Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



woensdag 7 augustus 2013

Hoe luidt het land (2012), documentaire van Stella van Voorst van Beest



Over onze immer ruisende akoestische horizon

Landschapsvervuiling is alom tegenwoordig in Nederland, maar de geluidsvervuiling is niet veel minder. Probeer maar ergens een rustig plekje te vinden. Overal dringt het geruis van het verkeer door. Het ergst voor mensen die direct met die overlast te maken hebben. Ik herinner me van werkzaamheden langs een snelweg dat die op een bepaald moment door de hersenen uitgefilterd wordt, maar goed kan het niet zijn.

Stella van Voorst van Beest begint haar Het gat van Nederland-achtige documentaire Hoe luidt het land niet voor niets op een begraafplaats, die een rustplaats zou moeten zijn maar langs een spoorlijn ligt met daarachter een start- dan wel landingsbaan voor vliegtuigen. Het is tenminste verbazingwekkend om opeens een groot KLM toestel op de achtergrond langs te zien schuiven.

Vliegtuigspotters langs de landingsbaan kunnen geen genoeg krijgen van de neerglijdende metalen vogels, een beller uit een omliggende gemeente naar het meldpunt vliegtuiglawaai blijft opmerkelijk rustig, hoewel zijn schoorsteen er soms bijna afvliegt en hij de televisie heel luid moet zetten om nog iets van het programma te horen.

Stella filmt kantoren, een peuterspeelzaal en een voetbalveld naast de snelweg gelegen, soms met een geluidswal als afscheiding. Gilles Tebransvelt woont in een bungalow in zo’n geluidswal. Binnen hoort hij nagenoeg niets, zegt hij en buiten suist het, maar hij was altijd al een bermtoerist en zeer tevreden met zijn stek, temeer omdat hij overal dichtbij zit.

Er zijn natuurlijk meer geluiden, natuurlijke zoals van de wind, bijvoorbeeld in de haven van Stavoren. Justin Benett is geluidskunstenaar en zoekt naar verrassende geluiden. Hij neemt onder een brug het snelverkeer op dat zoeft en bij het passeren van de drempel van de brug een tikkend geluid achterlaat, dat een metalen echo heeft, zoals iedereen zich kan herinneren die wel eens met een fiets geschuild heeft onder zo’n viaduct. Verderop klinkt het als een egale ruisende akoestische horizon, door Benett typisch Hollands genoemd. Benett loopt graag met zijn opname apparatuur langs windmolens of zoemende fabrieken met zeemeeuwen op de achtergrond. Hij kan zelfs uit de geluiden opmaken hoe men leeft, in welk patroon. Hij gaat graag naar zee. Zij is de moeder van alle ruis en maakt de oren schoon.

Wouter Halfwerk is gedragsbioloog en neemt het geluid op van een koolmees, terwijl hij verkeerslawaai afspeelt. Het blijkt dat een koolmees een hoger repertoire kiest om zich verstaanbaar te maken. Vogels met een lagere stem zoals uilen of zanglijsters kunnen zich in het lawaai niet manifesteren en verdwijnen, hetgeen zorgelijk is. Het is net zo zorgelijk mensen te horen die een gehoortest doen en woorden, die door een computer voorgezegd worden, verkeerd herhalen.

Achtergrondgeluid worden ook gemaakt. Sebastiaan de Roo werkt bij een bedrijf dat muziek levert aan winkels om de juiste doelgroep op het juiste moment aan te spreken zodat het het koopgedrag bevorderd wordt. Stilte is zijn grootste concurrent, maar gelukkig is die verdreven. Je moet tenminste lang zoeken om die nog te vinden. De zee vindt hij mooi, maar liefst met een loungemuziekje eronder. Hij heeft een hekel aan drukke verjaardagsfeesten waarop hij zichzelf niet verstaanbaar kan maken.

In Dwingeloo staat een telescoop die geluid uit de ruimte haalt, zoals de tikkende hartslag van een verre ster. Het geluid heeft er lang over gedaan om naar Dwingeloo te komen. André van Es vindt het een geruststellend idee dat we niet alleen zijn. Het relativeert het menselijk bestaan. Hij vindt stilte een vorm van respect voor de natuur. 

In het Zuid-Limburgse heuvelland neemt men de, door de Europese Unie ingestelde, stiltegebieden serieus. Ze dienen voor het herstel van overbelaste landgenoten. Tijdens een vergadering wordt gepraat over de bescherming ervan. Jean Vroemen zegt dat mensen in de jachtige maatschappij behoefte hebben aan bezinning en die daar nog kunnen vinden.

Hier een trailer van deze rustgevende documentaire.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten