De betrekkelijkheid van verkiezingen voor een democratie
Eric X. Li werd geboren in Shanghai, in de tijd dat de
culturele revolutie op zijn hoogtepunt was. Alle samenlevingen gaan in een vaste lijn vooruit, zegt hij in zijn grappige, soms wat
houterige lezing. Het communisme werd ten tijde van Mao gezien als de ideale staatsvorm, al was
er nog wel een gevecht nodig met het kapitalisme, maar uiteindelijk zou het
communisme zegevieren en de door Marx voorspelde klasseloze maatschappij een
feit zijn.
Later verhuisde Eric Li naar de Verenigde Staten. Hij leerde
het kapitalisme kennen dat zich ook als de ideale staatsvorm afficheerde, alleen
moest er nog een strijd gevoerd worden tegen landen die niet democratisch waren.
George Bush zette zich in om het Midden Oosten vrije verkiezingen te bezorgen
en dat is nog steeds ook het streven van Obama.
Eric groeide op met voedselbonnen, maar zijn voorkeur wat betreft politiek systeem gaat toch uit naar China dat volgens hem veel
bereikt heeft, ook zonder verkiezingen. Hij noemt drie elementen waarop China
zich kan voorstaan:
- het systeem kent een groot aanpassingsvermogen: het politieke
systeem corrigeert zichzelf steeds.
- het is meritocratisch: de leiders van de communistische
partij vormen geen kliek maar worden uit het volk gekozen
- het heeft legitimiteit want de bevolking is optimistisch
over de toekomst.
Li ontkent niet dat er nog veel problemen zijn die om een oplossing
vragen zoals in de sociale sfeer, op het gebied van milieuvervuiling en daarnaast
ook op het gebied van de corruptie die de legitimiteit ondermijnt, maar hij meent
dat deze problemen in tien jaar tijd opgelost zullen zijn.
Hij voorspelt dat China dan de grootste economie heeft, dat
de corruptie redelijk onder controle is en dat er economische en politieke
hervormingen hebben plaatsgevonden. En dat allemaal binnen het één partij systeem,
dat China nog steeds heeft. Hij gelooft in pluralisme maar vindt dat democratie
niet versmald moet worden tot een systeem waarbij verkiezingen centraal staan.
Ik weet niet of Li erg optimistisch is of zelfs naïef over
de Chinese politieke ontwikkeling die vraagt om hervorming en de nodige
waarborgen voor persoonlijke vrijheid, maar het is interessant wat hij in zijn
lezing betoogt, namelijk dat democratie ook anders georganiseerd kan worden dan
door het houden van verkiezingen.
Democratie gaat in de eerste plaats om de volksmacht en het
is minder van belang hoe die precies tot uiting gebracht wordt. In landen met
een langzamere ontwikkeling dan het westen zoals Afghanistan is men meer gebaat
bij een goede infrastructuur en andere basisvoorzieningen. Overigens
weerspiegelen de verkiezingen in de westerse democratieën ook niet meer de wil
van het volk. De leugenachtige campagnes - gefinancierd met belachelijk hoge
bedragen van geldschieters - waarmee de verkiezingen in de Verenigde Staten gepaard
gaan, tonen aan dat daar ook wel iets mag gebeuren aan politieke hervorming. Hoewel
in Europa dat circus nog in mindere mate rondtourt, gaat het hier ook steeds die
kant op.
De nieuwste revolutie in Egypte toont, met alle problemen
die ermee gepaard gaan, aan dat het volk, als het maar wil, zelf de dienst
uitmaakt. Het is te hopen dat deze hoopvolle ontwikkeling niet gesmoord wordt
door onverschilligheid en formele opvattingen over wat democratie inhoudt.
Hier
de video met de korte lezing van Eric X. Li op Ted.com
Geen opmerkingen:
Een reactie posten