Chinese droom sluit niet aan op de werkelijkheid
De eerste documentaire van de Amerikaan David Borenstein is
meteen een schot in de roos. Hij vertelt daarin dat hijzelf eerder onderzoek
deed naar de urbanisatie in China, maar dat hij daar niet ver mee kwam en
daarom zijn oude hobby van saxofoon en klarinet spelen maar oppakte. In de
hoedanigheid trok hij de aandacht van de 24 jarige Yana die vanuit het
platteland naar Chongqing kwam om het te maken als makelaar van buitenlanders,
die optredens verzorgen tijdens openingen van flatgebouwen met als doel de
verkoop van woningen te bevorderen. Aldus kreeg Borenstein een goed inzicht in
de snelle maar gevaarlijke ontwikkeling van de Chinese economie. In de documentaire
volgen we hem een aantal jaren op de voet en we luisteren naar zijn stem
waarmee hij de ontwikkelingen schetst, hetgeen de documentaire ook nog eens
spannend maakt.
Allereerst maken we kennis met Yana die het kleine kantoor
laat zien vanwaar ze haar activiteiten wil gaan ontplooien in samenwerking met
haar compagnon Jimmy. Het is 2012 en Xi heeft net een toespraak gehouden over
de Chinese droom die het leven van zijn onderdanen moet gaan verbeteren. Yana
is zeker van plan zijn woorden in daden om te zetten en polst David in een bar
waar meer buitenlanders komen voor een optreden tijdens de opening van een
bouwproject, waarmee veel geld te verdienen valt. Omdat het voorstel aanlokkelijk
is, zit de bus met buitenlandse artiesten, die naar de locatie van het
bouwproject gaan, al gauw vol. Na het optreden, waarin David een lid is van een
band, hoort hij van hoofdredacteur Li dat de internationalering van dit soort
projecten een graadmeter is voor de Chinese economische ontwikkeling; des te
meer buitenlanders, des te meer status. Yana probeert potentiële klanten te
verleiden een woning te kopen en belt haar ouders die het niet breed hebben. Ze
belooft dat ze een huis voor hen zal kopen als ze genoeg verdient heeft. In de
tussentijd heeft ze al wel een groter kantoor waarin ze ook feestjes voor de
medewerkers kunnen geven.
In 2013 verandert er het een en ander. Omdat Chongqing
volgebouwd is, gaan projectontwikkelaars naar braakliggende gebieden in de
omgeving om hun plannen te verwezenlijken. De dorpen die daar liggen worden
platgegooid tot woede van de dorpelingen die daar weinig tegen kunnen doen
omdat de lokale bestuurders omgekocht zijn door de projectontwikkelaars.
Borenstein volgt een van hen die het hoog in de bol heeft en een
geprivatiseerde stad gerealiseerd heeft met een gigantisch aquarium in een
winkelcentrum met het motto dat hij de zee naar de stad gebracht heeft. Er
zwemmen zelfs zeemeerminnen tussen de roggen en andere vissen, die natuurlijk
veel bekijks trekken van het toegestroomde publiek. Niet overal gaat het echter
zo goed. Borenstein toont een stadion dat er verlaten bij ligt omdat de
flatgebouwen in de buurt niet verkocht worden. Yana voelt de bui hangen en
vreest dat Jimmy, die handiger en met meer gevoel voor zaken opereert, haar
straks aan de dijk zet. De inspanningen worden verhoogd, waarbij de artiesten
ook rollen spelen, zoals die van de bewakers van Buckingham Palace. Borenstein
hoort dat een eigen huis de nationale obsessie voor iedere Chinees is maar dat
weinigen dit kunnen betalen. Vanwege de prijsstijgingen wordt dit steeds
moeilijker en Yana zelf verliest haar kredietwaardigheid vanwege de stijgende
rente.
In 2014 lopen de zaken alleen maar verder terug, ook door
protesten van huizenkopers die niet krijgen wat hen beloofd is. Yana vindt het
akelig. Ze is zich daar nooit zo bewust van geweest omdat ze heel druk met haar
eigen werk bezig was. Ze is ook aangeslagen omdat ze, door de moeilijke
situatie waarin ze zat, seksueel geïntimideerd is. Ze heeft daarom besloten dat
Jimmy de contacten maar moet doen, maar moet tenslotte bekennen dat een verdere
carrière er niet in zit. Haar vader zegt dat ze thuis kan komen wonen tot ze
haar schulden betaald heeft, hetgeen een traan op het gezicht van Yana
teweegbrengt, die heel veel zegt over de afstand tussen droom en werkelijkheid.
Hier
de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten