Oostenrijkse feministe wordt moslimvrouw.
Gangbaar is dat een zich gevangen voelende moslimvrouw de
sluiers afwerpt en zich stort in de vrijheid, maar in deze documentaire over de
Oostenrijkse feministe Barbara Wally, de vroegere directeur van de
Internationale Zomeracademie voor beeldende kunst in Salzburg, zien we het
tegenovergestelde. Ze werd tijdens een tiendaagse rondreis door Jemen verliefd
op de streng gelovige chauffeur Khader en werd zijn vrouw.
In 2007 zijn ze getrouwd, hoewel Khader al getrouwd was en
aanvankelijk niet meer dan één vrouw wilde. De eerste vrouw van Khader was
razend want voor haar betekende het sociale degradatie.
Wally woont een gedeelte van het jaar in Sana’a, Jemen. Ze
heeft een hele ontwikkeling doorgemakt vanaf het moment dat ze de rondreis
maakte. In Aden kreeg ze koorts en ze lag ziek bij Khader op de achterbank van
zijn auto. Tijdens het kamperen in de woestijn kreeg ze een magisch gevoel en
de volgende dag was ze weer fit en vrolijk.
Terug in Salzburg had ze gemengde gevoelens over de
Zomeracademie. Ze vond dat de exposities zwakker werden, dat er een neergang te
zien was in de moderne kunst. De feministische kunst uit de jaren zestig was
mooi, de situatie in Jemen te vergelijken met Oostenrijk onder het juk van de
rooms-katholieke kerk.
In het vliegtuig op weg naar Jemen bekijkt ze de
gebedstijden. We zien een dans van mannen met rituele dolken. In Sana’a mag ze
niet zonder hoofddoek in de tuin. Daar zou haar man op worden aangekeken.
Ze was niet tegen de toetreding van Oostenrijk tot de
Europese unie in 1995. Ze kocht een huisje in Somova, Roemenië aan de grens met
Oekraïne, omdat ze dacht dat de buitengrens van Europa zou worden, maar wil dat
kwijt. Ze maakt er snoek klaar. plukt paddelstoelen in een bos, ze moet lopen
zegt ze als ze van streek is, zegt ze. In Jemen kan dat niet.
Sjeik Abdullah Hussein Fardj zegt dat Wally dat regels van
de islam accepteerde. Op terugbekering staat de doodstraf, al wordt die niet in
praktijk gebracht. Dat is vergelijkbaar met landverraad. God verraden is nog
erger. Een Saoedische psychiater kreeg in Engeland een feministe op zijn
spreekuur met psychische klachten. Het bleek dat ze het liefst echtgenote wilde
worden, god heeft de vrouw voor het moederschap geschapen. Polygamie is
toegestaan omdat de seksuele leven voor een vrouw erg zwaar is en er is een
vrouwenoverschot in de wereld, wat zou men daar anders mee moeten?
Het vreemde is dat Wally er bij zit en daar niets tegen in
brengt. Ze speelt later in haar huis domino met Monika terwijl Khader bij zijn
eerste vrouw is, met wie hij ook kinderen heeft. Volgens de koran moet hij zijn
vrouwen gelijke aandacht geven. Hij kauwt eerst qat met een neef, die zijn mond
vol heeft over de verdrijving van de Israelieten. Wally vindt het moeilijk haar
man te delen. Ze heeft veel nagedacht over de dood omdat haar moeder daar
twintig jaar met worstelde en haar eerdere man aan Parkinson overleed. De dood
en haar betrokkenheid bij de islam hebben met elkaar te maken. Zij heeft angst
voor de dood. Voor de islam is het individuele bestaan niet zo belangrijk. Zo
viert men bijvoorbeeld niet de naamdag.
In de aftiteling lezen we dat Wally inmiddels met haar man
een reisbureau runt in Jemen. De reportage is niet meteen reclame daarvoor. Een
ander nieuw project is een multimedia opleiding voor vrouwen in Jemen, dat na
de samenvoeging van Noord en Zuid in 1991 economische en politiek achteruit
gaat en op de vijftiende plaats staat van de Failed States Index. Wellicht dat
het aftreden van Saleh daar verandering in brengt. Haar huis in Roemenië staat
nog te koop. In 2010 werd bij haar een ongeneeslijke oogziekte geconstateerd,
waardoor ze uiteindelijk haar gezichtsvermogen zal moeten missen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten