Wie ik ben, weet ik alleen
Vooraf werd bekend dat de voorstelling was veranderd in een
openbare repetitie. Dat heeft te maken met het overlijden van Jeroen Willems,
een intieme vriend van Marcel Musters. Voorafgaande aan de repetitie komt
regisseuse Lineke Rijxman met een sombere blik het toneel op en vertelt via de
geplaybackte stem van Musters en in zijn kostuum die vele maten te groot voor
haar is, dat zij zijn rol overneemt.
Op zich past de rolwisseling heel goed bij het thema van de
voorstelling. Die gaat over onze identiteit, over wie we zijn, een onderwerp zo
oud als de wereld, maar wellicht weer actueel in een tijd waarin de verschillen
tussen rijk en arm nog nooit zo groot zijn geweest zoals Rijxman, pardon
Musters, ontgoocheld vaststelt en waarin het belangrijk is om vooral goed over
te komen.
De voorstelling begint dan ook met een presentatie van de
andere drie acteurs door Rijxman, uitgesproken vanaf kaartjes die op de rug
worden geplakt. Allereerst is daar het rastalent uit de Verenigde Staten, Baby
Dee, gekleed in een rendierpak met petticoat en een masker met feestneus,
bedoeld om de mannen op afstand te houden, zoals ze later zelf vertelt. Daarna
komt Dick van den Toorn in een nogal kinderlijke trui en vervolgens Minou
Bosua, die onder een getailleerd jasje een vrouwelijke jurk draagt die haar
vormen goed doen uitkomen. Rijxman zelf wordt op haar beurt door Bosua
voorgesteld, met speciale aandacht voor de grijze coltrui onder het kostuum dat
de verborgen zachte kant van Musters met zijn harde stoppels symboliseert.
Na een grappig cynisch liedje over Rudolf the Rendeer van
Dee, is het de vraag waar de voorstelling, pardon repetitie, naar toe gaat. Het
zijn sketches die we krijgen toegediend, die niet allemaal gelukkig gekozen
zijn. De tirade van stresskip Minou is weinig subtiel en schreeuwerig. Beter is
haar geplaybackte fragment uit de uitzending De gelukkige schizo over
Gerrit Komrij die levensmoe is maar liever de spot drijft dan zijn hals door
een lus te halen. Fraai verbeeld is de angst van Dick, fraai zijn ook zijn
vrouwenrollen en het optreden van Dee achter de synthesizer met haar grappige
Engelse commentaar op het gebeurde, zoals één koekje bij de koffie, een
uitspraak van Maxima over het wezen van de Hollander. Tussen de sketches door
vinden verkleedpartijen plaats in een decor dat er uitziet als een
rommelzolder.
Mugmetdegoudentand balanceert graag op de rand van de
werkelijkheid. Dat blijkt uit de politiek geladen toespraak van Rijxman, waarin
ze ageert tegen de teloorgang van de cultuur en kortzichtigheid van politici,
die in het regeeraccoord de theaterkunst niet eens lijken te kennen. Het klinkt
verstandig om het groepsbelang voorrang te geven boven het individuele belang
maar Rijxman gruwt van de consequenties die dat voor haar persoonlijk zou
kunnen hebben en vaart uit tegen Milou die van niets weet en zich als een dom
blondje op de achtergrond houdt. Is identiteit iets anders dan een etiket dat
we door de maatschappij krijgen opgeplakt?
Dramatisch sterker wordt het als Dee zich achter de harp zet
- zoals ze ook deed op de debuut-cd van Anthony & the Johnsons - , Milou
zich tegen haar aan vlijt en Dickie als opgedofte vrouw met een stel rammelde
wijnglazen in zijn hand schoorvoetend bekent dat hij/ziij het over de inhoud
wil hebben. Nog sterker is wordt het als hij van de anderen, die alle
inspanning beu zijn en op een deken proberen uit te rusten, in zijn eentje in
zijn ondergoed bovenop de tafel moet blijven staan, nadat hij een persiflage
heeft gebracht op musicalman Joop van den Ende. Hij is een jochie dat gestraft
wordt en begint steeds weer te zeuren, totdat de anderen nijdig maar weer
opstaan.
Uiteindelijk draait het om zelfacceptatie of zelfkennis. De
zaal wordt voor de keuze gesteld, al biedt Dee de uitweg voor kinky seks met
haar na de voorstelling/repetitie. Zoals in vele opwekkende bijeenkomsten het
geval is, wordt afgesloten met een meeslepende gospel waarvan de laatste
woorden luiden: Wie ik ben, weet ik alleen. Een repetitie voor een voorstelling
met potentie.
Hier
meer informatie, inclusief de biografieën van de acteurs.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten