Perfecte uitwerking van vermakelijk zomeravondtoneel
Yara Alink en Sander Plukaard (zie foto van Maxime Faasen) werken alweer een paar jaar
samen en hebben een mooie chemie met elkaar. Dat blijkt ook in hun derde
voorstelling met de wat wonderlijke titel As
the world Tsjechov, waarin ze de toneelstukken van Anton Tjechov als
uitgangspunt nemen om het licht te laten schijnen op maatschappelijke
veranderingen in de laatste honderd jaar. Kon men een eeuw geleden alleen nog
maar dromen van een beter leven, inmiddels lijkt dat voor iedereen met de
nodige wilskracht weggelegd. Lijkt. Deze aanname wordt door Alink en Plukhaard
op een vermakelijke manier weerlegd. Tussen droom en daad staan wetten in de
weg en praktische bezwaren, dichtte Elsschot al.
De vorm die het tweetal gekozen heeft, onder supervisie van
Koos Terpstra, is niet spectaculair te noemen, maar de ontwikkeling is boeiend
en de uitwerking perfect. Ze spelen gewoon wat ze gaan doen, als dat tenminste gewoon
te noemen is. In vier scènes gaan ze van de leesfase, een luie zomermiddag aan het
strand en de repetitie naar de uitvoering, die echter op een andere manier
uitpakt dat zij zich hadden voorgesteld. Misschien wel de leukste scène in de
voorstelling is die waarin Alink tijdens de repetitie opeens stil valt met het
half opgerolde tekstboek in haar handen. Ze heeft een belangrijke mededeling te
doen en weet niet hoe ze daar mee aan moet komen. Het blijkt dat ze in pad
inslaat dat eerder tijdens de leesfase als mogelijkheid voor succes de revue is
gepasseerd.
De manier waarop Alink en Plukaard vanaf het eerste begin -
waarin Alink druk bezig is om mooie zinnen uit de nieuwe verzamelbundel van de
stukken van Tsjechov te noteren, Sander, begeleid door populaire Russische deuntjes,
binnenkomt met een oud karretje om haar van thee te voorzien, waarna een
uitwisseling volgt van passages uit De
meeuw, Oom Wanja en andere
stukken – met elkaar praten is heel natuurlijk en – alweer - gewoon, maar
tegelijk is het een grote prestatie om die gewoonheid op het toneel over te
brengen. Het zegt iets over de gave teksten die ze daartoe ontwikkeld hebben.
Plukaard neemt vaak het voortouw, Alink is de meer bedachtzame, samen vormen ze
zoals gezegd een koppel met chemie.
Fraai is de ironische manier waarop ze tijdens de leesfase hun
eigen carrière op de hak nemen, iets dat vooral van Plukaard uitgaat, die
ingaat op het menselijk streven dat vaak tot mislukken gedoemd is. In zijn
jeugd had hij grote verwachtingen over een toneelcarrière, die echter in de
praktijk van alle dag moeilijk te verwezenlijken is. Hij zou zo graag een
belangrijke toneelprijs krijgen, maar vreest dat hij tot de vergetelheid
gedoemd is. Alink vertelt op haar beurt een anekdote over de Amerikaanse
actrice Cameron Diaz, die op bezoek was in de Amsterdamse P.C. Hooftstraat en
totaal van slag was omdat ze bepaald jurkje niet kon vinden. Het brengt Sander
op het idee dat hij misschien ooit gevraagd zal worden om in een Amerikaanse
klapperfilm te spelen. Dat zou de wereld voor hem doen opengaan. Alink wil het
liefst autonoom kunstenaar worden, niet meer afhankelijk van een regisseur,
maar sluit niet uit dat ze in het B circuit terecht komt en uiteindelijk met
acteren stopt. Dat de twee het goed met elkaar kunnen vinden, blijkt uit het
cadeautje dat Plukaard op het eind van de eerste scène aan Alink geeft, al komt
haar verjaardag een beetje uit de lucht vallen (net als de sneeuw die pas viel
nadat het stuk was afgelopen).
In de strandscène, mooi sterk belicht, wordt het
persoonlijker, met fraaie observaties over de moeite die het kost om het
hedendaagse leven bij te houden, geïllustreerd door Plukaard met de moeite die
het kost om de krant goed te lezen en zijn kritiek op de houding van Alink ten
opzichte van haar vriendjes. Daarnaast gaat het ook over de dood, die alles
wegmaait wat zo dierbaar is. De sfeer tussen de twee, die nog altijd
vertrouwelijk is, verandert tijdens de repetitie, waarin Alink moet bekennen dat
ze voor een andere rol is gevraagd. Sander die eerder zei dat hij alles zou
opgeven voor een klapperfilm, probeert de breuk eerst nog te lijmen maar wordt woedend
als hij merkt dat dit niet lukt. De ruzie tussen de twee, waarbij de achterkant
van het decor een mooie buffer vormt tussen de twee, is een prachtig staaltje vakwerk,
waarin Sander zo jaloers is dat hij geen ruimte heeft zich de situatie van
Alink in te denken, zodat zij tenslotte maar haar koffer pakt.
As the world Tsjechov, dat in samenwerking met Bellevue producties werd uitgebracht,
heeft veel te zeggen over het menselijk streven en het onvermijdelijk falen.
Daarbij wordt humor niet geschuwd. Hilarisch is een passage waarin Tsjechov de
Franse schrijver Guy de Maupassant noemt wordt, een naam die Plukaard verkeerd
uitspreekt terwijl hij denkt dat het om een berg gaat. Al met al was deze
voorstelling een prachtige invulling van vermakelijk zomeravondtoneel.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten