Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 30 juni 2014

Halfjaarbericht Allerhande, maar vooral literatuur, 30 juni 2014



Kunst, waarheid en politiek

Aan het eind van het vorig jaar was ik nogal moedeloos over de toestand in de wereld, die maar van het ene conflict in het andere belandde, waardoor er geen tijd overblijft om samen te werken aan het behoud van de aarde.

Een half jaar later is het niet veel anders. Het conflict in Oekraïne deed denken aan de jaren van de Koude Oorlog. Het recente besluit van de eigenzinnige Poetin om zijn wet om in te grijpen in Oekraïne in te trekken geeft enige verlichting, maar geeft ook aan hoe onstandvastig en weinig barmhartig zijn beleid is. In Irak worden alle beginselen van menselijkheid door Isis overtreden. Alsof na drie jaar strijd in Syrië tussen soennieten en sjiieten de wraakgevoelens nog steeds niet uitgewerkt zijn. Het Westen kan ook wel de hand in eigen boezem steken door het opleggen van onze kreupele ideeën over democratie aan landen die in een andere staat van ontwikkeling verkeren. Egypte is weer een ander verhaal. Femke Halsema was voor haar serie Seks en de zonde op het Tahrirplein in Cairo en doopte dat om van plein van de vrijheid tot plein van de seksuele intimidatie, maar desondanks blijf ik mijn twibbon van 25 januari als een symbool van bevrijding op Twitter dragen.

Een serie als 14-18, Dagboeken uit de Eerste Wereldoorlog zou ons moeten leren op een andere manier met conflicten om te gaan, maar wellicht is de menselijke aard daarvoor nog te onstuimig en te licht ontvlambaar. Helaas zijn er weinig wereldleiders met het gezag om de wereld richting te geven. Het recente plan van Obama tot verdere reductie van CO2 is een weldadige verademing te midden van alle besluiteloosheid. Vandaar dat het onbegrijpelijk is dat de Nederlandse regering geen nieuwe plannen heeft voor de toekomst. Zo dwaas heb ik het niet eerder meegemaakt. Het tekent de enorme afstand tussen de Haagse politiek en de maatschappelijk werkelijkheid, waarin mens en aarde verder uitgewrongen worden. Het zou, zoals scheidend werkgeversvoorzitter Wientjes zei, goed zijn om ons democratisch bestel eens tegen het voetlicht te houden. Ideeën over een meer directe democratie worden onder andere door David van Reybrouck geleverd. In landen waar de tegenstellingen groot waren, zoals in Zuid-Afrika, hielp het om waarheids en verzoeningscommissies in te stellen.  

Waarheids- en verzoeningscommissies kunnen ook behulpzaam zijn op het gebied van de economische ontwikkeling, schrijft David Marsh in zijn boek Europa’s impasse. Wie heeft ons na de Tweede Wereldoorlog op de neoliberale spoor gezet, wie zijn verantwoordelijk voor ongebreidelde privatisering? Hoe zou goed zijn als de verantwoordelijken zich daar voor een commissie over uitspreken, vooral om inzicht te krijgen in de mechanismes achter de besluiten.

‘Marsh staat een waarheidscommissie voor die zich moeten buigen over de degenen die verantwoordelijk waren voor het gevoerde beleid, waarvan de Grieken de grootste slachtoffers waren. Degenen die hen geld leenden zijn net zo goed schuldig. De enige uitweg om uit dit probleem te komen was door de werkloosheid te laten oplopen. Veel Europeanen zijn hiervan nog steeds de dupe.’ Aldus een fragment van mijn verslag op mijn blog over Europa’s impasse.

Dan is er nog de kunst, die ook iets met waarheid te doen heeft, al is die niet hetzelfde als de  
politieke waarheid. In de kunst bestaat er geen waarheid of onwaarheid, stelde toneelschrijver Harold Pinter in zijn lezing Art, Truth & Politics bij het aanvaarden van de Nobelprijs voor Literatuur in 2005. Anders dan in de politiek heeft iedereen zijn eigen waarheid. In de kunst bestaan er meerdere werelden naast elkaar. Dat ontslaat de kunstenaar mijns inziens echter van niet zijn verantwoordelijkheid om zijn eigen persoonlijke waarheid zo helder mogelijk te uit te drukken, opdat die als basis en voedingsbodem kan dienen voor de politieke variant.  

Hier de Nobelprijs rede van Harold Pinter in 2005.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten