Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 25 mei 2017

Filmrecensie: Besieged (1998), Bernardo Bertolucci


Fraaie beeldtaal in verhouding tussen Italiaanse componist en Afrikaanse werkster

De Italiaanse filmmaker Bernardo Bertolucci heeft een lange staat van dienst. Zijn naam op de filmrol stond garant voor grote kwaliteit. Films als Last tango in Paris (1972) en Novecento (1976) spraken tot de verbeelding. Daarna leek zijn grootheid af te nemen. The Dreamers (2003) was van mindere kwaliteit, maar met Besieged, de Engelse vertaling van L’assedio, die hij vijf jaar eerder opnam, toont Bertolucci toch weer zijn kunnen.

Bertolucci begint in Afrika waar een man op een snaarinstrument speelt en daarbij zingt over Afrika. De toestand in zin land is niet best getuige beelden van politie die de bevolking in bedwang houdt, een opstandige onderwijzer wordt afgevoerd en instellingen voor mensen, waaronder veel jongeren, die gehandicapt geraakt zijn. Ook komt er een jonge vrouw in voor die op zoek gaat naar haar man die in de militaire gevangenis zit opgesloten. Op haar fiets maakt ze geen schijn van kans tegen de soldaten die in hun jeeps over de weg scheuren. Machteloos zakt ze op de grond. De muzikant passeert haar al zingende.

In een volgend fragment zien we de vrouw, die Shandurai heet, terug in het appartement in Rome. Ze woont in een kelder van een statig woonhuis van een componist en maakt schoon als ze niet studeert. De componist Jason Kinsky houdt haar in de gaten als ze vanaf de straat de metro in schiet. Het is meteen al duidelijk dat hij een oogje op haar heeft. Hij legt een bloem in haar kast als ze afwezig is, hetgeen door Shandurai niet op prijs wordt gesteld. Ze heeft ook weinig met de barokmuziek die Kinsky zelf speelt en aan zijn leerlingen probeert over te dragen.

Als ze een ring vindt, die van de tante van Kinsky geweest is, van wie hij het huis erfde, en die terug wil geven, vertelt Kinsky dat hij van haar houdt. Als dat echt zo is, zegt Shandurai, help me dan mijn man uit de gevangenis te bevrijden. Zonder dat dit met veel woorden gezegd wordt zet Kinsky zich daarvoor in. Shandurai ziet ook dat er steeds meer huisraad uit de woning verdwijnt, tot de vleugel aan toe. Ze deelt Kinsky mee dat haar man inderdaad vrijkomt en vraagt of hij in zijn huis kan logeren. De grootmoedige Kinsky geeft daaraan toe, waarop Shandurai hem zeer erkentelijk is, tot lichamelijk dankbaarheid aan toe.

De toenadering tussen Kinsky en Shandurai wordt op een beeldende manier gefilmd, waarbij de taal van ondergeschikte betekenis is en de lieflijke pianomuziek de rol daarvan overneemt. De kleuren zijn zacht en de details mooi. Zoals van de laatste ochtend in de stad Rome als de man van Shandurai met een taxi naar de woning van zijn vrouw rijdt, het stofdoekje dat langs de wenteltrappen neerdaalt op het hoofd van Kinsky, of de overgang van het schuim op het bier dat Shandurai met een medestudent in een café drinkt in het sop waarmee ze de stenen vloer in het huis dweilt.

Daarmee toont Bertolucci zich tot weer de filmmaker die met sterke beeldende details, omgeven door veel rust, een bijzondere wereld weet op te roepen en neer te zetten. De hoofdrol van de innemende Britse Thandie Newton als Shandurai helpt daar, net als het verhaal van James Lasdun, ook aan mee.

Hier de trailer, hier mijn bespreking van The dreamers.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten