Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 15 januari 2018

Dinner with Murakami (2007), documentaire van Yan Ting Yuen


Hoe de leegte van het individualisme te vullen

De uit Hong Kong afkomstige, Nederlandse documentairemaakster Yan Ting Yuen (1967) was zoals vele anderen nieuwsgierig naar een ontmoeting met de bestseller schrijver Huraki Murakami (Kyoto, 1947) die nog nooit een interview heeft gegeven. In voorbereiding op een diner met hem maakte ze een documentaire waarin ze, met Maasja Ooms aan de camera, alvast Japanners ondervraagt over hun waardering voor hem. Die is groot, niet alleen onder alle lagen van de bevolking in Japan, maar ook in de rest van de wereld. Daar haalt men weer andere aspecten uit zijn werk, zegt een hoogleraar die de camera inkijkt terwijl een studente achter hem op haar laptop zit te werken. Omdat Yueng ook met Murakami wil eten vraagt ze iedereen wat de schrijver graag zou willen eten.

Een jonge vrouw leest, zoals we vaker in de documentaire zullen zien (zie foto), een stukje voor uit De olifant verdwijnt (1993) en zegt daarover dat ze ervan leert over de gestoorde balans die het gevolg is van een pragmatische levensinstelling. Murakami geeft inzicht in de verhouding tussen de moderne en de traditionele Japanse cultuur. Een psychotherapeute leerde door Dans, dans, dans (1988) de problemen van haar cliënten beter te begrijpen. Een scholier van de school, waar de schrijver vroeger zelf op zat, zegt dat Murakami de Japanse en de westerse cultuur met elkaar verbindt, waardoor jongeren zich met zijn werk kunnen identificeren. Een ander zegt dat hij het individualisme bepleit en aanraadt de eigen weg te volgen in een cultuur die vooral gelijkvormig is, zoals we ook zien in de kleding van de leerlingen. De hoogleraar vertelt dat Murakami jong trouwde en daarna in Tokio een een jazzclub begon die nog steeds door veel fans wordt bezocht. Pas de laatste honderdvijftig jaar is er sprake van ontwikkeling in de Aziatische samenleving, die sterk de nadruk op de familie legde. Japanners lezen graag over onthechting, terwijl anderen in zijn werk een antwoord vinden op de vraag hoe als individu de leegte te vullen. Een boekhandelaar zegt dat Murakami na Norwegian Wood (1987) bekend werd, waardoor hij zich niet meer vrij voelde en tien jaar naar het buitenland ging. Een andere hoogleraar die graag kookt weet dat Murakami niet van Chinees houdt, omdat hij de schrijver ooit te eten uitnodigde.

Een fragment uit De jacht op het verloren schaap (1982) brengt Yuen naar een schaapsherder, maar op weg naar hem toe spreekt ze een backpacker die net uit de bergen komt, alles van Murakami gelezen heeft en vooral van hem houdt vanwege zijn diepte. In de bergen kwam hij in de fantasiewereld die Murakami beschrijft. De herder zegt dat Murakami de schapen goed moet kennen en zich verbonden voelt met de natuur. De hoogleraar zegt dat Murakami zich afzet tegen het nationalisme, een kosmopolitische visie heeft en daarmee nieuwe mogelijkheden laat zien. De boekhandelaar zegt dat Murakami een postmoderne maatschappij beschrijft. De psychotherapeute spreekt van ervaringen die een eenheid vormen in een wereld waarin de mens de weg kwijt is en geen tijd meer heeft voor zijn innerlijke emoties met als gevolg dat de leegte alsmaar groter wordt. De hoogleraar zegt dat Murakami in de Japanse literatuur nauwelijks genoemd wordt omdat hij geen politiek standpunt inneemt. De psychotherapeute noemt hem betrokken bij de mensen die de dupe zijn van de moderne maatschappij, zoals de slachtoffers van de aardbeving in Kobe en die van de gifaanval in de metro. De hoogleraar zegt dat vanaf die tijd zijn werk veranderd is. In de nonfictie boek Underground (1997) staat een portret van een broer en een zus, van wie het leven door de sarine ontwricht is. Murakami had gezegd dat hij door het gesprek levenskracht opdeed, hetgeen de broer nieuwe energie gaf. Yuen heeft tenslotte een sushi restaurant gekozen maar nog niet besteld omdat ze op haar gast wacht.

Hier de trailer, hier mijn bespreking van de film Norwegian Wood die Tran Anh Hung van de gelijknamige roman maakte.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten