Over de houding van de PvdA in de Eurocrisis, Buitenhof, 30 oktober 2011

Vanuit een brandend huis zonder nooduitgangen.

Drie economen buigen zich onder leiding van Peter van Ingen over de vraag hoe de PvdA zich komende woensdag moet opstellen in het debat rond de Eurocrisis. Ronald Plasterk heeft al gezegd dat hij de regering niet wil steunen als het pakket niet doet wat het zegt dat het moet doen.

Arnout Boot (1960, zie foto) van de universiteit van Amsterdam schreef een artikel in NRC waarin het beweert dat de Tweede Kamer woensdag a.s. niet moet instemmen met het accoord van de regeringsleiders. Het is een belangrijk moment om aan te geven dat de controle ontbreekt. Het IMF zou die op zich moeten nemen.

Paul Tang (1976), voormalig financieel specialist van de PvdA, pleitte eerder voor een grotere rol van het IMF naar aanleiding van de problemen van Griekenland, maar Lagarde is daar niet op ingesprongen.

Flip de Kam (1946), emeritus hoogleraar aan de universiteit van Groningen, zegt dat het IMF al veel geld in Europa stak. China en Brazilië willen wellicht liever rechtstreeks geld uitlenen.

Boot zegt dat ze het alle drie eens zijn over het gebrek aan controle en dat het nu het moment is om daarop te reageren. Het IMF werd gemangeld door de Europese regeringsleiders en kon daarom geen rol spelen. Deals tussen de regeringsleiders zijn niet transparant en schadelijk.

De Kam zegt dat de Chinezen niet zomaar geld geven. Er is een onderliggend probleem: Noord- en Zuid Europa verschillen teveel van elkaar.

Tang wil dat de Europese Centrale Bank die verschillen vermindert en financiële stabiliteit brengt door staatsobligaties op te kopen.

Boot zegt dat er een disciplineringsmechanisme moet zijn. Hij geeft De Kam gelijk over het onderliggende probleem.

De Kam zegt dat het verhogen van de inflatie zou een goed middel zijn om Zuid-Europa dichter bij het Noorden te brengen, omdat lonen en prijzen daar dan minder sterk omhoog gaan dan bij ons, al is het gevaar dat zo’n middel moeilijk afgeremd kan worden.

Peter van Ingen speelt voor advocaat van de duivel en noemt het middel van inflatie vloeken in de kerk. Duitsland heeft een trauma van de hyperinflatie in 1923. Ook Nederland zal zoiets niet goedkeuren.

Boot zegt dat het dichter bij elkaar brengen van Noord en Zuid een deel van het probleem is. De vraag is hoe we begrotingsdiscipline krijgen. Als we op deze weg doorgaan, komen we steeds verder in een moeras terecht.

Tang noemt de omvang van het noodfonds als een ander probleem.

Boot zegt dat het ECB obligaties kan opkopen als smeermiddel voor de economie, maar alleen als er een instituut is dat toeziet op de euro.

De Kam wil, net als Boot, ook niet dat Nederland accoord gaat met de Europese plannen, ook om Zuid Europa sterker te maken door arbeidsmarktbeleid en regelgeving. 

Tang vindt het gevaarlijk het accoord te verwerpen.

De Kam schetst het beeld van Europa als een brandend huis zonder nooduitgangen. ‘Zou jij Italiaanse staatsobligaties kopen?’ vraagt hij aan Tang.

Boot stelt dat de Tweede Kamer en dus ook de PvdA het accoord moeten afwijzen, maar wel een constructieve uitweg bieden door het IMF op de zaak te zetten. Tenslotte zegt hij dat het lang niet zeker is of we het met de euro gaan redden.

Alleen maar geld in de economie pompen lijkt mij in ieder geval niet de oplossing. Het sleutelwoord is vertrouwen en dat is niet meteen waaraan je denkt als je de Europese regeringsleiders bezig ziet.