Bosdriesz, die daarvoor veelal films monteerde. De manier waarop de film in
elkaar gezet is, spreekt tot de verbeelding, maar natuurlijk ook de sterke cast
met in het middelpunt Tamar van den Dop, die zelf later ook regisseren,
waaronder de film Blind (2007).
De provincie begint
natuurlijk in de provincie, in het dijkdorp Portland aan de rivier, ook al in
het een flashback in soft focus. De drie vrienden Koos (Gijs Scholten van
Aschat), Frank (Thom Hoffman) en Peter (Pierre Bokma) staan op het pont en
varen naar de overkant om de knappe Lili (Tamar van den Dop) op te halen die
naar vioolles gaat. Ze is niet te beroerd om alvast een stukje voor hen te
spelen. De scène speelt zich af aan het einde van de middelbare schoolperiode
voordat de jongemannen tot verdriet van Lili ieder hun eigen weg gaan. Peter gaat
medicijnen studeren in Leiden, Frank de hort op en Koos blijft als
bankmedewerker achter in het dorp. Nog voordat men uit elkaar gaat, beleven
Peter en Frank nog een zinderende middag met Lili aan de oever van de rivier,
waarbij zij haar shirt uittrekt en haar borsten onthult en de jonge mannen de
gelegenheid geeft om aan haar tepels te zuigen (zie foto).
De voorlijkheid van Lili staat in sterk contrast met de
verlegenheid van de jongemannen. Peter gedraagt zich erg preuts als hij later
met Lili het bed induikt en Frank, die Lili op de piano begeleidt, durft niet
te zeggen dat hij van haar houdt. Koos, die steeds aan het kortste eind trekt,
komt al helemaal niet in beeld, al blijkt later dat hij toch ook zelf avances heeft
gemaakt naar Lili. Als Peter en Lili na de niet al te voorspoedige studie van
Peter in het huwelijk treden, is Frank ook van de partij. Hij komt na vijf
jaren net terug uit Italië en brengt op een subtiele manier zijn liefde voor
Lili aan haar over. Dat blijft schrijnen in de jaren die volgen als Frank naar
Amsterdam verhuist om daar te gaan schrijven.
Seks en geloof zijn belangrijke onderwerpen in de
Nederlandse literatuur van na de Tweede Wereldoorlog. Ook Jan Brokken, zelf
zoon van een dominee, mengt een grote dosis geloof in het verhaal. De Rover, de
vader van Frank, is dominee in het kerkdorp. Hij drinkt graag een jonge borrel terwijl
hij de wereldliteratuur doorneemt. De jongens draaien platen terwijl Franks
vader de goegemeente aan het stichten is. In de periode waarin de film speelt,
is hij aan het eind van zijn carrière en vertrekt bijna naar een
verzorgingstehuis. Frank geeft hem een fles jenever die hij sterk heeft
aangelengd met water en helpt hem met het sorteren en inpakken van de boeken.
Gogol hoeft volgens vader niet mee, want die is gek, van Tsjechov wil hij
alleen de brieven bewaren. Dezelfde avond hoort Frank in het dorpscafé van Koos
dat Peter en Lili uit elkaar zijn. Hij heeft een huisje voor haar geregeld en
luisterde daar naar haar spel. Frank zoekt Peter op om te horen over zijn
mislukte huwelijk en na de laatste preek van De Rover bezoekt hij Lili. Later
mist zijn vader toch De mantel en
gaat Frank op weg om hem die te bezorgen. Terwijl hij terugrijdt naar het dorp
Portland wordt hij bestookt door herinneringen. Niet veel later wordt hij in
Amsterdam door Koos ingelicht over een gruwelijke moord die in het dorp heeft
plaatsgevonden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten