Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zaterdag 20 mei 2017

Filmrecensie: Timbuktu (2014), Abderrahmane Sissako



Aangrijpende en poëtische beelden van het leven onder Islamitische Staat

De documentaire De missie (2016) van Robert Oey gaf al een aardig beeld van de problemen waar een vredesmissie in Mali mee te maken krijgt. In het noorden van het land waarin ook Timboektoe ligt, strijdt een onafhankelijkheidsbeweging voor een eigen staat, daarbij geholpen door Islamitische Staat. Filmmaker Abderrahmane vult de terreur van IS in met een poëtisch portret van veehouder Kismane en zijn gezin die hun eigen gelukkige leven leiden (zie afbeelding op poster), tot ze per ongeluk in conflict raken met Islamitische Staat.

Het is op de eerste plaats al hilarisch hoe deze terreurbeweging wordt neergezet. In het begin van de film komen twee mannen op een brommertje aan in Timboektoe, dat zich in de woestijn bevindt niet ver van de plaats waar Kismane en zijn groep verblijft. De achterste man stapt af en roept door zijn luidspreker wat er allemaal niet mag: sigaretten roken, muziek maken en, voor vrouwen, het dragen van handschoenen en sokken. In een volgend fragment beklaagt visverkoopster zich erover dat ze haar werk niet kan doen als ze handschoenen moet dragen. Ze moet daarop mee. De imam spreekt later een leider van de terreurbeweging erop aan dat zij deze vrouw niet gewoon haar werk laten doen. Het gesprek tussen de geestelijke en de fundamentalist is, net als een opname van een steeds mislukkende scène voor een propagandafilm en voetballende jongens zonder bal, een van de hoogtepunten in de film, waarin het leven van Kidane en zijn vrouw Satima en hun twaalfjarige dochter Toya op de voorgrond staat.

Kidane, Satima en Toya leiden een simpel nomadisch leven in de woestijn, maar ze hebben wel de beschikking over water en zelfs over een mobieltje. Toya hoedt de geiten, de jongen Issan weidt de koeien. ’s Avonds speelt Kidane op zijn gitaar en zingen ze. Satima wordt af en toe lastig gevallen door Abelkerim van de terreurorganisatie, vooral als Kidane afwezig is. Ze bijt van zich af maar wil toch het liefst vluchten net als de anderen van de groep. Kidane ziet echter niet echt een uitweg en blijft liever op de plaats waar ze zijn. Een incident met visser Amadou, die al eerder ruzie kreeg over het vee dat dicht bij zijn netten kwam, leidt tot een worsteling. Het wapen dat Kidane tegen de wil van zijn vrouw had meegenomen, gaat per ongeluk af waardoor het ongeluk een aanvang neemt. Kidane wordt opgepakt en in de cel gestopt in afwachting van een proces waarbij de familie van Amadou mag uitmaken wat het lot van Kidane zal zijn. Eerder, tijdens een verhoor door Abdelkerim, zei diens sympathieke chauffeur Omar al tegen Kidane dat ieder het lot krijgt dat hij verdient. Omar is ook degene die Abdelkerim aanspreekt op zijn eigen rookgedrag en die Satima telefonisch te woord staat als de uitkomst van het proces vaststaat.  

Sissako filmt het gezinsleven fragmentarisch en voegt beelden in van het dorpsleven met allerlei personen en gebeurtenissen die tegen de wil van de terreurbeweging ingaan, waardoor de ervaring zich verdiept. Steeds weer knipt Sissako het verhaal is stukjes, hetgeen een schokeffect teweeg brengt. Dat gebeurt ook al door de beelden van stenigingen, bijvoorbeeld van jongens die graag voetbalden, maar ook van jonge muzikanten, wonderlijk afgewisseld door een dans die een man uitvoert waarbij het erop lijkt alsof hij de toestand wil ontvluchten. Dat laatste wordt ook op het eind sterk in beeld gebracht, al is de manier waarop dat gaat wanhopiger. Net als de beelden van de jacht op de antilope aan het begin waarbij gewaarschuwd wordt het vluchtende dier niet te doden maar alleen op te jagen en uit te putten. Het hoopvolle is dat zo’n absurd regime, net als dat van Trump, nooit een lang leven beschoren kan zijn.

Hier de trailer, hier mijn bespreking van De missie.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten