Een zoon als een Europese bankrekening
Documentairemaker Alex Pitstra (zie foto) werd geboren als Karim
Alexander Ben Hassen. Hij heeft een Tunesische vader en een Nederlandse moeder.
Al vroeg in zijn leven vertrok zijn vader uit Nederland. In de documentaire Bezness as usual onderzoekt hij hoe het
is om kind van ouders uit verschillende culturen te zijn.
Pitstra begint met mooie archiefbeelden uit de jaren
zeventig, toen veel Nederlanders hun vakantie doorbrachten in Tunesië. Zo ook
zijn moeder Anneke, die pas gescheiden was en nogal labiel. Ze werd op haar 36ste
in Sousse ingepalmd door de dertien jaar jongere Mohsen, die heel aardig tegen
haar was. Ze nam hem mee naar Nederland, waar de ze in 1977 trouwden. Al gauw
ging het mis, omdat Mohsen stal. Hij belandde in de gevangenis en werd daarna
het land uitgezet.
Pitstra wil na vijfentwintig jaar wel eens weten wat zijn
vader voor een man was en gaat in 2005 voor het eerst naar Tunesië. Het was een
mooie samenloop van omstandigheden dat zijn vader hem vlak voor vertrek een
brief schrijft om de banden aan te halen. Mohsen is opnieuw getrouwd met Leila en
heeft een knappe dochter Rahma. Over het verleden wil hij niet zoveel kwijt.
Hij doet het voorkomen of Anneke hem aan de kant heeft gezet. Hij probeert zijn
zoon die hij Karim noemt, in te palmen en hem zelfs voor de islam te
interesseren. Mohsen heeft ook nog een dochter, Jasmin geheten, uit een andere
relatie in Zwitserland. Hij krijgt het voor elkaar om al zijn drie kinderen
bijeen te krijgen in Tunis.
Daarmee is het verhaal nog niet tot einde. In plaats van
tevreden te zijn over de reünie, wil Mohsen ook nog eens alle aandacht van Alex
en Jasmin. Wellicht kunnen zij nog wel iets voor hem betekenen, vooral in
financieel opzicht. Alex merkt in een gesprek met zijn vader op dat hij zich
een Europese bankrekening voelt. Zijn vader begrijpt dit niet of wil het niet
begrijpen. Hij vindt het ook vreemd dat Jasmin zo gesloten is en oogt
ontredderd als ze op een dag het vliegtuig naar huis genomen heeft. Haar
duidelijke kritiek op zijn macho-achtige en seksistische houding kwam niet bij
hem binnen. Daarbij was Mohsen iemand die vroeger vrouwelijke toeristen
inpalmde met een activiteit die bezness werd genoemd. Ook daaraan wil hij
liever niet meer herinnerd worden. Het karakter van Mohsen maakt de tragiek
extra pijnlijk. Hij zegt tegen Alex dat hij bijna met pensioen gaat en graag
nog wel wat wil handelen. Net als eerder bietst hij om geld. Tegen de
opnameleider zegt hij dat Karim geld verdient met zijn documentaire en best wel
wat terug kan doen. Voor wat hoort wat, luidt het adagium. De druk die hij op
zijn zoon uitoefende was groot, net zoals dat eerder voor Anneke gold. Gelukkig
vindt er op het eind wel een verzoening plaats tussen Alex en zijn moeder, die
ook te lijden heeft gehad onder het gedrag van haar zoon die eerst zelf de
ruimte wilde hebben om te achterhalen wat nou precies zijn wortels waren.
Pitstra, die in 2013 debuteerde met Die Welt, filmt de verlopen sfeer in Sousse, waar de ratten
rondlopen in het hotel waar Mohsen zijn moeder ontmoette. Tot overmaat van ramp
blaast een zelfmoordterrorist zich op op het terras voor het hotel waarin
Pitstra verblijft, omdat hij niet naar binnen mocht. Fraai is de scène waarin
Pitstra zijn vader confronteert met zijn weinig open houding tegenover Jasmin.
Het laat iets zien van de diepe kloof aan tussen de Arabische en de westerse
cultuur, die niet zomaar overbrugd wordt. Aan het eind van de documentaire
dankt Pitstra zijn ouders voor hun openheid. Datzelfde geldt voor Pitstra, die
op een eerlijke manier iets uitlegt over het verschil van opvattingen die in
mensen leven.
Hier
de trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten