Dichteres met verdiepende inhoud en vereenvoudigende stij
De mannelijke ogende Elly de Waard beweegt zich in haar
rustieke villa Vogelwater in Bergen met huishoudster als een barones, maar wel
een bijzondere. Ze opent de dag met de beurskoersen, bekijkt filmpjes op
YouTube, verzorgt de nalatenschap van haar overleden partner Chris van Geel,
leest een gedicht over een ontmoeting met een boeiende vrouw met wie ze naar
bed had gewild, die echter op niets afliep en zaagt tussendoor een boom om of
maait het gras met een zeis. Fysiek werk als tegenwicht tegen de geestelijke
arbeid.
Na het gymnasium in Alkmaar wilde De Waard dichteres worden.
Ze zag een advertentie in boekhandel De Haan waarin dichter Chris van Geel
assistentie vroeg om zijn gedichten uit te typen. Tot ontzetting van haar
moeder werd ze verliefd op de oudere man uit Groet, die teleurgesteld was in
het leven. Samen sneeuwden ze in. Voor De Waard betekende het een nieuwe weg,
die leidde tot haar eigen dichterschap. Ze had een dichter gekozen en kreeg de
man erbij cadeau, zo heeft ze het vaak genoemd.
Van popjournaliste voor Vrij Nederland en de Volkskrant
ontpopte De Waard zich als dichteres, die gebeurtenissen uitslijpt in taal,
zoals ze het zelf uitdrukt. In het lege Olympisch stadion werd haar gedicht
Kampioensschap op film vastgelegd. Daarin vergelijkt ze de fysieke verwantschap
tussen twee voetballers tijdens een gevecht om de bal met een vrijend paar.
Door beelden uit heel verschillende gebieden te koppelen, slaat er een vonk
over, zegt ze. Ze komt daardoor zelf tot een beter begrip. Volgens Daan
Cartens, conservator van het Letterkundig Museum, was de publicatie van haar
eerste gedicht in de Revisor een gebeurtenis. Als popcriticus schreef ze al
opvallend scherpe recensies, dus een carrière als dichteres kwam niet uit de
lucht vallen.
De Waard toont een persoonlijk gesigneerd album van Dusty
Springfield (zie foto) en vertelt dat de zangeres op haar viel, net als Janis Joplin
trouwens. Ze bewondert de stem van Dusty. Op haar crematie of begrafenis wil ze
het nummer Going back
laten horen. Ze zoekt recensies in haar archief. De sound van The Police
betitelde ze als muziek over de desillusie. Ze zocht een diepere laag en legde
daarmee de basis voor de erkenning van de popmuziek. Ze hield van de
live-concerten. Ze had echt het gevoel dat de popcultuur bij haar generatie
hoorde. Haar gehoorbeschadiging nam ze voor lief, maar ze is blij dat ze het
ruisen van bomen en de zee nog wel hoort, want dat stelt haar gerust.
Haar huishoudster bepaalt het ritme van De Waard, die
ontbijt op bed en dan mijmert. De huishoudster heeft geprobeerd samen op bed te
ontbijten, maar De Waard deed dat toch liever in haar eentje. De vrouw gaat mee
naar een optreden in Lommel, waar De Waard voordraagt. Ze zegt dat De Waard
twee heel verschillende kanten heeft: vriendelijk en onvriendelijk, tolerant en
sterk oordelend, subtiel en grof.
Het is moeilijk de actualiteit onder woorden te brengen,
zegt De Waard. Die vraagt om afstand. Ze was lang bezig met De ballade van
de vermoorde politicus over Pim Fortuyn. Ze had het idee dat ze niet verder
kon als ze dat niet voltooide. Ze was er zelf tevreden over, maar intimi waren
zo kritisch dat ze gebrouilleerd met hen raakte. Als een vrouw met iets nieuws
komt, wordt dat vreemd gevonden, zegt ze. Ze noemt als voorbeeld een opmerking
in Hollands Dagboek over een vriendin die ze liet winnen met kaarten omdat ze
dan beter zou zijn in bed. Volkskrant-colllega’s vonden dat idioot. Hetzelfde
geldt voor haar gedichten die niet besproken worden. Op het
Dichteressenfestival in 1983 liet ze voor het eerst haar feministische kant
zien. De Anna Bijns-stichting in 1985 kwam eruit voort, die een tweejaarlijkse
prijs uitreikt aan een Nederlandstalige schrijfster. Zelf vindt ze dat haar
werk zich verdiept en dat haar stijl eenvoudiger wordt. Ze is voldaan, maar nog
niet uitgewerkt.
Fraai is de hoge vrouwenstem als van Kate Bush die af en toe
in de documentaire klinkt.
Hier
de promo.
Als het niet Kate Bush is, wie is het dan wel, ben al de hele middag op zoek. Hopelijk kunt u mij helpen.
BeantwoordenVerwijderenGroet
Het nummer Double Fiesta is van Meredith Jane Monk en wordt gezongen door Tomoko Mukaiyama, net zo fraai als Kate.
BeantwoordenVerwijderenBedankt!
BeantwoordenVerwijderen