Al te particuliere reis door geboorteland Britse actrice
Na de driedelige serie over het land van de rijzende zon, trekt
de Britse actrice Joanna Lumley (1946) naar het land waar ze geboren is. India
is zeventig jaar onafhankelijk en heeft 1, 3 miljard inwoners. De serie is
helaas minder informatief dan die over Japan omdat Lumley te vaak haar
fascinatie laat blijken. Terwijl ze zichzelf in de vorige serie aardig om
controle had, strooit ze dit maal rond met termen als fantastisch, fabuleus en
buitengewoon, die afbreuk doen aan de informatie die de kijker wil hebben. De
serie oogt daarom meer als een reclamefolder dan een reisgids.
In de eerste aflevering reist Lumley van het puntje in het
zuiden tot Sikkim in het hoge noorden. Ze toont eerst mensen die een ochtendbad
nemen in het water dat uit drie stromen bestaat en reist vervolgens door naar
Madurai waar ze de Meenakshi tempel bezoekt, die omgeven wordt door enorme
torens. In de tempel vindt dagelijks een eeuwenoude ceremonie plaats die de
paring voorstelt van Shiva met Meenakshi, de zus van Vishnu. Daarachter
bevinden zich vele kleermakerijen. Na een lunch die in Zuid India veelal
vegetarisch is en met de handen wordt gegeten, reist ze door de West Ghats, een
bergketen in het westen van India, naar Valparai waar de Britten theeplantages
hebben aangelegd. Lumley is gefascineerd door de Indische olifanten die daar
doorheen trekken, terwijl de werkers voor de beesten gewaarschuwd worden met
een telefoon. Hyberabad valt op door zijn islamitische architectuur en is een
stad met veel sieraden vanwege de nabijheid van diamantmijnen, maar daarnaast komen
er ook veel films uit de koker van Tollywood, het zusje van Bollywood, dat in
Mumbai zetelt. Calcutta ofwel Kolkata is een ander verhaal. De handelsstad in
West Bengalen ligt aan de Ganges, was bijna honderdvijftig jaar de hoofdstad
van het Britse rijk en bezit veel paleizen, waterpunten en goede eetkraampjes
op straat. De Britten legden riolering aan en zorgden voor bestrating, maar de
sociale ongelijkheid is er groot en de dertigduizend transgenders hebben het,
hoewel ze wettelijk erkend worden, financieel en mentaal moeilijk. Lumley is
gefascineerd door de productie van jute als alternatief voor plastic. Het bergachtige
Sikklm in de Himalaya was tot 1974 een onafhankelijke staat en nog steeds moet
Lumley haar paspoort laten zien. Ze bezoekt een tempel met daarin een
afbeelding van Rinpoche, die het boeddhisme naar Tibet bracht. De tempel
behoort toe aan de voormalige boeddhistische monarchie. Ze ontmoet leden van
het koningshuis, die ervoor zorgen dat ze het huis kan bezoeken waar haar
moeder haar jeugd doorbracht.
De tweede aflevering begint met een bezoek aan Mumbai, dat
22 miljoen inwoners heeft, op een schiereiland ligt met veel sloppenwijken en
een Gateway, vanwaar zij in 1947 het land verliet. Ze rijdt mee met een
journaliste van The Times of India,
waar haar oom vroeger voor werkte. De journaliste spreekt van een stad in
verval maar met een moderne uitstraling en een grote aantrekkingskracht op de
rijken. Lumley stapt in een bouwlift van het toekomstige hoogste
appartementencomplex in de wereld, bestemd voor miljardairs. Vervolgens bezoekt
ze de Ellora Caves, waarin hindoeïstische en boeddhistische tempels uitgehouwen
van een enorme omvang uitgehouwen zijn. In Ahmedabad in de deelstaat Gujarat wonen
moslims en hindoes naast elkaar. Lumley proeft jaggery (ruwe rietsuiker) op de
markt en bezoekt een housewarming party van een hindoeïstisch gezin in een Venetiaans
aandoende sfeer. Een koe krijgt daarbij bloemen en zou 3,3 miljoen goden in
zich herbergen, maar Lakshmi zit in de mest. Lumley verwerpt, zoals eerder
Mahatma Gandhi, het kastensysteem dat officieel afgeschaft is maar nog altijd
zijn invloed uitoefent, getuige een gesprek dat zij voert met een Dalit gezin
waarvan de zoon en kostwinner door collega’s van een zuivelfabriek verbrand
werd omdat hij melk had aangeraakt. In de noordelijke deelstaat Rajasthan,
grenzend aan Pakistan, dat vroeger uit vorstendommen bestond en geleid werd door
maharadja’s, bezoekt Lumley de Raki’s die in hun cultuur bedreigd worden omdat
kamelen minder vaak nodig zijn. Tegenwoordig probeert men geld te verdienen met
hun melk, die heel voedzaam schijnt te zijn. Lumley bezoekt ook het
sprookjesachtige paleis Juna Mahal bij de stad Dungapur met muurschilderingen
en mozaïeken, dat tegenwoordig een hotel is. Van de hitte lijkt ze nooit last
te hebben.
De derde aflevering voegt weinig nieuws toe aan het
voorafgaande. Lumley is nog steeds in Rajastan en neemt de trein naar een
tijgerreservaat, waar de o’s en a’s weer niet van de lucht zijn. Ze bezoekt ook
een school waar kinderen van een semi nomadisch volk geleerd wordt niet meer te
stropen. Delhi, de hoofdstad van India sinds 1911, was het centrum van
verschillende rijken, waaronder die van de Moguls, die een tempel neerzetten
waar de ouders van Lumley besloten te trouwen. Dit soort wetenswaardigheden,
waarvan er deze afleveringen nog meer zullen volgen, zijn, te particulier om de
in India geïnteresseerde kijker geboeid te houden. Ook een zogenaamde
sollicitatie bij een callcenter en een bezoek aan een modellenbedrijf is nogal
misplaatst. Wel weer boeiend was een bezoek aan een sloppenwijk. Lumley spreekt
met de 38 jarige Rayu die daar vanaf zijn twaalfde woont vanwege een
alcolholprobleem en vertelt over het werk in de afval dat een aantal van hen
doet. Lumley bezoekt een bioscoop voor de armen met een dvd recorder gekoppeld
aan een oud televisietoestel waar het er gebroederlijk aan toe gaat. Ze is zo
geëmotioneerd dat ze een dekzeil voor hen koopt. In Dharamsala brengt ze een
bezoek aan de dalai lama, die daar al zestig jaar in ballingschap woont en
schenkt hem een drone. Ze eindigt in Kashmir waar ze geboren is en dat
tegenwoordig een conflictgebied tussen India en Pakistan met veel militairen op
straat. In haar geboorteplaats Srinagar leeft men in boten op het water omdat
men vroeger geen land mocht kopen. Lumley zegt voordat ze aan een korte
samenvatting begint, dat het daar met alle moslims nauwelijks op India lijkt.Voorlopig heb ik genoeg Lumley gehad.
Hier
mijn bespreking van Joanna Lumley’s Japan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten