Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 12 mei 2017

Namibia genocide and the Second Reich (2004), BBC- documentaire van David Olusoga


Nauw verband tussen kolonialisme, racisme en nazisme

In haar recente boek Revoltes in de cultuurkritiek legt Rosemarie Buikema een verband tussen kolonialisme en racisme en zelfs met nazisme. Ze voert daartoe de massamoord van Duitsers op de Afrikaanse stammen Herero en Nama in het begin van de twintigste eeuw in het huidige Namibië aan, die nog lang de gemoederen bezighield. De Engelse televisiemaker David Olusoga wierp daar honderd jaar later in 2004 een licht op met zijn documentaire Namibia genocide and the Second Reich. Het Tweede Rijk was dat van keizer Wilhelm II die in 1933 opgevolgd werd door Hitler.

Olusoga vertrekt vanaf de Holocaust en laat beelden zien van vernietigingskampen in de Tweede Wereldoorlog. Hij beargumenteert dat de uitroeiing van mensen geen dwaling was van de nazi’s maar dat dit al tussen 1904 en 1909 werd toegepast in Zuidwest Afrika. Deze kolonie kreeg Duitsland in 1884 toegewezen tijdens de Koloniale Conferentie van Berlijn over de verdeling van Afrika. Het landje pik paste goed in de ideeën van Friedrich Ratzel over de noodzaak van meer levensruimte. De Duitse steden waren begin negentienhonderd overvol, velen emigreerden naar de Verenigde Staten, maar boeren roken in 1903 hun kans op de vruchtbare aarde in Zuidwest Afrika, dat altijd van de ontwikkelde Herero-stam was geweest. Hoewel bestuurder Theodor Leutwein onderhandelingen voorstelde, namen de kolonisten gewoon het grondgebied van de Herero in beslag, hetgeen tot rebellie leidde die gesmoord werd door Duitse soldaten die zich achter de kolonisten schaarden.

Het conflict escaleerde in 1904 tot etnische zuiveringen op leden van de Herero die helemaal niets verkeerds hadden gedaan. Door de strijd in het noorden van de kolonie raakte ook de vreedzame verstandhouding tussen de Herero en de Duitsers in het zuiden verstoord. De hysterische reactie van het Duitse thuisfront maakte de toestand er niet beter op. Leutwein werd opgevolgd door de gewelddadige Lothar von Trotha, die de Herero wilde vernietigen, zelfs nadat die zich vrijwillig rond de Waterberg hadden teruggetrokken. Het Duitse leger dreef hen de woestijn in waar velen verhongerden en anderen in kampen werden samengedreven, die als model voor de latere concentratiekampen dienden met transporten in veewagens naar de koude kuststrook en de daarbij behorende dwangarbeid. De spoorlijnen werden door de dwangarbeiders zelf aangelegd. Er zijn foto’s van de efficiënte werkwijze met kettingen en halsbanden met nummers die in de kampen werd toegepast. Deze foto’s werden trots aan het thuisfront getoond. Bedrijven hadden hun eigen kampen waaruit ze hun personeel konden putten. Dodenregisters tonen aan dat velen door uitputting stierven. In een dodenkamp voor de kust nabij de kustplaats Lüderitz werden leden van de Herero en de Nama, een andere stam, systematisch omgebracht. In 1909 was de operatie voltooid. De laatste overlevenden werden slaven van de kolonisten.

De nazi’s maakten in de jaren dertig en veertig dankbaar gebruik van de ervaringen in Zuidwest Afrika. Von Epp bouwde voort op de levensruimte theorie van Ratzel en Mengele op de onderzoeken van Eugen Fischer die in 1904 schedel meette om de inferioriteit van de Afrikaanse stammen vast te stellen. Na de onafhankelijkheid van Namibië in 1990 werd de roep om gerechtigheid sterker. Het dodenkamp voor de kust was inmiddels een camping geworden en Lüderitz een vakantieoord. Tussen de massagraven in de woestijn reed men rond op quads, terwijl de stambewoners in reservaten zaten opgeborgen. De Duitse regering wilde wel de schanddaden van Von Trotha verwerpen maar aanvaardde geen algemene genocide. Die kwam er pas in 2015.
ij



Hier mijn bespreking van Revoltes in de cultuurkritiek.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten