Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 18 mei 2017

Filmrecensie: L’ armée des ombres (1969), Jean-Pierre Melville


Prachtige verzetsfilm met menselijke en onmenselijke kanten

L’ armée des ombres is een klassieker. Het verhaal, spelend in het Franse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog, heeft veel spanning en krijgt allure door het spel van de hoofdpersonen Lino Ventura (Gerbier) en Simone Signoret (Mathilde). De manier waarop Jean-Pierre Melville het drama filmt getuigt daarnaast van bijzondere klasse, zoals ik in onderstaande bespreking hoop aan te tonen.

L’ armée des ombres begint met de arrestatie van ingenieur Philippe Gerbier die in belangrijke rol vervulde in het Gaullistische verzet. Hij zit naast een agent in een oude arrestantenwagen, die ergens in de regen stopt omdat de chauffeur nog wat eten moet ophalen. De agent zegt gemoedelijk tegen Gerbier dat het interneringskamp, waar hij naar toe gebracht wordt, goed te doen is. Dat blijkt ook wel als de directeur hem plaatst in een voormalig onderkomen voor Duitse officieren. Hij maakt daar kennis met de communist Legrand die in een schakelstation werkt en beraamt samen met hem een ontsnapping, maar voor het zover kan komen wordt Gerbier overgeplaatst naar het Gestapo hoofdkwartier in Parijs. Hij zit met een andere arrestant in de wachtruimte en fluistert hem toe dat het nu of nooit is: hij zal de bewaker aan de praat houden zodat de ander kan vluchten. Zo gezegd zo gedaan. Gerbier maakt gebruik van het ontstane tumult om zich uit de voeten te maken. Hij vlucht een kapperszaak in en vraagt de barbier om zijn baard te scheren. De man zegt weinig, maar geeft hem bij vertrek wel een andere jas mee.

Gerbier zoekt contact met het hoofdkantoor van het verzet in Marseille en wil dat zijn verrader gedood wordt. Zijn medewerkers Bizon en Masker zien dat niet zitten en ook compagnon Félix ziet daar tegen op, zodat Gerbier zelf maar de handdoek aandraait waarmee de verrader gedood wordt. Hij raadt iedereen aan cyaankalipillen op zak te hebben voor het geval het mis gaat. Zelf houdt hij zich, achter een bureau van een theater, bezig met verdere acties. Félix ronselt een nieuwe medewerker, Jean Francois, die als eerste opdracht naar Parijs gaat om een radiotelefoon af te leveren bij Mathilde. Vervolgens gaat hij langs bij zijn broer Luc die een groot wiskundige is.

Gerbier ontmoet Luc in de duikboot naar Engeland. Ze voeren daar besprekingen en gaan samen naar Gone with the wind. Als Gerbier hoort dat Félix is opgepakt wil hij zo snel mogelijk terug naar Frankrijk. Hij zal door een vliegtuigje gedropt worden, waartoe zijn bril met pleisters wordt afgeplakt. Hoewel hij nog nooit met een parachute gesprongen is en zich drie keer bedenkt, loopt de sprong goed af. Hij wil dat Félix gedood wordt zodat hij niet zal doorslaan, maar laat zich door Mathilde overhalen om een poging te doen Félix te bevrijden. In een prachtige scène gaat de onverschrokken Mathilde, verkleed als verpleegster, samen met Bizon en Masker in een Rode Kruis auto naar de gevangenis waar Félix gevangen gehouden wordt. Ze krijgen hem echter niet mee omdat hij volgens een gevangenisarts te slecht van gezondheid is. Jean Francois die inmiddels tot in de cel bij Félix is doorgedrongen, geeft hem een cyaankalipil om zijn leven te beëindigen.

Mathilde heeft inmiddels gezien dat Gerbier wordt gezocht en wil dat hij onderduikt, maar Gerbier weigert. Dat komt hem op een arrestatie te staan en een plaats voor een vuurpeloton waaraan hij op wonderbaarlijke wijze door Mathilde ontkomt. In plaats van haar dankbaar te zijn, vindt hij dat Mathilde gedood moet worden, als zij op haar beurt gearresteerd wordt en bedreigd met de deportatie van haar dochter als ze geen namen van verzetsleden noemt. Het is wrang dat Gerbier Mathilde er eerder op wees om de foto van haar dochter niet meer bij zich te dragen. Dit soort menselijke hebbelijkheden maakt de film groot.

L’ armée des ombres is gebaseerd op de gelijknamige roman van Joseph Kessel uit 1943.

Hier de trailer, helaas zonder ondertititeling

Geen opmerkingen:

Een reactie posten