Lokale initiatieven breken de macht van het grootkapitaal
Jos de Putter laat in Volk,
macht en Varoufakis de vroegere Griekse minister van economie Yanis
Varoufakis (zie foto) aan het woord, die, na zijn aftreden vanwege zijn standvastige
karakter dat voor andere Europese ministers moeilijk te accepteren was, de
democratisering in Europa een nieuwe impuls wil geven. Hij vertelt tegen De
Putter dat hij door de ministers Dijsselbloem en Schäuble pootje werd gehaakt, omdat
hij zich diende te conformeren aan het economische beleid en dat er van
democratische verhoudingen geen sprake was. Vandaar de oprichting van de pan
Europese beweging DIEM25 in het hol van leeuw, in Berlijn, onder het gehoor van
de nieuwe burgemeester van Barcelona Ada Calou, de Sloveense filosoof Slavoj
Zizek en oprichter van WikiLeaks Julien Assange via een videoverbinding. Hij
hoopt, omdat nationale politieke partijen tandeloos zijn geworden, lokale
bewegingen in Europa met elkaar te verbinden om het op te nemen tegen de
economische grootmacht die het in Europa voor het zeggen heeft. Volgens
Varoufakis is het bedrog niet moeilijk te begrijpen. In de Europese Unie waar
beslissingen van bovenaf worden genomen, heeft het grootkapitaal de macht en worden
haar besluiten voorgesteld als neutraal. De hulppakketten voor Griekenland
kwamen vooral ten goede aan de Duitse en Franse banken die leningen aan de
Grieken hadden verstrekt. De tien procent van het geld voor de Griekse overheid
werd alleen verstrekt als daar grote bezuinigingen tegenover stonden. De door
Merkel uitgesproken solidariteit was een farce. Ze wil(de) Griekenland niet
tegemoet komen uit angst dat daarna Italië en Spanje hun hand komen ophouden.
De acties van bewoners van het Spaanse plaatsje Pontevedra in
Galicië om eucalyptus bomen te kappen die gebruikt worden door de vervuilende
papierindustrie, zullen koren op zijn molen zijn. De burgemeester van het
plaatsje heeft premier Rajoy tot persona non grata verklaard, omdat hij het
bedrijf een vergunning voor langere tijd heeft gegeven om het afval in de
rivier te lozen, waardoor de vissers brodeloos worden en het milieu vervuilt. De
productie komt ook niet eens de Spanjaarden ten goede want de cellulose wordt
naar Duitsland geëxporteerd.
Varoufakis krijgt steun van de Duitse socioloog Wolfgang
Streeck die zegt dat de Europese muntunie veel schade heeft toegebracht aan de
Europese samenwerking. Deze unie was niet voor alle landen geschikt en leidt
tot internationale conflicten binnen Europa, terwijl juist samenwerking voorop
dient te staan.
Varoufakis legt uit dat Europa een kartel vormde om de
prijzen van het in Noord Europa geproduceerde staal in de hand te houden en dat
men daarom de muntunie bedacht. Het verdrag van Maastricht leidde echter tot
chaos, omdat de tegenstellingen tussen economisch sterke en zwakke landen te
groot waren. Na het barsten van de zeepbel in 2008 brak de hel los. De
financialisering heeft de sociaal democratie de das om gedaan. Terwijl eerdere
sociaaldemocraten als Willy Brandt bemiddelden tussen kapitaal en arbeid,
lieten Blair en Schröder hun handen hangen naar het grootkapitaal. Dat zou tot
een win win situatie leiden, maar pakte anders uit. Na de val van de Lehman
Brothers deed men er van alles aan om het financiële systeem op de been te
houden (Wouter Bos was daar een goed voorbeeld van in Nederland, rs).
De Putter spreekt een bestuurslid van de City, die de
verantwoordelijkheid van de bankiers voor de crisis bagatelliseert en, met het
oog op het Britse referendum over Europa. graag aansluiting houdt met de
Europese Unie.
Streeck zegt dat geld een regelsysteem is tussen samenleving
en kapitalistisch systeem en dat de Franse samenleving heel anders in elkaar
zit als de Duitse. Duitsland is vooral een exportland dat zeer gebaat is bij
een stabiele munt. In de Europese Unie werden beslissingen genomen ten gunste
van Duitsland en die werden andere landen door de strot geduwd. Verworvenheden
die door de arbeidersbeweging met veel moeite waren bereikt, werden over boord
gegooid om de weg van het grootkapitaal te plaveien. De ingezette
mondialisering van de economie is vooral een kwestie van corruptie. De kiem van
het probleem ligt in de jaren zeventig toen Zuid Europa zich ontworstelde aan
dictaturen en niet voor een socialistische weg koos maar binnen werd gehaald
door het kapitalistische Noorden. De dood van Aldo Moro vormde daarbij een
omslagpunt. De toekomst van Europa hangt af van hervorming van het politieke
systeem, zegt Streeck. De acties in Pontevedra vormen een goed tegenwicht tegen
de macht van het grootkapitaal.
Hier
meer over deze uitzending op de site van Tegenlicht.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten