‘Music is a
world within itself with a language we all understand.’
De jonge Stevie Judkins of Morris, die later de bijnaam Stevie
Wonder kreeg, werd in 1950 blind geboren in Michigan vanwege een teveel aan
zuurstof in de couveuse, maar voelde zich gezegend omdat een meisje dat naast
hem lag het niet overleefde. Hij verhuisde op zijn vierde met zijn moeder Lulu
Hardaway naar jazzstad Detroit en had daar een arme maar gelukkige jeugd. Later
spreekt in een tv show zijn moeder haar zoon op een scherm liefdevol toespreekt
en na haar dood in 2006 is Stevie twee jaar diep bedroefd. In 2008 wil hij
tijdens een interview niets zeggen over de armoede die hij in zijn jeugd kende.
Hij is blijmoedig en kijkt vooruit. Dat tekent dit grote muziektalent met een
groot sociaal hart.
Stevie was al op jonge leeftijd dirigent en organist in een
Pinkstergemeente. Hij brak door via de soul. Het Motown label verkocht in die
jaren platen als zoete broodjes. Martha Reeves van Martha & The Vandellas vertelt
hoe Stevie op achtjarige leeftijd de studio binnen kwam en ritmisch op
verschillende voorwerpen in de ruimte begon te spelen. Het bleek dat hij voor
auditie kwam. Platenbaas Barry Gordy was meteen verkocht. This boy is a wonder, zei hij, hetgeen Stevie zijn bijnaam opleverde.
In 2008 zegt hij zelf over de studio, dat die een snoepwinkel voor hem was,
waar hij de ene na de andere plaat kon uitbrengen.
In 1968 studeerde hij af aan de blindenschool. Tijdens
tournees ging er een blanke in de bus mee als mentor. Die kon meteen broodjes
kopen, want een zwarte mocht dat niet. De soulmuziek zorgde wel voor een
vereniging tussen zwart en blank. Stevie was al vroeg geïnteresseerd in
maatschappelijke onderwerpen. Na de liefdesliedjes vormden die zijn inspiratie.
Op het album Where I’m coming from (1971)
heeft hij zijn eigen stem gevonden. Op de single You haven’t done nothing ageert hij tegen Richard Nixon, overigens
zonder verbittering.
Stevie was niet alleen een geniaal musicus, maar had ook een
goed zakelijk inzicht en verwierf zich artistieke vrijheid bij Motown, terwijl
anderen onder wurgcontracten gebukt gingen. Hij tourde met de Stones en kreeg
daardoor bekendheid met zijn album Talking
book. Hij bekeerde zich tot de synthesizer hetgeen uiteindelijk leidde tot
het zeer gevarieerde album Songs in the
key of life (1976) opleverde, met daarop het nummer Sir Duke dat de tekst Music is
a world within itself with a language we all understand bevat. Samen met
een Brits duo werkte hij daartoe in een controle kamer die Tonto’s Expanding Head Band genoemd werd.
De Britse pianist Steve Lodder zegt dat de jaren zeventig de
klassieke periode van Stevie Wonder genoemd kunnen worden. Hij doet op de piano
diens off the beat spel voor. De hardwerkende, zich steeds vernieuwende Wonder
sleepte de ene na de andere Grammy in de wacht. In 1975 bedankte Paul Simon,
die won met Still crazy after all these
years, Wonder dat hij dat jaar geen album had uitgebracht. Ook Michael
Jackson dankte op muzikaal gebied veel aan hem. In 1985 droeg Wonder de single I just called to say I love you op aan
de geïnterneerde Nelson Mandela. Zijn strijd tegen apartheid bracht hem
zelfs in de cel. Het nummer Happy
birthday zette hij in om van de geboortedag van Marten Luther King een
nationale feestdag te maken. In 1991 maakte hij de soundtrack Jungle Fever voor de film van Spike Lee.
Lodder zegt dat hij met zijn ontwapenende vriendelijkheid meer bereikte dan
veel geharnaste activisten.
Zijn privé leven hield Stevie gescheiden van zijn muzikale
carrière, maar wel speelde zijn dochter Aisha (1975) later mee in zijn band. Reeves
merkt nog op dat hij een womanizer was, maar met veel liefde voor mensen. In 2008
en in 2012 voerde hij hartstochtelijk campagne voor Obama. Vanwege zijn sterke
inzet voor de vereniging tussen mensen werd hij in 2009 VN ambassadeur voor de
vrede.
In de jaren negentig worden de albums schaarser en de
kritische geluiden sterker, maar als live artiest blijft hij sterk op de been. Reeves
noemt hem dé genius. Tijdloos is hij zeker. Stevie Wonder speelt komende
zaterdag 12 juli op het North Sea Jazz Festival. Hartverwarmend.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten