Technologische vernieuwing leidt tot andere verhouding
tussen arts en patiënt
De snelle ontwikkeling van de technologie laat ook in het
ziekenhuis zijn sporen na. Dat heeft gevolgen voor de relatie tussen arts en
patiënt. Dat zou tenminste de uitkomst van deze ontwikkeling zijn als het aan
Lucien Engelen (zie foto) ligt, die als buitenstaander in het Radboud Ziekenhuis in
Nijmegen is aangesteld om de innovatie te begeleiden. De voorzitter van de Raad
van Toezicht van het ziekenhuis kiest voor een snelle speedboot naast de logge tanker,
om het in beeldspraak te zeggen.
Een van de innovaties is het gebruik van Google Glass in de
operatiezaal. Een arts kan daarmee op afstand meekijken. Ook Lucien Engelen
draagt zo’n bril, waarmee hij andere innovaties filmt. Hij vertelt dat zijn
vader een bedrijf had en klantgericht moest werken en dat hij dit in het
ziekenhuis ook probeert. Hij ziet een hausse aan technologie op de zorg afkomen
en wil die in goede banen leiden door personeel erop voor te bereiden.
Hij laat verschillende disciplines in het Radboud Ziekenhuis
met elkaar brainstormen over de nieuwe rol van de patiënt als partner en krijgt
ook minister Schippers enthousiast. De kostenverhoging in de zorg doordat we
langer leven, kan omlaag door technologische vernieuwing. Hierdoor hoeven we
minder vaak naar het ziekenhuis. Een voorbeeld is het gebruik van skype tijdens
controles. De patiënt toont thuis voor de camera zijn toestand na de operatie.
Engelen gaat naar Californië om de nieuwste technologische
snufjes te bekijken, zoals een health patch, een soort pleister die de vitale
functies meet, waardoor de persoon zelf zijn gezondheid in de gaten kan houden.
Ook bekijkt hij een mobiele intensive care, een display die maakt dat
verpleegkundigen niet alle basisfuncties meer hoeven te meten, waardoor er tijd
vrijkomt om met de patiënt te praten. Hij neemt zo’n display mee en probeert
het concept te slijten aan de werkenden op de vloer. Verder was er nog een wat
mistig verhaal van de Amerikaan Zaki over nieuwe organen die men kan bewaren.
Gelukkig ging Engelen daar niet in mee. Hij wees op de sociale ongelijkheid die
daar het gevolg van kan zijn als de een wel een orgaan zou kunnen kopen en de
ander niet.
Jan Smit, hoogleraar interne geneeskunde, stelt dat de integrale
benadering van de patiënt door de technologie verloren is geraakt en dat
technologie effectiever is als de communicatie tussen arts en patiënt beter
verloopt. De patiënt is daardoor ook meer betrokken bij het genezingsproces.
Smit vertelt dat patiënten soms met informatie bij hem komen die hij niet kent.
Hij waardeert dat en gaat dan na of de ingebrachte informatie inderdaad in het
voordeel is voor deze patiënt. Hij ziet de mens als een complex systeem, ziekte
als een geheim en gezondheid als een wonder van het leven. Het gaat om existentiële
ervaringen waarbij de arts naast de patiënt staat.
De laatste uitspraak is een verademing te midden van alle
technologisch geweld dat weer iets heel anders in dan de betere geïnformeerd van de patiënt die daardoor meer een partner van de arts wordt. Ik vrees dat de technologie vooral wordt ingezet om te
bezuinigen op de kosten en dat er van het gesprek tussen arts en patiënt als
gelijkwaardige partners weinig terecht zal komen. De titel van het programma
lijkt me dan ook nogal vergezocht.
Hier
meer over deze uitzending, ook over allerlei medische gadgets. Napraten kan
ook, vanavond om 20.00 uur in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. Regisseur Kees
Brouwer en Lucien Engelen zijn daarbij aanwezig.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten