Recensie: Het boekenweekgeschenk (2012), Kary Kepla

Novelle vol clichés en illusies.

Het boekenweekgeschenk is een novelle met een intrigerende titel en een onbekende auteur. Een pseudoniem, begrijp ik. Wie zou zich daarachter verschuilen? Een vrouw of een man? Met de lesbische hoofdpersoon Janna Boudewijn - what’s in the name - kan het alle kanten op.

Het verhaal begint aardig met een ontmoeting tussen de gevierde Nederlandse auteur Berry Goedemond en de vrouwelijke freelancer Janna Boudewijn die hem een interview mag afnemen vanwege het komende boekenweekgeschenk dat van zijn hand verschijnt. Vanwege de stress laat ze tijdens de ontmoeting haar porseleinen theekopje vallen, dat door de bediende wordt opgeveegd en dan geeft ze hem voor de tweede keer een hand.

‘Zonder die scherven was die tweede hand nooit gekomen en zonder die tweede hand… nou laat ik niet op de zaken vooruitlopen.’

De lezer voelt door deze aanwijzing dat ze wel eens wat met de zesenzestigjarige literaire gigant kan krijgen. De geur van seks hangt in de lucht. Hoewel Janna een relatie heeft met de beeldschone Elsa, houdt ze, sinds ze een knappe Britse schrijver heeft ontmoet, tot teleurstelling van Elsa, ook van mannen. ‘Als zij je likt daaronder, u weet wel, en ineens zegt ze dat. Ik was niet vochtig daaronder, dat is erg genant.’

Marie-Louise, de vijfde vrouw van Goedemond draait ook lekker met haar heupen als Janna bij hen op bezoek komt en Goedemond knijpt in haar kont. Het blijft daarom niet bij dat ene interview. Goedemond lijdt aan een writersblock en Janna is de aangewezen persoon om hem daarvan te verlossen. Maar Janna heeft haar eigen agenda. Ze bedenkt een slinks plan: eerst het vertrouwen van Goedemond wekken en hem daarna in de val lokken.

De samenwerking loopt uit op een gewelddadig einde met daarachter weer een bedoeling van Janna, die op zich aardig is, maar daarom gaat het me niet. Ook niet om de taal die weinig verfijnd is met veel Engelse   moderniteiten ertussendoor zoals kosten droppen, extra publicity, back to basics of megadruk in de straat. Zelfs niet om de manier waarop Kepla de lezer bij het verhaal betrekt. Ze zegt dat ze de lezer openheid beloofd heeft, maar dat heb ik nergens terug kunnen vinden.

Het gaat meer om de manier waarop Kepla literatuur bedrijft en die komt in de buurt van de boeketreeks waarin een illusie van de werkelijkheid wordt gegeven. In het voorgaande is wellicht al duidelijk geworden dat de nadruk ligt op knappe mannen en vrouwen. Ook Elsa wordt door Janna als een Barbie beschreven. Janna kan er maar niet genoeg van krijgen om naar haar slapende vriendin te kijken. Na een uiteenzetting van het symmetrische gezicht zegt ze over haar lijf, hoewel dat onder het dekbed ligt: ‘En dan haar lichaam. Rondingen op schouder- en heuphoogte. Lange welgevormde benen, volle borsten met tepels zo bereid tot zwellen in wellust.’

De mensen zijn behalve mooi ook uit op macht. Bij de uitgeverij wordt met de ellebogen gewerkt. Janna geilt op status. Het wonderlijke is dat ze dat zelf ook wel door heeft. Ze denkt, als ze samen met Goedemond op het schrijversbal is: ‘De hele wereld leek me leeg en hoe meer ik om me heen keek hoe leger hij leek te worden.’

In plaats van daar afstand van te nemen, doet ze eraan mee, gesteund door Elsa die vindt dat kunst bedoeld is om aan de wereld te ontsnappen: “Dat die culturele wereld fake is, dat filmactrices zelfs als ze assepoester moeten spelen nog onder de make-up zitten, dat een boek wordt gemaakt op hoe het bij een groot publiek valt in plaats van of de dialogen realistisch zijn, daar maalt niemand om, Janna.”

De personages en hun uitlatingen van bordkarton maken het lezen niet tot een plezier. Eerder tot een stiletto-kater vanwege de hooggehaktheid van de hoofdpersoon. Het is pulp, zo oppervlakkig dat ik hard  moest werken om Het boekenweekgeschenk uit te lezen.